Guatemalteken dienen klacht in tegen Canadees mijnbouwbedrijf

Tahoe Resources, met zetel in Vancouver, is eigenaar van de Escobal-zilvermijn, nabij het stadje San Rafael las Flores, zo’n 70 kilometer ten zuidoosten van de hoofdstad. Tahoe heeft de ambitie om de productie van de grootste zilvermijn ter wereld te evenaren, de Fresnillo-mijn in Mexico.

Begin 2014 kondigde het bedrijf de start van haar commerciële productie aan. Maar duizenden inwoners van omliggende gemeenschappen zijn bezorgd over de mogelijke milieu-impact van de mijn, en het gebrek aan raadpleging. Tijdens referenda spraken ze zich uit tegen de plannen voor mijnbouw.

Schietpartij

Begin april 2013 installeerden inwoners van San Rafael een protestkamp op privé-eigendom nabij de mijn. Ze hielden staande manifestaties op een openbare onverharde weg voor de toegangspoorten van de mijn.

Volgens de aanklagers opende het veiligheidspersoneel van Tahoe op 27 april 2013 met voorbedachten rade het vuur op de vreedzame actievoerders. Het personeel zou zijn doorgegaan met schieten toen de manifestanten op de vlucht sloegen. Zeven van hen raakten daarbij gewond.

Verder stelt de aanklacht dat de veiligheidsmanager van Tahoe in Guatemala, Alberto Rotondo, het bevel gaf voor de schietpartij. De zeven slachtoffers hopen dat de rechtbank in British Colombia het bedrijf wettelijk verantwoordelijk stelt voor hun verwondingen.

Precedent

“De repressie tegen gemeenschapsleiders die lokale referenda en vreedzame protesten organiseerden, begon in 2011”, vertelt Ellen Moore van de solidariteitsbeweging Network in Solidarity with the People of Guatemala (NISGUA). “Sindsdien worden 90 mensen vervolgd. In mei 2013 werd een militaire staat van beleg afgekondigd in de omgeving van de mijnsite. Zo creëerde Tahoe een klimaat van angst en intimidatie, om het lokale verzet in de kiem te smoren.”

Het is de eerste burgerlijke aanklacht in British Colombia tegen een Canadees mijnbouwbedrijf vanwege geweld in het buitenland. De zaak kan een precedent vormen voor gelijkaardige zaken in de provincie, zegt de mensenrechtenorganisatie Canadian Centre for International Justice (CCIJ). Volgens CCIJ stellen de slachtoffers hun hoop op de rechtspraak in Canada, omdat er in Guatemala zelf geen sprake is van wettelijke regulering van Canadese mijnbouwactiviteiten.

“Deze aanklacht is slechts het tipje van de ijsberg op het vlak van mensenrechtenschendingen die te maken hebben met Canadese mijnbouwbedrijven in Guatemala en de hele regio”, zegt Jen Moore van de ngo MiningWatch Canada.

Tahoe krijgt nu de kans om te antwoorden op de beschuldigingen. Het kan nog 2 tot 4 jaar duren voor een eventuele zaak voor de rechter komt.

Veertig procent van de aandelen van Tahoe zijn in handen van het Canadese bedrijf Goldcorp, dat een omstreden goudproject uitbaat in het westen van Guatemala. Veel Canadezen investeren ook in Tahoe via het Canadese pensioenplan.