Zijn ‘slomads’ de digitale nomaden met een duurzamer kantje?

‘Slomads’ zijn – in tegenstelling tot de traditionele digital nomads – meer begaan met het milieu als ze afstandswerken en reizen naar zonovergoten plekken combineren. Maar hoe ecologisch is de slomad precies?

Victor Soto zit met zijn laptop op een terras in het hart van Lissabon, druk aan het werk met verkoopstrategieën voor een bedrijf dat bijna 3000 kilometer verderop in Slowakije is gevestigd.

Het was de pandemie die deze 33-jarige jongeman met Brits-Peruaanse roots heeft overtuigd om een zogenaamde “digitale nomade” te worden. ‘Deze levensstijl geeft me veel keuze en vrijheid’, zegt hij. Hij besliste enkel nog opdrachten aan te nemen van bedrijven die het hem toestaan om volledig vanop afstand te werken.

Zo kan hij werken combineren met zijn passie: reizen. Soto maakt vandaag deel uit van een groeiende trend: digitale nomaden die op zoek zijn naar een minder hectisch levenstempo.

Lager tempo

Steeds meer worden digital nomads “slomads”. Ze reizen nog steeds de wereld rond en nemen hun werk mee, maar kiezen ervoor om langer op één locatie door te brengen. Sommigen doen dat om te genieten van een rijkere culturele ervaring; anderen doen het vanuit de wens om meer milieubewust te zijn.

“Slomads” blijven langer op één locatie om te genieten van een rijkere culturele ervaring of vanuit de wens om meer milieubewust te zijn.

Telewerken en flexibel werken hebben een enorme vlucht genomen sinds de coronapandemie en de daarbij horende lockdowns. De levensstijl van de digitale nomade werd gesteund door grote bedrijven als AirBnB en Twitter, en een heel aantal landen gaven speciale visa om ‘digital nomads’ aan te trekken. Daarmee kunnen mensen gedurende twee jaar een verblijf en afstandswerken combineren.

Maar het typische profiel van een digitale nomade verandert, zeggen experts en onderzoekers. De eilandhoppende twintigers kregen na een tijdje steeds vaker het gezelschap van online werknemers van in de dertig en veertig, die vaak reizen met partners en kinderen.

Milieu

Sommige experts vrezen voor een grote impact op het milieu. Hoewel de gegevens over de ecologische voetafdruk van digitale nomaden schaars zijn, streven de slomaden er alvast naar om minder te vliegen, in duurzame accommodaties te verblijven en te investeren in of bij te dragen aan groene projecten.

Klimaatactivisten zijn niet onder de indruk en wijzen op de grote impact van vliegreizen, die tot 3% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen veroorzaken. ‘Ik denk wel dat we ons een beetje schuldig voelen, want het belangrijkste probleem met deze levensstijl is inderdaad het vliegen’, zegt Emmanuel Guisset, een voormalige digitale nomade die nu een directeursfunctie heeft bij Outsite, een bedrijf dat co-living-ruimtes aanbiedt, onder meer aan werknemers die vanop afstand hun baan uitoefenen.

Rustig aan

Voor de pandemie gold het stereotiepe beeld van de digitale nomade als een freelancer van in de twintig die heen en weer hopte tussen zonnige bestemmingen, met een laptop op schoot en niet veel meer aan dan shorts en slippers. Vandaag trekt de combinatie werken en reizen ook meer mensen aan die al wat meer jaren op de teller hebben staan. Vaak blijven zij langer op een plek waardoor ze meestal wat goedkoper kunnen huren en tegelijk ook meer bijdragen aan de lokale cultuur.

Uit een enquête van mei in opdracht van freelancersplatform Fiverr en uitgever van reisgidsen Lonely Planet, blijkt dat een derde van de nomaden elke maand tot drie maanden verhuist, terwijl iets meer dan de helft er juist de voorkeur aan geeft om iets langer op een plek te blijven en pas na drie maanden of meer weer op zoek gaat naar nieuwe horizonten.

Amerikanen vormen de grootste groep digitale nomaden. Uit een studie van Upwork uit 2021 bleek dat naar schatting 36,2 miljoen Amerikaanse burgers op afstand zullen werken tegen 2025, 87% meer dan voor de coronapandemie.

Lees ook

Vuilste vliegmaatschappijen in EU kregen voor honderden miljoenen aan uitstootrechten gratis

Visa voor digitale nomaden

Het toerisme was er snel bij om de digitale nomaden te omarmen en de sector is blij met de toenemende trend waarbij er langer op één plek wordt verbleven, een manier om de verliezen die ze tijdens de lockdowns hebben geleden, alsnog goed te maken.

Bestemmingen zoals Aruba, Barbados, Kaapverdië, Estland, Indonesië, Malta en Noorwegen hebben speciale visa gecreëerd voor digitale nomaden. Met zo’n visum op zak kan je zonder problemen in een land verblijven en van daaruit je werk doen.

Ik denk wel dat we ons een beetje schuldig voelen, want het belangrijkste probleem met deze levensstijl is inderdaad het vliegen.’

AirBnB zag een toename van 90% in de lange-termijnboekingen in Portugal in vergelijking met 2019. Volgens de organisatie is dat de neerslag van een trend waarbij mensen leven en werken in het buitenland combineren.

De digitale nomaden erkennen dat hun levensstijl gepaard gaan met frequente vliegreizen, zeker sinds de versoepelingen van de coronamaatregelen. Experts stellen dat het vandaag nog niet eenvoudig is om juist in te schatten wat het aandeel van de nomaden inzake vliegen is in vergelijking met dat van toeristen of zakenlieden.

Denise Auclair van denktank Transport and Environment (T&E) zegt dat het een ‘gouden kans’ was om de terugval in het aantal zakelijke vliegtuigreizen tijdens corona te bestendigen en zo het aantal ‘onnodige’ vliegreizen sterk te doen dalen. Maar ze betwijfelt of bedrijven in hun jaarlijkse emissieverslagen rekening houden met de CO2-voetafdruk van werknemers die als digitale nomaden werken.

Guisset van Outsite weet dat nomaden zich steeds vaker wenden tot CO2-compensaties, waarbij mensen hun klimaatimpact proberen te compenseren door projecten te financieren die de uitstoot verminderen, bijvoorbeeld door activiteiten zoals het planten van bomen financieel te steunen.

Sommige milieugroeperingen hebben dergelijke CO2-regelingen echter afgedaan als ‘window dressing’. ‘Het geeft mensen een vals gevoel van groen vliegen, terwijl het in realiteit een stuk problematischer is’, zegt Dewi Zloch, luchtvaartexpert bij Greenpeace Nederland.

Ze wijst onder meer op onderzoek dat in 2017 voor de Europese Commissie is gedaan en waaruit blijkt dat CO2-compensatieregelingen geen echte en meetbare emissiereducties opleveren.