Opnieuw tijgermuggen gespot in België

Onderzoekers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) hebben dit jaar opnieuw tijgermuggen gevonden in ons land. De mug rukt vooral op via de snelwegen vanuit Duitsland en Frankrijk.

Het ITG-team vond in de periode van april tot oktober 2019 opnieuw eitjes, larven en volwassen exemplaren van de Aedes albopictus. In een tuincentrum in Oost-Vlaanderen werden vier volwassen dieren ontdekt. ‘Maar opmerkelijker is de vondst van in totaal bijna tweehonderd eitjes en drie larven van tijgermuggen op snelwegparkings in Wanlin, Sprimont en Marke’, zegt Isra Deblauwe van het ITG.

De tijgermug krijgt langzaam maar zeker steeds meer voet aan de grond in Europa.

‘Het is de eerste keer dat we de soort op de parkings van Sprimont en Marke vinden. Dat bevestigt de introductie van deze exotische steekmug via autosnelwegen uit gebieden in Frankrijk en/of Duitsland waar de mug gevestigd is.’

De parking in Sprimont ligt in het verlengde van de ‘autoroute du soleil’. Het is de eerste keer dat de tijgermug zo diep in het binnenland op een parking opduikt. De dichtstbijzijnde gebieden waar de tijgermug nu gevestigd is, zijn het departement Aisne in Frankrijk en de deelstaat Baden-Würtemberg in Duitsland.

Vaste voet

De tijgermug krijgt langzaam maar zeker steeds meer voet aan de grond in Europa. De mug is al meer dan 20 jaar gevestigd in Zuid-Europa en rukt op naar het noorden. Haar oorsprong ligt in Zuidoost-Azië, maar dankzij het transport van voornamelijk tweedehandsbanden en bamboe verspreidde de mug zich over de hele wereld. 

De soort is uiterst invasief en past zich gemakkelijk aan haar omgeving aan. Ze steekt ook overdag en kan virussen zoals zika, dengue of chikungunya overdragen. In Frankrijk werden in oktober 2019 drie inheemse gevallen van zika vastgesteld. Het is de eerste keer dat het virus in Europa wordt overgedragen door muggen. Daarnaast waren er eerder geïsoleerde gevallen van autochtone dengue en chikungunya in Zuid-Frankrijk en in 2017 werd Italië geplaagd door maar liefst 400 gevallen van chikungunya.

Kwestie van tijd

‘In ons land zijn er momenteel enkel sporadische introducties van de tijgermug. Er is zeker nog geen sprake van een gevestigde populatie’, vertelt arts Wim Van Bortel, algemeen coördinator van MEMO, een project van ITG dat zich bezighoudt met de monitoring van exotische muggen in België.

‘Er is zeker nog geen sprake van een gevestigde populatie’

‘De muggensoort heeft nog niet overwinterd in België, maar het is slechts een kwestie van tijd vooraleer de tijgermug zich ook in ons land kan vestigen. Een goede monitoring en bestrijding zijn nodig om dat moment zo lang mogelijk uit te stellen.’

Naast de tijgermug ontdekten de ITG-wetenschappers ook de Aziatische bosmug (Aedes japonicus) in Natoye (Hamois) en aan de Duitse grens. Vergeleken met 2017 en 2018 werden in 2019 veel meer Aziatische bosmuggen gevangen in Natoye.

Deze muggen hebben zich ondertussen verspreid tot op een straal van 750 meter rond de plaatselijke bronpopulatie. Het lijkt erop dat deze mug zich terug verder verspreidt nét zoals voor de bestrijdingscampagne tussen 2012 en 2015. 

Monitoring cruciaal

Ook Aedes koreicus, een derde exotische steekmug, heeft nog steeds een gevestigde populatie in Maasmechelen, maar de bestrijdingscampagne dit jaar blijkt resultaten op te leveren. Zowel Aedes japonicus als Aedes koreicus zijn minder agressief dan Aedes albopictus en zijn geen belangrijke overdragers van ziektes. 

‘De monitoring van exotische muggen in ons land is cruciaal’, zegt hoogleraar Ruth Müller, hoofd van de dienst Entomologie van het ITG. ‘Het is een middel om de invasieve exoten zo vlug mogelijk te detecteren en ze onmiddellijk te kunnen bestrijden. Ook als de muggen zich hier zouden kunnen vestigen, is een goede monitoring belangrijk om het risico op overdracht van ziektes te kunnen inschatten.’