Festivalitis

Hét festival. Zo noemen Marokkaanse habituées het Gnaoua-festival van Essaouira dat nu voor de 10e maal plaats heeft. En het is groot. Niet minder dan 400.000 (ja, vierhonderd duizend) mensen zouden volgens de lokale pers naar het winderige Essaouira afzakken. We staan versteld van de grootse aanpak en het professionalisme van het gebeuren.

We zijn geen van beiden grote fans van traditionele Gnaoua-muziek. Maar de fusion die we al gezien hebben was van de bovenste plank - het soort waar je in de AB in Brussel veel geld voor zou betalen. En dat is fantastisch aan dit festival. Eén van dé muziekevenementen in het globale zuiden.


 


Twee grote podia, drie kleine podia, twee zalen voor acoustische optredens en nog twee podia op het strand. Op deze laatste zijn tijdens het weekend doorlopend dj’s actief met hip-hop en electro-fusion. Er is ook een gast-optreden van het Britse Asian Dub Foundation.

De Gnaoua zijn afstammelingen van slaven, oorspronkelijk uit het grote rijk van Guinée (Nu Sénégal, Guinée en Mali). Die slaven werden niet ingezet voor de landbouw zoals aan de overkant van de Atlantische oceaan, het waren huisslaven. Ze vermengden zich met de berbervolkeren van Zuid-Marokko en de stedelijke inwoners van steden zoals Fès en Marrakech. Maar hoewel ze al eeuwen op Marokkaanse bodem leefden kennen ze nog maar recent erkenning bij de gewone bevolking.
Hun muziek is vreemd en bezwerend. Ze is de expressie van een leven als slaaf.
Maar het ritme van de krakeb en de guembris is ook een rite. Tijdens een lila (rituele nacht) proberen ze een dialoog tot stand te brengen tussen een bezetene -de mamloukines- en de geest die hen beheerst - de mlouk. Onder invloed van de Maâlem komt de bezetene in trance en kan ie niet meer stoppen met dansen. De Gnaoua rituelen zijn heel vergelijkbaar met de Haïtiaanse voudou, de Candomblé in Brazilië en de Cubaanse …(?) Ook de noord-amerikaanse blues met als belangrijk verschil dat de muzikanten uit New Orleans de beschikking hadden over nieuwsoortige instrumenten zoals de guitar en piano. Tijdens de voorbije edities bracht het festival de blues en gnaoua meermaals bij elkaar. De kruisbestuivingen zijn intussen niet meer te tellen, ook niet met de reguliere Marokkaanse muziekscène. Wat voor ons een vreemde combinatie leek tussen de melodische pop en Afrikaanse ritmes van de gnaoua mixen groepen zoals Akrab moeiteloos samen tot een aanstekelijke en zeer dansbare fusion.

Electrische gitaren, blazers en djembé’s met latijnse ritmes kregen we donderdagavond van de Argentijn Minino Garay met zijn “Les Tambours du Sud.” Ze spelen samen met Maâlem Abdellah, die ook een reggae-fan schijnt te zijn. Dat levert behoorlijk spannende muzikale hybrides op. En het sterke is dat zowat iedereen op het grote plein Moulay Hassan de neiging om uit de bol te gaan moeilijk kan onderdrukken. Hier en daar zie je zelfs een lichtjes heupwiegende gesluierde moeder terwijl haar puberdochter zich wat verder het schouwspel van uitslovende jongens laat welgevallen.
Bamako versus Marrakech


 


In de film Wijdan van John Allen wordt het verhaal verteld van twee ‘families’ die elkaar na lange tijd terug vinden. De Gnaoua muziek uit Marokko en die van de griots in Mali heeft dezelfde wortels. Het zijn kinderen met eenzelfde moeder, maar met een andere vader, zoals een van de hoofdpersonages vertelt.


 


Sibirin uit Bamako en Brahim uit Marakech musiceren samen en leren elkaars rituelen kennen. De ene is animist, de andere moslim. Ze genieten van de herkenning maar spreken soms ook angst uit voor het verschil. Zo is de zoon van Sibirin bijvoorbeeld erg aangedaan wanneer hij vaststelt dat wanneer tijdens een lila (rituele nacht) iemand in trance gaat, deze persoon niet meer kan praten. Bij ons gaan ze ook in trance, zegt hij, ze verliezen contact met de werkelijkheid, maar tenminste praten ze nog.Via de film kom je nog heel wat meer over de gnaoui te weten. Bijvoorbeeld dat kleuren een belangrijk rol spelen in de lila rituelen. En ook dat men zingt in een heel eigen taal, het Bambara. Verder nog dat alleen diegenen die bepaalde lichamelijke stigmata dragen - bijvoorbeeld onverklaarbare hennavlekken - of zij die bijzondere dromen hebben maâlem kunnen worden.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2789   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2789  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.