‘Vrij verkeer van personen moet in Mondiaal Pact over Migratie’

Het Mondiale Pact voor een Veilige, Geordende en Regelmatige Migratie moet er tegen eind volgend jaar zijn. De onderhandelingen verlopen via de Verenigde Naties.

Bijna honderd migratie-experts uit Latijns-Amerika en de Caraïben kwamen de voorbije dagen samen in Santiago de Chile om het pact voor te bereiden. Latijns-Amerika is de eerste regio die een standpunt inneemt over het pact.

Vrij verkeer van personen

Esther Cuesta, parlementslid in Ecuador en zelf migrant, vraagt dat het vrije verkeer van personen wordt opgenomen in het pact. ‘Kapitaal verplaatst zich naar fiscale paradijzen, een ontduiking die veel landen in onze regio heeft verarmd. Maar terwijl er vrij verkeer van kapitaal is, beperkt men het vrije verkeer van personen. Zonder mensen is er geen kapitaal.’

‘Maar terwijl er vrij verkeer van kapitaal is, beperkt men het vrije verkeer van personen. Zonder mensen is er geen kapitaal.’

‘Het Pact moet het vrije verkeer van mensen, het vrije verkeer van werkers behandelen, en het recht om te migreren, of om niet te migreren, om te blijven of om op een waardige manier terug te keren’, zegt Valter Bittencourt, coördinator van het Netwerk van Migrantenwerkers van de Syndicale Confederatie van Beide Amerika’s.

Voor Salvador Berumen, topambtenaar op het ministerie van Binnenlandse Zaken in Mexico, een land waarvan miljoenen inwoners naar de VS zijn getrokken, is ‘het belangrijkste om een minimale consensus te bereiken tussen de landen, vooral rond een nieuw verhaal dat meer de mensenrechten benadrukt.’

Realistisch ambitieus

In Santiago was ook Louise Arbour, speciaal vertegenwoordiger van de VN-secretaris-generaal, aanwezig. Zij moet voor het einde van dit jaar het eerste ontwerp maken van het pact. ‘De missie is gereguleerde migratie te faciliteren’, zegt ze.

Met het pact ‘verandert migratie van een veiligheids- en mensenrechtenthema in een ontwikkelingsthema, in een strategische zaak voor global governance.’

Vandaag ziet ze veel xenofobie, ‘een uitdrukking van woede en van gebrek aan vertrouwen bij regeringen’. De migratie-agenda wordt te veel door veiligheidskwesties gedomineerd. Ze hoopt op voorbereidingen en onderhandelingen ‘vol impulsen voor ontwikkelingen.’

Ze kondigt aan dat haar ontwerp ‘in een ontwikkelingsagenda verankerd zal zijn’. Het wordt ‘een pact dat mensen centraal stelt, dat vooruitkijkt en op een realistische manier ambitieus is.’

‘Het DNA van het pact is samenwerking’, zegt Alicia Bárcena, hoofd van de Economische Commissie voor Latijns-Amerika en de Caraïben, een VN-instantie. Met het pact ‘verandert migratie van een veiligheids- en mensenrechtenthema in een ontwikkelingsthema, in een strategische zaak voor global governance.’

Voor de Mexicaanse VN-ambassadeur Juan José Gómez, ‘is het bijna een wonder’ dat er wereldwijd over migratie zal worden gedebatteerd. ‘Tientallen jaren bleven de deuren van de VN gesloten voor dit probleem.’

244 miljoen migranten

In 2015 waren er 244 miljoen internationale migranten, 41 procent meer dan in 2000, berekende de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO). Vandaag maken ze 3,3 procent van de wereldbevolking uit.

In meer dan 60 procent van de gevallen gaat het om werkers die op zoek zijn naar betere werkkansen en een hoger inkomen.

Ruim een kwart van de internationale migranten bevindt zich in Amerika: 37 miljoen in Noord-Amerika en 4,3 miljoen in Latijns-Amerika en de Caraïben. De Verenigde Staten zijn de belangrijkste aantrekkingspool voor migranten uit Latijns-Amerika. Ze vormen de helft van het totale aantal migranten in het land.