Rahmina Paulette: ‘Mijn wens? Dat Afrika schoon en plasticvrij is’

Echte verandering? Die begint volgens Rahmina Paulette bij een bredere bewustwording. De vijftienjarige milieuactiviste zet zich in voor het milieubehoud in haar Keniaanse thuisstad Kisumu. Maar ze droomt van meer. ‘We moeten de handen in elkaar slaan met milieuactivisten in Kenia en elders in de wereld.’

Leeftijd is maar een getal, zeggen ze. Dat geldt zeker voor de ambitieuze Rahmina Paulette. Pas vijftien is ze, en nu al wordt ze wereldwijd gelauwerd voor haar milieu-inspanningen. Sterker nog, ze is nog maar net begonnen, zegt ze. Want de strijd voor een schoon en duurzaam milieu is nog lang niet gewonnen – niet in Kisumu, de Keniaanse stad waar ze woont, en zeker niet in de rest van de wereld.

Ondanks haar jonge leeftijd is Paulette allerminst groen achter de oren. Wél in het hart. Je zou haar zelfs de nieuwe Wangari Maathai kunnen noemen, de Keniaanse mileuactiviste die in 2004 als eerste Afrikaanse vrouw de Nobelprijs voor de Vrede ontving.

Naast haar rol als natuurbeschermer staat Paulette aan het hoofd van een organisatie die hyacinten uit het Victoriameer omtovert tot milieuvriendelijke producten. Hoewel de uitdagingen groot zijn, blijft de jonge Keniaanse vastberaden. ‘Wij zijn de toekomst.’

Boottocht

Hoe kon het allemaal zo snel gaan? Toen Paulette zes was, schreef haar moeder haar in bij een milieuclub. Ze stelde vast hoe haar dochter overal plastic afval opraapte.

De jonge milieuactiviste vertelt levendig over hoe zij en haar moeder een boottocht over het Victoriameer wilden maken. Het werd al snel duidelijk dat dat onmogelijk was, omdat het meer was bedekt met een deken van waterhyacinten.

‘Ik was vastbesloten om het Victoriameer te redden.’

‘Ik herinner me dat de vissers zeiden dat we geen boottocht mochten maken. De kans was groot dat we vast zouden komen te zitten.’

Het Victoriameer is Afrika’s grootste zoetwatermeer en is ingesloten tussen drie landen: Oeganda, Kenia en Tanzania. De waterhyacint, een hardnekkige waterplant, dreigt het meer te verstikken. Dat heeft ook ingrijpende gevolgen voor de bewoners van Kisumu, voor wie visserij de belangrijkste economische activiteit is. De boten kunnen almaar moeilijker navigeren, en de verstikking bedreigt het ecosysteem in het meer.

‘Ik was vastbesloten om het Victoriameer te redden’, merkt Paulette op. ‘Dagenlang deed ik onderzoek naar de nefaste gevolgen van de waterhyacint. Ik ontdekte dat de plant gerecycleerd kan worden.’

En zo was Rahmina Paulette Eco-products geboren. Met haar bedrijf maakt de jonge natuurbeschermer ecovriendelijke producten, onder meer tassen, kaarten, bladwijzers, onderzetters, banden en stoelen. ‘Maar het meest opwindende project dat in de pijplijn zit zijn eettafels’, onthult ze trots.

Uitdagingen

Rahmina Paulette Eco-Products zorgt niet alleen voor sensibilisering over het belang van milieubehoud, maar creëert ook banen, zoals voor vrouwen die haarbanden maken of vissers die de hyacinten voor het bedrijf oogsten.

Toch zijn de uitdagingen groot, zegt Paulette. Ontwikkelingsprojecten in Kisumu hebben geleid tot een verlies van biodiversiteit. Daarnaast kampt de regio met ontbossing en wordt er overal houtskool verbrand, wat erg schadelijk is voor het milieu. En onlangs nog werden vele mensen uit hun huizen gezet, nadat het waterpeil van het Victoriameer fors was toegenomen.

‘Verandering begint bij ons, voor ons en door ons. Mijn wens is dat Afrika schoon en plasticvrij is.’

‘We proberen de perceptie te veranderen, maar dat is allesbehalve vanzelfsprekend. Op een keer voerden we een schoonmaakoefening uit in een van de informele nederzettingen van Kisumu. De bewoners gingen ervan uit dat de overheid ons voor het werk betaalde, maar dat was niet het geval.’

‘Sommigen gooiden water over ons heen, anderen zeiden dat ze zouden blijven vervuilen, schoonmaakoefening of niet. Dat zijn maar een paar van de dingen die ons echt ontmoedigen, maar we blijven vastberaden. We doen dit voor het milieu en voor de toekomst.’

Volgens Paulette kan verandering alleen maar duurzaam zijn als iedereen zich bewust wordt van de nadelige effecten van milieuvervuiling. Daarom wil ze mensen hierover informeren. Dat doet ze met Kisumu Environmental Champs, een initiatief om vooral jongeren te betrekken bij constructieve activiteiten.

De groep richt zich op milieu- en natuurbehoud, en zet in op een bredere bewustwording over klimaatverandering. Ze is actief betrokken bij regelmatige schoonmaakacties en het planten van bomen in de hele Keniaanse provincie.

Hiervoor kreeg Paulette wereldwijd erkenning. Recentelijk werd ze gelauwerd als een van de Top African Conservation Leaders, een prijs voor 100 mensen die een impact hebben op het milieubehoud en échte verandering proberen door te voeren.

‘Verandering begint bij ons’

De jongeren delen nu een stem, omdat ze gezamenlijk verandering stimuleren door deel te nemen aan de activiteiten. En hun dromen reiken verder dan Kisumu.

Lees ook

Klimaatjongeren in de frontlinie: ‘Wij zijn meer dan een triest verhaal’

‘We moeten de handen in elkaar slaan met milieuactivisten in Kenia, en elders in de wereld. Zo kunnen we het verschil maken. Als we jongeren niet informeren, kunnen we onze wereld nooit verbeteren’, zegt Paulette.

‘Verandering begint bij ons, voor ons en door ons. Mijn wens is dat Afrika schoon en plasticvrij is. Ik zou graag zuivere lucht inademen. We moeten nu verandering doorvoeren, want wij zijn de toekomst’, besluit ze.

Deze tekst verscheen eerder in Engels bij Vice Versa in het platform Vice Versa Global. Daarin vertellen jonge Afrikaanse journalisten verhalen vanuit een jongereninvalshoek.