‘Wie is er bang voor vreedzaam verzet?’

Israël is bang van Palestijnse navolgers van Gandhi of Martin Luther King en gooit hen graag de gevangenis in. Dat schrijft Katelijne Suetens van Broederlijk Delen. ‘De geschiedenis leert ons nochtans dat principiële, geweldloze verzetsmensen de kansen op vrede levend houden. We moeten hen daarom met alle middelen beschermen en hun stem versterken.’

Woensdag 6 januari werd Issa Amro, mensenrechtenverdediger en een prominente stem tegen de Israëlische bezetting van Palestina, veroordeeld voor een militaire rechtbank, in een proces dat een aanfluiting is van geloofwaardige rechtspraak.

Issa Amro is oprichter van Youth Against Settlements, een informele club van jonge mensen die de jeugd van Hebron onderricht in geweldloos verzet en gemeenschapszin. Ze organiseren, vaak op een creatieve en ludieke manier, protesten tegen de bezetting. Ze verzetten zich zo tegen de kolonisatie door extremistische joden van het centrum van Hebron, een eeuwenoude, Bijbelse stad. Daarnaast sturen ze de jongeren eropuit om de gemeenschap te dienen. Ze worden ingezet om waterleidingen en trappen te herstellen of om de wandelpaden op de moeilijk beklimbare hellingen te onderhouden.

Het proces tegen Issa Amro kan niet los gezien worden van de inspanningen van Israël om kritische stemmen monddood te maken.

De verharde wegen zijn vaak verboden voor Palestijnen of worden liever vermeden omdat de kans op geweld, pesterijen en beledigingen door Israëlische soldaten of kolonisten er te groot is. In 2015, tijdens de zogenaamde messen-Intifada, praatte Amro in op een jonge vrouw, die zich verstopt had aan een checkpoint. Ze had een mes in de hand, klaar om een aanslag te plegen op een Israëlische soldaat.

Hij vertelde het hopeloze meisje dat Palestina niet gebaat was bij haar dood, maar haar levend nodig had. Hij overtuigde haar dat de bezetting kan bestreden worden zonder geweld en zag een sprankje hoop terugkeren in haar ogen. Uiteindelijk overhandigde ze hem het mes. Amro overtuigde de afgelopen jaren tientallen, zo niet honderden, jonge Palestijnen om geweld af te zweren en op vreedzame manier de bezetting te bekampen.

Een te prominente stem?

Issa Amro is ook gids. Onder meer samen met onze Israëlische partners van Breaking the Silence, ontvangt hij prominente bezoekers, diplomaten, Amerikaanse congresleden en Europese parlementsleden. Hij leidt hen rond door de waanzin van Hebron. Hij sprak met Bernie Sanders in het Congres en met de voorzitter van het Europees Parlement.

Het is de prominentie van deze Palestijnse stem, die oproept tot vreedzaam verzet, die Israël zo verontrust. Het proces tegen Issa Amro kan niet los gezien worden van de intensieve inspanningen van Israël en eraan gelieerde lobbygroepen om alle stemmen — Israëlische, Palestijnse en internationale — die kritiek uiten op het Israëlische beleid ten aanzien van de Palestijnen, monddood te maken en te delegitimeren.

De rechter wees Amro erop dat hij niet mag protesteren tegen de bezetting zonder toestemming van de bezetter.

Alleen kan Amro, zelfs niet door pro-Israëlische groepen die het gewoonlijk niet al te nauw nemen met de waarheid, niet weggezet worden als antisemiet of beschuldigd worden van banden met terrorisme. Hij is niet gebonden aan enige Palestijnse politieke fractie en bekritiseert evenzeer de Palestijnse Autoriteit. Ook daarvoor hangt hem trouwens nog steeds een proces boven het hoofd.

In een poging hem toch de mond te snoeren, kwam de Israëlische militaire rechtbank in 2016 met een reeks van achttien aanklachten. Amnesty International oordeelde dat ze ongegrond, politiek gemotiveerd en zelfs fysiek onmogelijk zijn. Uiteindelijk is hij nu veroordeeld voor zes feiten. Drie daarvan gaan over deelname aan een protestmars zonder toestemming.

Ook tijdens de zitting woensdag, wees de rechter Amro erop dat hij niet mag protesteren tegen de bezetting zonder toestemming van de bezetter, tja … Twee veroordelingen gaan over obstructie en betreffen een sit-in die Youth Against Settlements organiseerde en waarbij ze, inderdaad, bleven zitten, tegen de orders van het leger in. De laatste veroordeling betreft het duwen van een soldaat en gaat over een zaak die Israël in 2010 al had afgesloten zonder gevolg.

Issa Amro zelf is al zovele keren gearresteerd, aangevallen, mishandeld, beledigd of anderzijds lastig gevallen door Israëlische soldaten en kolonisten, dat de Verenigde Naties meerdere malen hun ongerustheid uitdrukten over zijn veiligheid en welzijn. Het zijn zijn rechten die voortdurend worden geschonden door Israël, maar in de verwrongen logica van de bezetting staat het slachtoffer terecht.

Stemmen voor vrede of stemmen voor geweld

Begin februari wordt de strafmaat bepaald. Dat kan gaan van een boete, over een voorwaardelijke straf maar net zo goed gaat hij voor (lange) tijd de gevangenis in. Dat zou betekenen dat een belangrijke, kritische stem die oproept om de bezetting vreedzaam te bestrijden, gesmoord wordt en dat zij die in deze alsmaar uitzichtlozer situatie oproepen tot geweld beter zullen worden gehoord.

Alweer dreigt Israël zijn eigen ruiten in te gooien. De internationale steun en solidariteit voor Amro en in het bijzonder de aandachtige opvolging van deze zaak door de Europese diplomatie in de regio heeft Amro tot nu toe beschermd voor veel erger. Het is nu zaak om de druk op te voeren en Israël te overtuigen om alle aanklachten in dit politiek geïnspireerde proces te laten vallen.

Een man als Issa Amro verdient een grote megafoon, niet om het zwijgen opgelegd te worden in een vergeten Israëlische gevangenis.

Katelijne Suetens is beleidsmedewerker Palestina & Israël bij Broederlijk Delen.