Verenigde Naties stemmen resolutie die geweld vanwege “hekserij” wereld uit moet helpen

De Verenigde Naties (VN) hebben een resolutie aangenomen die ertoe moet leiden dat ritueel geweld gelinkt aan hekserij, niet meer mogelijk is. Onder meer mensen met albinisme in Afrika zijn nog vaak slachtoffer van rituele aanvallen.

Enkele wetenschappers die al jarenlang onderzoek doen naar geweld dat gelinkt wordt aan hekserij, hebben cruciale stappen ondernomen om het probleem op de agenda van de Mensenrechtenraad van de VN te krijgen. Met succes, want hun betoog vond er gehoor en een resolutie die een einde moet maken aan dit soort van geweld, werd onlangs aangenomen.

Het was Kenia die de resolutie finaal voorstelde bij de Mensenrechtenraad. Het land kreeg de steun van The Africa Group, een alliantie van 54 Afrikaanse landen.

Gruwelijkheden

In sommige Afrikaanse landen zou er tot 75.000 dollar worden geboden voor een “volledige set ledematen” van een albino.

Geloof in hekserij leidt wereldwijd tot mensenrechtenschendingen zoals afranselingen, het amputeren van ledematen en moord.

Vooral mensen met een beperking, een misvorming van de ledematen of albinisme zijn het slachtoffer van de praktijken. Vaak beperken de gruwelijkheden zich niet enkel tot hen maar moet ook de bredere familie het ontgelden. Dit heeft soms tot gevolg dat families een kind met een beperking verbannen, waarna het tot een leven op straat is veroordeeld.

Menselijke waardigheid

De resolutie bevestigt dat iedereen recht heeft op leven, vrijheid en veiligheid en dat gelijkheid en waardigheid fundamentele beginselen zijn van de mensenrechten.

Volgens onderzoekster Charlotte Baker van de universiteit van Lancaster zijn er jaarlijks duizenden mensen betrokken bij hekserij, vaak met een fatale afloop.

Baker deed jarenlang onderzoek naar de gevolgen van albinisme in Afrikaanse landen ten Zuiden van de Sahara. Volgens haar gegevens komen aanvallen op mensen met albinisme nog in minstens 28 landen voor. Handel in ledematen van mensen – vaak kinderen- met albinisme is er lucratief: in sommige Afrikaanse landen zou er tot 75.000 dollar worden geboden voor een “volledige set ledematen”.

Onder de radar

Baker en haar team vroegen voor het eerst aandacht voor het probleem in 2017 met de organisatie van een bijeenkomst met experts over hekserij en mensenrechten (Witchcraft and Human Rights Expert Meeting) in het hoofdkwartier van de VN in Genève.

Geloof in hekserij leidt wereldwijd tot mensenrechtenschendingen.

Het was tijdens deze bijeenkomst dat er voor het eerst op grote schaal aandacht ging naar deze mensenrechtenschending die voorheen eerder onder de radar was gebleven van overheden, ngo’s en academici.

Het daaropvolgende jaar organiseerde het Lancaster-team een sterke maar confronterende fototentoonstelling in het Palais des Nations in Genève, die samenviel met de vergadering van de VN-Mensenrechtenraad. De tentoonstelling met beelden van vier internationaal gerenommeerde mensenrechtenfotografen ging nadien de wereld rond.

Belangrijke mijlpaal

In januari 2019 volgde een internationale conferentie Witchcraft and Human Rights aan de universiteit van Lancaster, waardoor het probleem internationaal onder de aandacht werd gebracht.

Dit alles heeft uiteindelijk geleid tot de aanname van de VN-resolutie over Hekserij.

Baker noemt de resolutie een “belangrijke mijlpaal”. Mensenrechtenadvocate Ikponwosa Ero voegt toe: ‘de resolutie beschermt mensen die het slachtoffer zijn van rituele aanvallen en hekserij, terwijl traditionele genezers die er geen schadelijke praktijken op na houden eveneens beschermd worden.’ Religieuze, inheemse en culturele gebruiken die onschuldig zijn, worden immers ook gedefinieerd en opgenomen in de resolutie.

‘Resoluties zijn geen tovermiddelen, maar deze is toch een keerpunt voor zij die fundamentele mensenrechten willen beschermen in een complexe sfeer van spiritualiteit en rituele gebruiken. Deze resolutie zal eraan bijdragen dat wreedheden binnen deze context, die al te veel levens hebben gekost, worden bestreden’, zegt Ero.