Wat zit er achter het vertrek van de voormalige Georgische president Saakasjvili naar Nederland?

© ANP/AFP

Mikheil Saakasjvili voor de Erasmusbrug in Rotterdam, Nederland, waar hij vorige week arriveerde nadat hij uit Oekraïne werd gezet.

Afgelopen woensdag is de voormalige Georgische president Mikheil Saakasjvili in Nederland aangekomen nadat hij twee dagen eerder door de Oekraïense overheid uit Oekraïne werd gezet. Hij is in Terneuzen, niet op bezoek, maar om er te wonen en van daaruit zijn politieke activiteiten in Oekraïne verder te zetten.

Een week geleden stormden gemaskerde mannen een restaurant in de Oekraïense hoofdstad Kiev binnen en voerden ze Saakasjvili weg. De Oekraïense grenspolitie zette hem meteen op het vliegtuig naar buurland Polen, dat hem binnen liet.

Het politieke leven van Saakasjvili is de afgelopen vijftien jaar een complexe aaneenschakeling van gebeurtenissen. In 2003 leidde hij een opstand in Georgië, de zogenaamde Rozenrevolutie. Hij werd de nieuwe president en voerde radicale hervormingen door om de diepgewortelde corruptie te bestrijden.

Daarin ging hij erg driest te werk. Tijdens zijn presidentschap verdwenen ongezien veel mensen achter de tralies. Demonstraties tegen zijn beleid werden met harde hand onderdrukt. Zijn tweede ambtstermijn eindigde met een verkiezingsnederlaag in november 2013.

Omdat de nieuwe Georgische regering een arrestatiecampagne begon tegen voormalige topambtenaren en partijleden van Saakasjvili’s partij ging hij in New York wonen. In Georgië werd Saakasjvili aangeklaagd wegens corruptie, machtsmisbruik en geweld tegen betogers.

Toch stelde de Oekraïense president Porosjenko, zelf aan de macht gekomen na een opstand begin 2014, hem in mei 2015 aan als gouverneur van de Oekraïense provincie Odessa. Saakasjvili kreeg de Oekraïense nationaliteit nadat hij afstand had gedaan van de Georgische.

De enige uitweg voor de voormalige president van Georgië om zich op korte termijn nog ergens legaal te kunnen vestigen, was Nederland. 

Amper anderhalf jaar later nam hij zelf ontslag en begon hij Porosjenko en de rest van de regering in Kiev ervan te beschuldigen zijn anti-corruptiestrijd tegen te werken. Een week later richtte hij een eigen partij op om oppositie te voeren.

In juli 2017 ontnam Porosjenko hem zijn staatsburgerschap toen Saakasjvili in het buitenland was. Hij was nu officieel staatloos omdat hij eerder al de Georgische nationaliteit had verloren. Saakasjvili kon toch terugkeren vanuit Polen, maar was dus illegaal in het land.

Hij organiseerde demonstraties tegen Porosjenko. In december volgde zijn spectaculaire aanhouding waarbij hij ermee dreigde van een dak te springen. Hij werd beschuldigd van contacten met Rusland en het beramen van een staatsgreep.

Hij mocht het proces in vrijheid afwachten, en bleef Oekraïners mobiliseren voor protesten voor de afzetting van president Porosjenko. Toch kreeg hij nooit de grote massa op de been om de druk echt op te voeren. Bovendien richtten zijn aanhangers en ultranationalisten schade aan aan regeringsgebouwen in Kiev, wat Saakasjvili’s populariteit geen goed deed.

Vorige week werd hij dus opnieuw spectaculair aangehouden, deze keer om hem het land uit te zetten.

De enige uitweg voor de voormalige president van Georgië om zich op korte termijn nog ergens legaal te kunnen vestigen, was Nederland. Zijn echtgenote is Nederlandse. De Nederlandse Immigratie- en Naturalisatiedienst liet in december 2017 weten dat hij in aanmerkingen zou komen voor een visum voor gezinshereniging. Met zo’n visum kwam hij vorige woensdag op Schiphol aan.

De internationale pers schrijft dat er met zijn uitwijzing naar Polen en zijn vertrek naar Nederland wellicht een einde kwam aan het tweede grote avontuur in zijn politieke carrière. Maar in zijn hoogsteigen stijl publiceerde hij op zijn Facebookpagina al een toespraak voor zijn aanhangers in Oekraïne, gefilmd op een terrasje aan de grachten.

MO* volgt zijn pad, niet alleen omdat Saakasjvili een flamboyante bekendheid is, maar omdat het ons iets kan leren over de Georgische en Oekraïense politiek en de relaties met Europa en de Verenigde Staten.

 

1. Hoe een Georgische voorhoede Oekraïne klaarstoomt voor het Westen

Wat doet de oud-president van Georgië Saakasjvili als gouverneur van een Oekraïense provincie? MO* deed tijdens het gouverneurschap van Saakasjvili in Odessa op het terrein onderzoek naar de Georgische voorhoede die de hervormingen in Odessa leidde. We stelden Saakasjvili ook zelf een vraag tijdens een van zijn beruchte “pop-up persconferenties”. Lees hier de reportage.

29 augustus 2016

 

2. Waarom een autobom in Georgië belangrijk is voor de Europese Unie

Partij van ex-president Saakasjvili geviseerd in Georgië. In de nacht van 4 oktober 2016 ontplofte de auto van een parlementslid van de grootste oppositiepartij in Georgië, de partij van ex-president Mikheil Saakasjvili. De man bleef ongedeerd, maar twijfels over de stabiliteit van Georgië zijn een grote bron van ergernis voor de EU en de NAVO. Zaterdag 8 oktober vinden belangrijke parlementsverkiezingen plaats. Lees hier de analyse.

7 oktober 2016

 

3. Koningsdrama in Oekraïne

Saakasjvili neemt ontslag als gouverneur van de Oekraïense provincie Odessa. Mikheil Saakasjvili, de voormalige Georgische president, was anderhalf jaar gouverneur van de Oekraïense provincie Odessa. Daar kwam gisteren een einde aan. ​Hij beschuldigt de president ervan om zijn hervormingen te blokkeren. Is dit een dramatisch ontslag of gewoon Saakasjvili’s exit-strategie uit Odessa, op weg naar de nationale politiek in Kiev? Lees hier het commentaar.

8 november 2016

 

4. Wil Saakasjvili in Oekraïne een “Trumpke” doen?

Saakasjvili richt nieuwe politieke partij op in Oekraïne. En daar was ze dan: de langverwachte aankondiging van de politieke partij van voormalig Georgisch president Mikheil Saakasjvili in Oekraïne. Hij wachtte het perfecte moment af voor deze historische stap: de verkiezing van Donald Trump tot president van de Verenigde Staten. Beide heren hebben een verleden samen. Saakasjvili mikt in Oekraïne op een populistische golf à la Trump. Lees hier de analyse.

15 november 2016

 

5. Politieke broedermoord in Oekraïne: president Porosjenko dumpt Saakasjvili

Saakasjvili verliest Oekraïens staatsburgerschap en wordt staatloos. Uit verschillende hoeken komt de kritiek dat president Porosjenko de oppositie monddood wil maken. Nog maar twee jaar geleden had Porosjenko aan Saakasjvili zelf het staatsburgerschap en de post van gouverneur van de provincie Odessa gegeven. Lees hier het nieuwsbericht.

27 juli 2017

 

6. Wat vorige week in Oekraïne gebeurde is geen mislukking, maar een succes van het EU-beleid

Saakasjvili mobiliseert Oekraïeners tegen president Porosjenko. Duizenden mensen hebben afgelopen weekend in de Oekraïense hoofdstad Kiev betoogd. Ogenschijnlijk voor de vrijlating van opposant Mikheil Saakasjvilli, in werkelijkheid tegen corruptie en president Porosjenko. Een machtsgreep van de oligarchie werd teruggefloten door de EU en de Oekraïense bevolking. Lees hier de analyse. 

13 december 2017

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.