Greenpeace: ‘Recyclage maakt plastic nog schadelijker’

Bij de recyclage van plastic kunnen giftige stoffen zich op drie manieren opstapelen. Dat blijkt uit een rapport dat milieubeweging Greenpeace uitbracht in de aanloop naar onderhandelingen over een wereldwijd verdrag om plasticvervuiling te stoppen.

Het rapport baseert zich op een uitgebreide literatuurstudie van eerder onderzoek naar de impact van het recyclageproces op plastic. Daaruit blijkt dat er drie manieren zijn waarop giftige materialen zich kunnen opstapelen in gerecycleerde kunststoffen.

‘Giftige cocktail’

Zo komen giftige chemicaliën die inherent aanwezig zijn in nieuw plastic onvermijdelijk ook terecht in gerecycleerde plastic.

‘Het is duidelijk dat de enige echte oplossing voor het beëindigen van de plasticvervuiling een massale vermindering van de plasticproductie is.’

Ten tweede komen er stoffen van pesticiden en chemische producten in de recyclagestroom terecht, bijvoorbeeld wanneer de plastic verpakkingen van bestrijdingsmiddelen of schoonmaakmiddelen gerecycleerd worden. Op die manier kunnen gerecycleerde plastics giftige chemicaliën bevatten die niet eigen zijn aan kunststoffen.

En ten derde komen er ook giftige stoffen vrij tijdens het recyclageproces zelf, bijvoorbeeld wanneer de kunststoffen worden verhit.

Het resultaat is dat gerecycleerde plastics ‘een giftige cocktail’ van chemicaliën bevatten die ze ongeschikt maken voor gebruik in levensmiddelen en andere producten, stelt het rapport. Gerecycleerde kunststoffen bevatten hogere concentraties van benzeen en andere kankerverwekkende stoffen, talrijke hormoonverstorende stoffen en stoffen die schadelijk zijn voor het milieu zoals broom- en chloordioxines.

‘De plasticindustrie - waaronder bedrijven die fossiele brandstoffen, petrochemische stoffen en consumptiegoederen produceren - blijft recyclage naar voren schuiven als de oplossing voor de plasticvervuilingscrisis’, zegt Graham Forbes van Greenpeace. ‘Maar dit rapport laat zien dat de giftigheid van plastic in werkelijkheid toeneemt bij recyclage. Voor plastic is geen plaats in een circulaire economie. Het is duidelijk dat de enige echte oplossing voor het beëindigen van de plasticvervuiling een massale vermindering van de plasticproductie is.’

Wereldwijd plasticverdrag

Het rapport verwijst ook naar cijfers van het VN-milieuagentschap UNEP, die stellen dat plastics meer dan dertienduizend chemicaliën bevatten. Van ruimt drieduizend van die stoffen is geweten dat ze schadelijk zijn voor de menselijke gezondheid. Bovendien worden slechts weinig plastics die ingezameld worden voor recyclage daadwerkelijk teruggewonnen. Volgens UNEP wordt wereldwijd minder dan 10 procent van het geproduceerde plastic gerecycleerd.

‘Echte oplossingen voor de plasticcrisis vereisen wereldwijde controles op chemicaliën in plastic en aanzienlijke verminderingen van de plasticproductie.’

Om plasticvervuiling te stoppen moet de internationale gemeenschap daarom focussen op het beperken en afbouwen van de plasticproductie, in plaats van massaal in te zetten op het hergebruiken van nieuw plastic, stelt Greenpeace.

Vorig jaar kwamen 173 landen overeen om een wettelijk bindend verdrag in het leven te roepen om plasticvervuiling een halt toe te roepen. Op maandag is in Parijs de tweede onderhandelingsronde begonnen over dat plasticverdrag begonnen.

Recyclagelobby

Milieuorganisaties vrezen dat lobbyisten van de plasticindustrie zullen ijveren voor een waardeketen voor het recycling van plastic, zodat de productie van kunststoffen kan blijven draaien. Maar volgens het rapport is plastic ‘inherent onverenigbaar’ met een circulaire economie.

‘Plastic wordt gemaakt met giftige chemicaliën en deze chemicaliën verdwijnen niet zomaar als plastic wordt gerecycleerd. De wetenschap laat duidelijk zien dat het recycleren van plastic een giftige onderneming is met bedreigingen voor onze gezondheid en het milieu langs de hele recyclagestroom’, zegt Therese Karlsson, wetenschappelijk adviseur bij het International Pollutants Elimination Network (IPEN).

‘Simpel gezegd: plastic vergiftigt de circulaire economie en ons lichaam, en vervuilt lucht, water en voedsel. Echte oplossingen voor de plasticcrisis vereisen wereldwijde controles op chemicaliën in plastic en aanzienlijke verminderingen van de plasticproductie.’