Bijna driekwart plastic producten bevat toxische stoffen

Bijna driekwart van alledaagse plastic goederen zoals yoghurtpotjes of drankverpakkingen bevat stoffen die toxisch zijn. Dat blijkt uit een analyse van de samenstelling door Duitse en Noorse universiteiten.

Tijdens de productie van plastic wordt een complexe cocktail toegevoegd van stoffen als weekmakers, kleurstoffen en stabilisatoren. Zij geven het plastic de gewenste eigenschappen. Bovenop die stoffen worden doorheen het productieproces ook allerlei bij- en afvalstoffen gevormd. Er was tot nog toe weinig geweten over welke van die stoffen uiteindelijk in de het eindproduct terechtkomen.

‘80 procent van de chemicaliën zijn onbekend. We kunnen de veiligheid voor voor mens en milieu dus niet inschatten’

Wetenschappers van verschillende Duitse en Noorse universiteiten sloegen daarom de handen ineen voor een omvangrijk onderzoek naar die samenstelling. Ze namen stalen van 34 consumentenproducten zoals yoghurtpotjes, shampooflessen en voedselverpakkingen. Die onderwierpen ze vervolgens aan een diepgaande chemische analyse, die ze publiceerden in het vakblad Environmental Science and Technology.

Lees ook

Het lek van de plasticindustrie: bergen korrels op het strand

Driekwart toxisch

Uit de analyse blijkt dat 74 procent van de stalen minstens één component bevat die negatieve gevolgen heeft voor de gezondheid, zoals toxiciteit (62 procent), schade aan de cellen (32 procent) of verstoring van het hormoonstelsel (39 procent).

Vooral plastics van het type PVC en PUR bevatten erg veel chemicaliën, terwijl de resultaten voor PET doorgaans minder alarmerend waren. “Maar we waren over de hele lijn verrast door het enorme aantal chemicaliën dat we aantroffen in de producten”, zegt hoofdauteur Lisa Zimmermann van de Goethe Universiteit. “We troffen er meer dan 1.400 aan, en sommige individuele producten bevatten er meer dan honderd.”

Van die 1.400 stoffen konden de wetenschappers er maar 260 identificeren. “Dat betekent dus dat 80 procent van de chemicaliën onbekend blijven”, zegt Zimmermann. “We weten niet met welke chemicaliën we te maken hebben, en we kunnen dus ook de veiligheid ervan niet inschatten voor mens en milieu.”

Grote variatie

“Uit onze studie blijkt dat het ene yoghurtpotje toxische stoffen kan bevatten, terwijl een ander er vrij van is, zegt Carolin Völker van de Universiteit van Frankfurt, die meewerkte aan het onderzoek. “Dat niet alle producten toxische stoffen bevatten, betekent dus ook dat er al veiliger alternatieven bestaan. ”

Dat is niet duidelijk voor de consument, en het is dan ook belangrijk dat veilige plastics meer aandacht krijgen op de politieke agenda, zeggen de onderzoekers. “Producenten van plastic zouden wettelijk verplicht moeten zijn om transparant te zijn over de ingrediënten die ze gebruiken, en moeten de veiligheid van hun producten  garanderen.”

Bioplastics

Opvallende conclusie van de studie is ook dat bioplastics niet noodzakelijk veiliger zijn dan de conventionele types. De bioplastics, die vaak gemaakt worden van polymelkzuur (PLA), krijgen immers ook heel wat van dezelfde additieven toegevoegd om ze de gewenste eigenschappen te geven.

‘Bioplastics blijven plastics. Logisch dus dat ze dezelfde negatieve gevolgen kunnen hebben’

Alle onderzochte varianten van bioplastics in de studie bleken toxische stoffen te bevatten. “Bioplastics blijven uiteindelijk plastics, alleen zijn hun polymeren geproduceerd op basis van een andere grondstof”, zegt Zimmermann. “Het is dus eigenlijk logisch dat ze dezelfde negatieve effecten kunnen hebben.”