Coronavirus leidt tot angst en stress bij veel mensen

Experts waarschuwen voor pandemie van mentale ziekten na COVID-19

Engin Akyurt / Pixabay

Psychologen die op afstand hulp verlenen zien dat COVID-19 leidt tot angst en stress. Experts waarschuwen dat er een pandemie van mentale ziekten aan zit te komen.

Op plaatsen die een geschiedenis van epidemieën hebben, zoals Afrika, komen psychologische problemen die doorgaans het gevolg zijn van ziekte-uitbraken, weer op. Wetenschappers waarschuwen dan ook voor een wereldwijde golf van psychische problemen.

Er zijn parallellen tussen de mentale gevolgen van COVID-19 en wat er gebeurde tijdens de ebola-uitbraken in Afrika, zegt Yuval Neria, hoogleraar medische psychologie aan de Columbia University in de VS. Zijn onderzoek richtte zich op de ebola-uitbraak in West-Afrika tussen 2014 en 2016. Dit was de grootste, langste en dodelijkste sinds de ontdekking van ebola.

‘Mensen in de frontlinie zijn degenen die het virus zelf bestrijden. Die strijd laat geen capaciteit over voor troost en hulp, wat eigenlijk een voorwaarde moet zijn’, zegt hij. ‘Bijna 50 procent van de gezinnen, overlevenden en degenen die contact hadden met overlevenden van ebola, hadden een posttraumatisch stresssyndroom (PTSD) en depressie.’

Meer zorgen

Uit een recent onderzoek in Uruguay bleek dat mensen zich nu drie keer triester voelen en zich vier keer meer zorgen maken dan vorig jaar. Twintig procent gaf aan zich eenzamer te voelen dan in dezelfde periode een jaar eerder. Het percentage mensen dat zich gestrest voelt, steeg van 26 naar 46 procent, en het aantal mensen dat zich kalm voelt was met een overeenkomstig percentage gedaald.

Uit een recent onderzoek in Uruguay bleek dat mensen zich nu drie keer triester voelen en zich vier keer meer zorgen maken dan vorig jaar.

Deze data zijn vooral zorgwekkend in regio’s met een tekort aan geschoolde hulpverleners. Afrika telt op dit gebied slechts 1,4 hulpverleners op 100.000 inwoners, terwijl het wereldwijde gemiddelde 9 is.

‘Er bestaat een diepgeworteld onbegrip over het onbekende dat ons nu overkomt, en dat versterkt het stigma rond COVID-19’, zegt Lochandra Naidoo, voorzitter van de Zuid-Afrikaanse Federatie voor Mentale Gezondheid.

‘Mensen doen alsof ze geen risico lopen en geen mogelijke contactbron zijn, vanwege het stigma van anderen in hun gemeenschap.’

Corona-kid

Ncebakazi Willie (27), die COVID-19 overleefde, woont in een plattelandsdorp in de provincie Oost-Kaap in Zuid-Afrika. ‘Ik stortte mentaal in en dat had ook gevolgen voor mijn gezin’, vertelt ze. ‘Mensen gingen mijn zoon “corona-kid” noemen, en ons huis “coronahuis”.’

Willie zegt dat ze overvallen werd door angst vanaf het moment dat ze getest werd op COVID-19. Die gevoelens bleven totdat ze de positieve testuitslag kreeg en gedurende de daaropvolgende isolatieperiode van veertien dagen. ‘Ik was bang, omdat mensen hieraan doodgaan. Het is een dodelijke ziekte’, zegt ze. Haar negatieve gevoelens verergerden toen ze doodsbedreigingen kreeg.

‘Mensen schreven op sociale media dat ze me gingen vermoorden. Ik kreeg ook anonieme telefoontjes van iemand die me dreigde te doden in het ziekenhuis, zodat ik niet meer terugkwam in het dorp’, zegt ze.

Afstandstherapie

In Afrika krijgt minstens 50 procent van de mensen met depressies geen behandeling en te weinig informatie. Stigma en culturele kwesties vormen een significante barrière voor het zoeken van hulp, zegt Matshidiso Moeti, regiodirecteur voor Afrika bij de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

Stigma en culturele kwesties vormen een significante barrière voor het zoeken van hulp.

Momenteel worden online diensten en telefonische hulpverlening gestimuleerd in ontwikkelingslanden, om zo de hiaten in de reguliere zorg op te vullen en mensen te ondersteunen die kampen met mentale problemen.

Via telefoon, e-mail en videoconferencing wordt verslavingszorg verleend, door speciaal daarvoor opgerichte instanties, maar ook door reguliere zorginstellingen.

Virtuele bezoeken

De Argentijnse Psychoanalytische Associatie zette een gratis doorverwijzingslijn op. In Latijns-Amerika nam het aantal meldingen van huiselijk geweld bij telefonische hulplijnen tot 70 procent toe door de coronacrisis. In Brazilië werden online diensten om die reden uitgebreid.

Het Costa Ricaanse Sociale Zekerheidsfonds begon een proef met virtuele bezoeken door familieleden van opgenomen patiënten, met gebruik van tablets en telefoons, om zo de gemoedstoestand van patiënten te verbeteren.

Argentinië heeft via het ministerie van Gezondheid ook digitale hulp opgezet voor zorgverleners die in hun dagelijkse werk te maken hebben met COVID-19.

Biologische klok

‘Pandemieën zoals deze zijn niet alleen een medisch fenomeen. Ze beïnvloeden de kwaliteit van leven bij iedereen en veroorzaken sociaal disfunctioneren’, zei Debanjan Banerjee, een psychiater bij het Indiase Nationale Instituut voor Mentale Zorg en Neurowetenschap in een brief aan het Asian Journal of Psychiatry.

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws
Bioloog Bettina Tassino, van de Uruguayaanse Universiteit van de Republiek, zegt dat mensen slechter slapen doordat hun biologische klok verandert omdat ze meer binnen zitten.

‘Er komt een tweede pandemie aan, een van mentale problemen gerelateerd aan COVID-19. En daar zijn we niet goed op voorbereid’

‘Als je binnen zit, word je minder blootgesteld aan natuurlijk licht gedurende de dag. Dat heeft gevolgen voor afscheiding van melatonine, het hormoon dat meehelpt om de slaapcyclus te regelen, in de nacht.’

‘Als elke dag en elk uur hetzelfde lijken, functioneren we losgekoppeld van de omgevingsfactoren die ons circadiaans ritme afstellen.’

Slecht voorbereid

Zorgverleners in de psychiatrie zijn het erover eens dat de wereld te maken heeft met een wanhopige psychologische situatie.

Saths Cooper, voorzitter van de Pan-Afrikaanse Psychologische Unie, wijt het gebrek aan aandacht voor psychologische zorg in Afrika aan haperende zorgsystemen, in combinatie met beperkingen die de pandemie oplegt, zoals sociale afstand houden en isolatie.

‘Er komt een tweede pandemie aan, een van mentale problemen gerelateerd aan COVID-19. En daar zijn we niet goed op voorbereid’, zegt Neria.

Bron: SciDev

Bij Tele-Onthaal kan u terecht voor een luisterend oor op het telefoonnummer 106, of via chat op tele-onthaal.be. Jongeren kunnen terecht bij Awel op telefoonnummer 102, of via chat op awel.be.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.