Grootste overwinning ooit voor China-kritische partij

Taiwanese kiezer maakt vuist tegen China

archieffoto van herkozen president Tsai Ing-wen

Bij de verkiezingen zaterdag in Taiwan haalde de kandidaat die meer afstand wil tegenover China, Tsai Ing-wen, het met ruime voorsprong. De peilingen gaven Ing-wen, de uitgaande president van de Democratische Progressieve Partij, vooraf al een goede kans op herverkiezing. Maar dat ze acht miljoen stemmen zou halen – een historisch record – hadden weinigen verwacht.

Tsai Ing-wen had een voorsprong van twintig procent op de tweede kandidaat, en ook dat is zelden vertoond. ‘De beslissende factor waren de jongeren. Ze namen daags voor de verkiezingen massaal de trein en bus terug naar hun woonplaats waar ze moesten kiezen. Er zijn speciale bussen en treinen ingelegd’, zegt Henry Tseng, vertegenwoordiger van Taiwan bij de Europese Unie aan MO*. ‘Zij hebben niet meer de band met het vasteland die hun grootouders en ouders nog hadden. Ze komen gewoon op voor de Taiwanese identiteit, een vrije samenleving met respect voor de mensenrechten en de rechtstaat.’

‘De jongeren zijn massaal gaan stemmen. Er moesten zelfs speciale treinen ingelegd worden.’

De kiezers wisten alvast waarvoor ze kozen. China beschouwt Taiwan als een afvallige provincie. Tsai voer van bij haar aantreden in 2016 een onafhankelijker koers tegenover Beijing, zeer tot ergernis van de Chinese president Xi Jinping. Die verklaarde nog dat Taiwan desnoods met geweld bij de Volksrepubliek moet worden gevoegd.

China heeft er de voorbije jaren ook alles aan gedaan om Tsai in diskrediet te brengen. Door districten die voor haar stemden economisch te benadelen, door minder toeristen naar Taiwan te laten reizen, door campagne tegen Tsai te voeren via bevriende massamedia en via de sociale media.

Dat leek te lukken, Tsai leed in 2018 een zware nederlaag bij tussentijdse lokale verkiezingen.

Eén land, twee systemen

‘Deze verkiezing leert dat dit beleid van dreigementen en infiltratie contraproductief werkt. Er is een tegenreactie gekomen van het Taiwanese volk,’ vindt Tseng.

Toch zou het resultaat er wellicht anders hebben uitgezien zonder de protesten in Hongkong. Hongkong was honderd jaar een Britse provincie, maar werd in 1997 opnieuw deel van China, zij het onder het mechanisme van ‘Eén land, twee systemen’. Hongkong mocht daarbij een eigen, meer democratisch bestuurssystemen voor vijftig jaar behouden.

‘Deze verkiezing leert dat het Chinese beleid van dreigementen en infiltratie contraproductief werkt’

Sinds de rellen in Hongkong uitbraken, herpakte Tsai’s pro-onafhankelijkheidpartij zich stap voor stap in de peilingen. Tseng: ‘De harde aanpak van het protest in Hongkong demonstreerde wat ‘Eén land, twee systemen’ in de praktijk betekent. Eén peiling leerde dat meer dan tachtig procent van de Taiwanezen dit systeem niet geschikt acht voor Taiwan.’

Het verkiezingsresultaat bevestigt in feite die peiling. Want de kandidaat van de Kuomintang (de Chinese Nationale Partij), die officieel ‘Eén land, twee systemen’, aanhangt, eindigt met drie miljoen minder stemmen minder dan Tsai.

Een klap voor de harde lijn

Dit verkiezingsresultaat zal in Beijing ervaren worden als een slag in het gezicht. Tseng: ‘Het geeft duidelijk dat aan dat Beijing beter een andere aanpak zou proberen en voluit de dialoog met ons zou aangaan.’

Henry Tseng: ‘We hopen dat de EU China aanmoedigt de dialoog met ons aan te gaan.’

Tsai verklaarde na haar overwinning dat de relatie met China gebaseerd moet zijn op vier elementen: vrede, democratie, pariteit en dialoog. Vooral die pariteit – wederzijdse erkenning van elkaar – moet Beijing steken als een wesp.

De grote vraag is natuurlijk hoe sterk de positie van de Chinese president Xi Jinping is in de communistische partij, waar ook altijd een meer liberale strekking heeft bestaan. Die strekking kan erop wijzen dat Xi’s harde lijn juist de problemen met de jongeren in Hongkong in de hand heeft gewerkt en ook in Taiwan niet lijkt te werken.

Toch wijst niets erop dat Beijing het geweer van schouder zou veranderen. Het benoemde net een hardliner met ervaring in het onderdrukken van protest in Tibet als zijn nieuwe vertegenwoordiger in Hongkong.

EU blijft voorzichtig

Hoe zal de internationale gemeenschap reageren op dit resultaat?

Erg veel speelruimte hebben de meeste landen niet want bijna geen enkel land heeft nog diplomatieke relaties met Taiwan, onder sterke druk van China. De Europese Unie (EU) heeft wel substantiële relaties met Taiwan, er is ook een groot kantoor in Brussel. Maar officieel blijft de Unie op de ‘Eén China’-lijn met de Volksrepubliek als enige vertegenwoordiger van het Chinese volk.

Tseng is zich daarvan bewust: ‘We verwachten niet dat de EU ons erkent. Wel dat ze het Taiwanese volk gelukwenst dat het zich democratisch heeft uitgedrukt. En dat ze China aanmoedigt om het gesprek met president Tsai aan te gaan.’

De EU is voorzichtiger dan dat: ‘We feliciteren Taiwan met zijn hoge opkomst in de verkiezingen. Onze bestuurlijke systemen zijn gebaseerd op een gedeeld geloof in democratie, rechtstaat en mensenrechten. De EU heeft altijd gepleit voor dialoog en constructief engagement.’

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.