Explosieve situatie op Sri Lanka na anti-moslim rellen

Bij aanvallen op moslims door Singalese boeddhisten zijn op Sri Lanka de afgelopen dagen minstens twee doden en acht gewonden gevallen. Ook zijn verschillende winkels en huizen in brand gestoken.

In een poging de rust te doen weerkeren en de spanningen te verminderen, heeft de Sri Lankaanse overheid verschillende online communicatiekanalen zoals Facebook, Twitter en Viber geblokkeerd om zo de verspreiding van anti-islam boodschappen tegen te gaan.

Daarnaast werd een tiendaagse noodtoestand voor het ganse eiland afgekondigd. Deze maatregel volgt op het instellen van een avondklok op maandag 5 maart in het centraal gelegen district Kandy om de gemoederen te bedaren en de orde te herstellen.

Het incident had niks te maken met de religieuze achtergrond van chauffeur of omstanders, maar ging om een geval van uit de hand gelopen verkeersagressie

Het conflict begon na de begrafenis van een boeddhistische vrachtwagenchauffeur uit Kandy, die bij een uit de hand gelopen verkeersruzie met een aantal jongeren met een islamitische achtergrond omkwam. Het incident had niks te maken met de religieuze achtergrond van chauffeur of omstanders, maar ging om een geval van uit de hand gelopen verkeersagressie. Met behulp van geestelijken uit beide geloofsgroepen werd een schikking getroffen met de nabestaanden van het slachtoffer en werd hen een schadevergoeding toegekend.

Toch braken er onlusten uit en vernielden ultranationalistische Singalese boeddhisten winkels, huizen en voertuigen van moslims. Verschillende mensen werden opgepakt en de overheid beloofde de rust te doen weerkeren en de islamitische gemeenschap te beschermen. Maar ondanks een grote politiemacht, het instellen van een avondklok en het afkondigen van de noodtoestand is de situatie allerminst gekalmeerd.

Ampitiye Sumana, een boeddhistische monnik bekend om zijn anti-islam retoriek en Amith Weerasinghe, de leider van een ultranationalistische Singalese boeddhistische organisatie, werden door verschillende getuigen gespot in de regio van Kandy. Beiden hebben in het verleden al vaker geweld gepleegd tegen moslims en Tamils en hun aanwezigheid wordt gezien als een poging om de onlusten verder te doen escaleren. Weerasinghe heeft een zeer grote aanhang op Facebook met meer dan 100.000 volgers.

Ondertussen zijn al meer dan 150 huizen, winkels en voertuigen vernield. Het lichaam van een 24-jarige man werd teruggevonden onder het puin van een van de huizen die op maandag in brand werden gestoken en de Kengalla Jummah moskee is volledig in as gelegd.

Het gaat niet zomaar om lokale onlusten tussen moslims en boeddhisten, er zitten op nationaal vlak georganiseerde Singalese militanten achter

Volgens Alan Keenan van The International Crisis Group, gaat het niet zomaar om lokale onlusten tussen moslims en boeddhisten, maar zitten er op nationaal vlak georganiseerde Singalese militanten achter die onder meer via de sociale media de onlusten opstoken. De bedoeling is om polarisering tussen moslims en boeddhisten aan te wakkeren zodat het geweld voortduurt. De situatie is op dit moment zeer explosief.

Ook de Sri Lankaanse eerste minister, Ranil Wickremesinghe, stelt dat het gaat om systematisch georganiseerde onlusten en beloofde krachtdadig op te treden. Maar volgens antropologe Vindhya Buthpitiya is de oorzaak van het voortdurende geweld het rabiate Singalese boeddhistisch nationalisme, dat uit politiek gewin ongemoeid wordt gelaten. De vrees voor een electorale afstraffing zit bij vele politici zeer diep: ruim driekwart van de bevolking behoort immers tot de boeddhistisch Singalese bevolking en de angst bij politici om deze achterban voor het hoofd te stoten is groot.