Cyclonen zijn steeds krachtiger en frequenter

‘Zuidelijk Afrika zet zich maar beter schrap voor meer cyclonen’

deuninholbare CC BY-NC 2.0)

Madagscar na de cycloon van 2012

Door het steeds warmere water in het zuiden van de Indische Oceaan neemt de kans op cyclonen sterk toe, schrijft Jennifer Fitchett, geograaf aan de Universiteit van Witwatersrand. De landen in Zuidelijk Afrika kunnen zich daar beter op voorbereiden.

Het hele jaar door bleven krachtige tropische cyclonen het nieuws halen. In augustus was er de tropische cycloon Lane in de VS, snel gevolgd door Florence. De meeste tropische cyclonen -de term wordt vaak dooreen gebruikt met ‘orkanen’- ontstaan in de Atlantische Oceaan, waar ze gestimuleerd worden door de warme Golfstroom.

Categorie 6

De zuidelijke Indische Oceaan is relatief beschermd, en tropische cyclonen kwamen daardoor traditioneel minder voor in Zuidelijk Afrika. En als ze dat wel doen, scoren ze meestal relatief laag op de Saffir Simpson-schaal.

Deze schaal wordt gebruikt om tropische cyclonen te beoordelen op basis van windsnelheden en luchtdruk: laag-intensieve stormen krijgen een “1” op de schaal, terwijl “5” is weggelegd voor de meest intense en schadelijke tropische cyclonen. Categorie 1-stormen zijn kleiner in diameter -zo’n 50 tot 100 kilometer- en hebben minimale windsnelheden van 119 kilometer per uur.

De meest intense categorie 5-stormen halen windsnelheden van meer dan 252 kilometer per uur en kunnen tot 500 kilometer in diameter bestrijken. Er wordt momenteel gedebatteerd of er ook een categorie “6” aan de schaal moet toegevoegd worden.

Steeds krachtiger

Uit het onderzoek blijkt dat de trend in de zuidelijke Indische Oceaan verandert. Voor 1994 bestonden er helemaal geen cyclonen van categorie 5 in deze oceaan. Het grootste deel van de twintigste eeuw waren ze gereserveerd voor de noordelijke Atlantische Oceaan en de noordelijke en zuidelijke Grote Oceaan.

‘Sinds 1994 zijn cyclonen van categorie 5 frequenter geworden in de zuidelijke Indische Oceaan, en afgaande op de cijfers van de laatste 30 jaar zal die frequentie blijven stijgen

Maar sinds 1994 zijn dergelijke stormen frequenter geworden in de zuidelijke Indische Oceaan, en afgaande op de cijfers van de laatste drie decennia zal die frequentie blijven stijgen.

Dat is het gevolg van de steeds stijgende temperatuur van het oppervlaktewater. Tropische cyclonen kunnen zich pas vormen als die temperatuur minimaal 26 graden bedraagt. Dat gebeurt nu meer en meer en in een groter deel van de oceaan dan vroeger, en is een gevolg van de klimaatverandering door de uitstoot van broeikasgassen.

De landen in de regio moeten zich voorbereiden op deze groeiende bedreiging.

Graven in de data

De data voor mijn onderzoek zijn afkomstig uit een wereldwijde historische databank van tropische cyclonen die bijgehouden wordt door de Amerikaanse Oceanografische Dienst NOAA. Die data zijn afkomstig uit een groot aantal bronnen, zoals metingen door schepen en havens vanaf de jaren 1800, meetgegevens uit verkenningsvluchten vanaf het midden van de vorige eeuw en satellietgegevens vanaf de jaren 1970.

De eerste tropische storm van categorie 5 in de zuidelijke Indische Oceaan verschijnt in de databank in 1994 -70 jaar na de eerste gelijkaardige storm in de noordelijke Atlantische Oceaan.

Uit het onderzoek blijkt dat er in de voorbije dertig jaar steeds meer van dergelijke stormen voorkomen. In de zuidelijke Indische Oceaan blijkt dat de oppervlaktetemperatuur van 29 graden Celsius de intensiteit van die stormen verhoogt. En dergelijke warme temperaturen komen nu veel meer voor en over een veel grotere oppervlakte, waardoor de kans op dergelijke stormen stijgt.

De stormen ontstaan ook steeds zuidelijker en gaan ook zuidelijker aan land. Dat betekent dat ze een bedreiging vormen voor de noordelijke helft van Madagaskar, Mozambique en de eilanden Réunion en Mauritius.

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws

Voorbereiden

De laatste storm met categorie 5 die Zuidelijk Afrika trof was cycloon Fantala in april 2016. De storm bewoog zich ten noorden van Madagaskar en kwam aan land op het eiland Farquhar in de Seychellen.

Hoewel het de meest intense storm was die ooit opgetekend is in de zuidelijke Indische Oceaan, was de schade relatief beperkt, met naar schatting 4,5 miljoen dollar aan materiële schade en geen doden.

‘Zuidelijk Afrika heeft het al moeilijk bij een storm van categorie 1, en doet het ergste vermoeden over de paraatheid voor een krachtige storm

Dat is een groot verschil met zijn voorloper Gafilo, die Madagaskar bereikte in maart 2004. De storm, die zes dagen lang hoge windsnelheden haalde, kostte aan 250 mensen het leven, deed een ferry zinken en maakte 300.000 mensen dakloos.

Zuidelijk Afrika heeft het al moeilijk om met een storm van categorie 1 om te gaan, en het doet het ergste vermoeden over de paraatheid van de regeringen wat betreft een krachtige storm van categorie 5.

Maar er zijn zaken die gedaan kunnen worden om met deze nieuwe klimaatrealiteit om te gaan. Zo moeten gebouwen, wegen en bruggen aan de kust, voorzien zijn op hoge windsnelheden, zware neerslag en mogelijk stormtij om dure schade te voorkomen.

En er moet geïnvesteerd worden in betere systemen van weersvoorspelling zodat steden en dorpen geëvacueerd kunnen worden als een storm het vasteland nadert. Tot slot moet de ruimtelijke ordening rekening houden met de toegenomen dreiging en moet bouwen langs risicokusten waar mogelijk ontmoedigd worden.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.