‘Verloren decennium’ dreigt voor ontwikkelingslanden door ongelijk coronaherstel

De pandemie geeft armere landen economisch veel harder getroffen dan welvarende landen, blijkt uit een nieuw VN-rapport. Bovendien kruipen die landen ook veel moeilijker uit het dal, ook door de ongelijke verdeling van vaccins.

Volgens het rapport van de Handels- en Ontwikkelingsorganisatie van de VN (UNCTAD) zullen de economieën van ontwikkelingslanden tegen 2025 zo’n 8000 miljard dollar armer zijn als gevolg van de coronacrisis.

UNCTAD schat ook dat de wereldeconomie door vertragingen in de globale vaccinatiecampagne 2300 miljard aan inkomsten zal mislopen, waarvan lage-inkomenslanden 1500 miljard aan hun neus zien voorbijgaan.

Volgens het rapport zijn veel landen in het Zuiden veel harder getroffen dan tijdens de wereldwijde financiële crisis.

Nochtans zal de wereldeconomie in zijn geheel herstellen met een groei van 5,3 procent dit jaar, de snelste groei in bijna vijftig jaar. Het herstel is echter zeer ongelijk langs regionale, sectorale en inkomenslijnen. Bovendien blijft het globale plaatje na 2021 volgens UNCTAD uiterst onzeker, zelfs in welvarende economieën.

Veel schulden, weinig vaccins

De projecties belichten het sterk uiteenlopende economische herstel tussen landen en regio’s. Volgens UNCTAD moeten rijkere landen dringend meer doen om te vermijden dat armere landen verder achterop raken.

Volgens het rapport zijn veel landen in het Zuiden veel harder getroffen dan tijdens de wereldwijde financiële crisis. Door hun zware schuldenlast hebben ze ook minder ruimte om door middel van overheidsuitgaven uit het dal te klimmen.

Bovendien blijft de economische terugval veel langer aanslepen omdat minder welvarende economieën vaak een beperkte toegang hebben tot vaccins.

Veel landen die nauwelijks over vaccins beschikken, vertrouwen op voortdurende lockdowns om het virus in toom te houden. Dat onderdrukt de economische activiteit, terwijl rijkere landen hun bedrijven en winkelstraten opnieuw openen.

Nieuw multilateralisme?

Door een gebrek aan monetaire autonomie en toegang tot vaccins hinken veel opkomende economieën achterop, waardoor de kloof met geavanceerde economieën groter wordt. Volgens UNCTAD dreigt een nieuw ‘verloren decennium’ voor het Zuiden.

De VN-organisatie roept op tot gezamenlijke schuldverlichting en in sommige gevallen volledige kwijtschelding van schulden van bepaalde ontwikkelingslanden om dat te voorkomen.

Ook dringt UNCTAD er bij welvarende economieën op aan om hun schouders te zetten onder een tijdelijke opheffing van de patenten van coronavaccins zodat de wereldwijde productie fors kan worden opgedreven.

‘Deze groeiende kloof, zowel nationaal als internationaal, herinnert ons eraan dat wanneer de onderliggende omstandigheden niet aangepakt worden, veerkracht en groei een luxe zullen worden waarvan een steeds kleiner aantal bevoorrechte mensen kunnen genieten’, zegt Rebeca Grynspan, secretaris-generaal van UNCTAD.

‘Zonder krachtiger beleid dat een hernieuwd multilateralisme weerspiegelt, zal het post-pandemische herstel niet rechtvaardig zijn en worden de grote uitdagingen van onze tijd uit de weg gegaan.’