Van huiselijk geweld tot gedwongen cyberseks: 2020 was een rampjaar voor vrouwen en meisjes. De coronacrisis zette een rem op gendergelijkheid en verergerde huiselijk en seksueel geweld. We zetten tien ontwikkelingen op een rij die in 2020 de vrouwenrechten ondermijnd hebben.
Al was het een snertjaar, MO* sluit het af met een positieve noot. Samira Bendadi vond die in de YouTube-gangen. Terwijl ze de Arabische klassieke muziek herontdekte, ontdekte ze ook wie de rode draad daarin vormde: de componist Baligh Hamdi. ‘Muziek is een moment van oprechtheid’, zei hij altijd.
De Frans-Libanese schrijver Amin Maalouf heeft een hard hoofd in de toekomst van de mensheid. Twee conservatieve revoluties – de islamistische en de neoliberale – maken het samenleven quasi onmogelijk. ‘Wat zich in het Midden-Oosten voorgedaan heeft, is rampzalig voor de hele mensheid.’
De Egyptische politie heeft vorige week drie medewerkers, waaronder de directeur van een lokale mensenrechten-ngo gearresteerd, kort na een bijeenkomst van diplomaten van Europese landen met deze organisatie. De arrestaties betekenen een nieuwe klap voor mensenrechtenorganisaties in Egypte.
Elk jaar komt zo’n 229.000 ton plastic in de Middellandse Zee terecht, vergelijkbaar met 500 zeecontainers per dag. Zonder ingrijpende maatregelen zal die hoeveelheid verdubbelen tegen 2040, stelt een nieuw rapport.
De afgelopen maanden spreken Egyptenaren zich uit tegen seksueel geweld. Juriste Omnia Gadalla strijdt dan weer voor meer vrouwelijke rechters in het land dat nu 16.000 mannelijke en 66 vrouwelijke rechters telt: ‘Elke keer ik iets online wil plaatsen, moet ik vooraf met mijn advocaat overleggen.’
Ruim een week geleden brak in Egypte, opnieuw, protest uit tegen het bewind van president Abdel Fatah al-Sisi. Maar de demonstraties blijven klein, uit angst voor de harde repressie door de veiligheidsdiensten. ‘Dat protest überhaupt plaatsvindt in zo’n gecontroleerde situatie is wat telt.’
Nu de watervoorziening door de Nijl steeds minder zeker is, voert de Egyptische regering de druk op boeren op om over te schakelen naar waterbesparende druppel- en sprinklerirrigatie. Maar de reacties zijn gemengd.
Egyptische parlementsleden blijken klaar te zijn voor een nieuwe wet om vrouwen beter te beschermen tegen seksueel misbruik en aanranding. Ze worden gesterkt door de #MeToo-beweging, die stevig voet aan grond krijgt in het land.
Het conflict tussen Egypte en Ethiopië rond de Grand Ethiopian Renaissance Dam toont dringende uitdagingen voor internationale betrekkingen, stelt doctoraatsonderzoeker Sharon Lecocq. ‘Bestaande internationale kaders zijn niet opgewassen tegen dergelijke spanningen die door klimaatverandering alleen maar zullen toenemen.’
‘Het conflict is nog nooit zo intens geweest’, weet een Egyptische feministische activiste. De afgelopen weken woedde een nieuwe #MeToo-golf in het land door een overvloed aan getuigenissen over seksueel misbruik.
Nu Ethiopië op het punt staat de Grote Renaissancedam, een mega-waterkrachtcentrale, te gaan vullen, is een oorlog met Egypte niet meer denkbeeldig. De spanningen tussen beide landen zijn flink opgelopen, met als inzet het water van de Nijl.