Save the Children: ‘Gevaarlijke trend van kindhuwelijken onder Syrische vluchtelingenmeisjes’

Syrische vluchtelingenmeisjes lopen steeds meer risico om als kind uitgehuwelijkt te worden, vooral als gevolg van de door de pandemie toegenomen armoede. Ook mazen in de wet en langdurige ontheemding in landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika dragen bij aan het probleem, stelt kinderrechtenorganisatie Save the Children.

Tien jaar nadat het conflict in Syrië uitbrak, staan volgens de Verenigde Naties meer dan 5,5 miljoen Syriërs geregistreerd als asielzoekers in de regio. ‘Vluchtelingengemeenschappen zijn nog maar nauwelijks aan het herstellen van langdurige ontheemding, armoede én de gevolgen van COVID-19. En we weten dat economische tegenspoed, zorgen over veiligheid en een gebrek aan toegang tot onderwijs hardnekkige oorzaken van kindhuwelijken zijn’, zegt Caitlin Smith van Save the Children.

‘Dit is een gevaarlijke trend waarvan we vrezen dat deze in de zomer nog erger kan worden’, aldus Smith, campagne- en belangenbehartigingsmanager van de hulporganisatie voor het Midden-Oosten en Oost-Europa.

De VN-kinderorganisatie Unicef waarschuwde in maart al dat tot 10 miljoen meer meisjes over de hele wereld het komende decennium risico lopen op een gedwongen huwelijk vanwege de impact van COVID-19 op scholen en economieën.

Met toestemming van de ouders

In het Midden-Oosten en Noord-Afrika zijn volgens Save the Children bijna 40 miljoen vrouwen en meisjes in hun kindertijd getrouwd. In een rapport getiteld ‘Married by Exception’ beschrijft de organisatie dat de wetten tegen kindhuwelijken in Jordanië, Irak en Egypte talrijke uitzonderingen bevatten – zo wordt een vroeg huwelijk toegestaan met toestemming van de ouders of de rechter.

Libanon, dat de thuisbasis van naar schatting 1 miljoen Syrische vluchtelingen is, heeft nog altijd geen wet aangenomen tegen huwelijken met minderjarigen, ondanks jarenlange campagne van activisten.

Het aantal vrouwen onder Syrische vluchtelingen in Libanon dat trouwde voor hun achttiende verjaardag steeg tot 40 procent.

Het rapport stelt dat geen van de landen die de organisatie bestudeerd had, duidelijke en consistente straffen oplegt voor kindhuwelijken. Ook zijn er vaak weinig mogelijkheden om zich te verzetten tegen de praktijk - zeker in vluchtelingenkampen, die vaak in afgelegen gebieden liggen.

Meisjes uit vluchtelingengemeenschappen worden veel vaker uitgehuwelijkt dan hun leeftijdsgenoten met de nationaliteit van de gastlanden. Dat komt doordat de gevluchte families moeilijk kunnen overleven en het huwelijk zien als een manier om kosten te besparen, stelt het rapport.

Wetten aanscherpen

Uit het rapport blijkt dat in Libanon 6 procent van de Libanese vrouwen tussen de 20 en 24 jaar aangaf getrouwd te zijn vóór hun achttiende verjaardag. Onder Syrische vluchtelingen in dat land, van dezelfde leeftijd, steeg dit aantal tot 40 procent.

Rana, een 16-jarig Syrisch meisje dat in Noord-Libanon woont en zelf niet getrouwd is, vertelt dat al haar vrienden op één na al zijn uitgehuwelijkt. ‘Geen van hen is gelukkig - ze willen gewoon terug naar school’, aldus Rana (uit privacyoverwegingen niet haar volledige naam).

In Turkije gaf ongeveer 15 procent van de vrouwen tussen 20-24 jaar aan al op minderjarige leeftijd getrouwd te zijn; voor Syrische vluchtelingen die in dat land wonen, verdrievoudigt dat cijfer, aldus het rapport.

Voorafgaand aan het Generation Equality Forum in Parijs dat vandaag van start gaat, drong Save the Children er bij alle landen op aan om 18 jaar als minimumleeftijd voor het huwelijk vast te stellen, de mazen in de wet te dichten, alle huwelijken formeel te registreren en iedereen die een kindhuwelijk mogelijk maakt, te bestraffen.

‘Deze landen hebben nieuwe wetten nodig, en het zou niet moeten uitmaken waar je woont’, zegt Rana. ‘Of het nu in een dorp of een stad is, de wet moet overal hetzelfde worden toegepast.’

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen bij IPS-partner Thomson Reuters Foundation.