Latijns-Amerikaans coronaherstel kleurt allesbehalve groen

Landen in regio Latijns-Amerika hebben al zo’n 318 miljard dollar voorzien om de economie na de coronacrisis te reanimeren. Maar Britse onderzoekers stellen vast dat slechts 2 procent daarvan gaat naar projecten die de klimaatontwrichting op een of andere manier bestrijden.

In vergelijking met het globaal gemiddelde van 19 procent, gaat er dus slechts een zeer klein aandeel van de Latijns-Amerikaanse herstelfondsen naar klimaatvriendelijke initiatieven. Dat stelden datawetenschappers van het Global Recovery Observatory van de Universiteit van Oxford vast.

‘In het algemeen zijn de groene uitgaven van de regio nog niet in overeenstemming met de ernst van de drievoudige planetaire crises van klimaatverandering, verlies van biodiversiteit en vervuiling’, zei Piedad Martin, waarnemend directeur Latijns-Amerika van het VN-Milieuprogramma (UNEP). Hij ontwikkelde het monitoringssysteem samen met de Britse universiteit.

Uit gegevens van het observatorium blijkt dat een groot aandeel van het herstelbudget van de regio naar “niet-duurzame sectoren” gaat, zoals zee- en luchthavens, en naar “klimaatonvriendelijke” fossiele energie, aldus UNEP.

Kantelpunt

‘De regio staat voor een economische tweesprong’, zegt Brian O’Calllahan, hoofdonderzoeker van het observatorium.

‘Ofwel blijven overheden de uitstervende industrieën van het verleden steunen, of ze investeren in duurzame sectoren die de toekomstige welvaart zullen bepalen.’

‘Ofwel blijven overheden de uitstervende industrieën van het verleden steunen, of ze investeren in duurzame sectoren die de toekomstige welvaart zullen bepalen’, aldus de economische wetenschapper.

In het kader van het klimaatakkoord van Parijs hebben de Latijns-Amerikaanse landen - net als de meerderheid van de internationale gemeenschap - een engagement aangegaan om de transitie naar hernieuwbare energie in te zetten, om groen transport te bevorderen en om te investeren in milieuvriendelijke initiatieven om zo de uitstoot van broeikasgassen drastisch terug te dringen.

Maar gegevens van de Britse herstelwaakhond tonen aan dat overheden in de zwaar geraakte regio het leeuwendeel van de beperkte publieke middelen rechtstreeks toewijzen aan de gezondheidscrisis en de stijgende werkloosheid.

Uit de gegevens blijkt dat 77 procent van de totale uitgaven ‘dienen om rechtstreekse dreigingen vanwege de pandemie voor de levens en het levensonderhoud van burgers het hoofd te bieden’, vertelt Martin aan de redactie.

Hoog sterftecijfer

Bijna een derde van alle COVID-doden wereldwijd viel in Latijns-Amerika en het Caribische gebied, terwijl de regio goed is voor slechts 8 procent van de wereldbevolking. Het globale bbp daalde vorig jaar met drie procent, terwijl de economie in Latijns-Amerika en de Caraïben een krimp vertoonde van maar liefst 7 procent.

Door die omstandigheden staat klimaat- en milieubeleid onderaan de prioriteitenlijst van de meeste landen in de regio.

‘De redenen voor dit lage investeringspercentage zijn onder meer de zeer beperkte fiscale speelruimte in veel Latijns-Amerikaanse en Caribische landen en de zeer hoge tarieven wanneer de overheden willen gaan lenen’, zei Martin.

Toch stelt de Costa Ricaanse minister van Milieu, Andrea Meza, dat het van cruciaal belang is om van klimaatactie ‘de motor van het herstel’ te maken, vooral in een regio met een grote biodiversiteit, die bovendien zeer kwetsbaar is voor de stijgende zeespiegel en de vaker voorkomende extreme weerfenomenen die de klimaatverandering met zich meebrengt.

‘Ons voortbestaan en het concurrentievermogen van de regio staan op het spel als gevolg van klimaatverandering’, voegt ze eraan toe.

Dit artikel verscheen eerder bij IPS-partner Thomson Reuters Foundation