Het was nooit de bedoeling om van België mijn thuis te maken, maar het gebeurde wel

De jonge Palestijnse migrant Maher Hussien kwam drie jaar geleden aan in België. Hij groeide op met het idee dat nationaliteit als familie was: iets dat je zelf niet kiest en dat je niet kunt negeren. Vandaag realiseert hij zich dat een nationaliteit niet zo definitief is. Identiteit is niet binair, ze kan meerdere, overlappende lagen bevatten.

Bijna drie jaar geleden kwam ik in Brussel aan. Sindsdien probeer ik te investeren in mezelf en de gemeenschap. Zo begon ik me steeds meer thuis te voelen in België, mijn tweede thuisland.

Ondanks mijn tijdelijke Belgische identiteitskaart en mijn twee kansen om het theoretische rijexamen te doen, voel ik me niet eens één procent verzadigd of tevreden. Er is altijd dat gevoel dat ik meer moet bereiken en productiever moet zijn om te integreren in de gemeenschap. Dat gevoel maakte me altijd sterker.

Mijn eerste thuisland, Palestina, is voor mij: olijfolie, plat brood dat gebakken wordt op stenen, warm weer, dadels, heerlijke gerechten, verlegen meisjes, authenticiteit, snelle oordelen, Israëlische bezettingssoldaten. Daarmee identificeerde ik mezelf. Dat maakte me tot wie ik ben.

Het Oostendse strand, slakken, frieten, koning Filip, vitrages, tuinkabouters, 21 procent btw, mosselen, peperkoek en natuurlijk chocolade — dat is België. En ook daar wil ik graag mee omgaan.

Vandaag besef ik dat die lijst willekeurig is. Ik kan geen connectie houden met Palestijnse oude traditionele normen en waarden. Oneerlijke roestige tradities maakten nooit deel uit van mijn persoonlijke cultuur. Als persoon sta ik open voor andere culturen en mensen.

Ik probeer mezelf te ontwikkelen op verschillende vlakken. Ik lees internationale, maar ook Belgische kranten, zoals The Brussels Times of De Standaard. Ik kijk naar Eén en niet naar de Palestijnse PBC of Alaqsa TV. En ik spreek vloeiend Nederlands, terwijl het enige Frans dat ik ken komt uit het werken in restaurants in Brussel. Nederlands leren was het resultaat van mijn enorme passie voor de Vlaamse taal en de Vlaamse cultuur.

Met mijn Palestijnse identiteitskaart voelde ik tijdens het reizen vaak alsof me mijn recht werd ontzegd om op aarde te leven, te werken en vrij te bewegen.

De bezetting, politieke en economische omstandigheden in Palestina, maar ook romantische en familiale redenen, maakten me allemaal koppiger en duwden me weg uit het land. Dankbaar zijn voor de gouden identiteitskaart die ik van de Belgische staat kreeg, was een goed begin voor een nieuw leven dat ik intussen opbouw met mijn Belgische vrouw. Behalve dat de toekomstige relatie van Palestina met de wereld onzeker is, wil ik niet alles riskeren wat ik in België heb bereikt — mijn huis, vrouw, studie, werk, pensioen, familie en vrienden.

Bovendien voel ik steeds minder banden met tradities, waardoor ik minder het recht voel om deel te nemen aan verschillende evenementen in mijn thuisland, zoals traditionele huwelijken.

Door drie jaar buiten Palestina te wonen met een Palestijnse ID-kaart, voelde ik tijdens het reizen vaak alsof me mijn recht werd ontzegd om op aarde te leven, te werken en vrij te bewegen. Terwijl anderen, met bijvoorbeeld een Belgisch paspoort, wél van dat enorm belangrijke, maar onvoorwaardelijke recht genieten.

Als ik Palestina bezoek, voel ik me steeds meer toerist in eigen land, hoewel het mijn land van herkomst is en mijn familie en vrienden er nog wonen. Ik verbaas me over hoe mensen in Ramallah de straat op lopen, onbedachtzaam over verkeersregels. Een vorm van onzorgvuldigheid of is het cultureel aangeboren? Ik verbaas me erover hoe iedereen in een bar, hotel of op restaurant over het effect van de bezetting spreekt, over de dagelijkse strijd tegen die bezetting die niets overlaat aan de Palestijnen.

Op 20 minuten van het stadscentrum van Ramallah wonen mijn ouders nog steeds. Op die weg beeld ik me in wat het zou zijn om er geen onverwachte militaire invasies van het Israëlische leger te zien of een colonne wagens die er de Palestijnse premier begeleidt, die letterlijk niets doet voor de Palestijnen, maar alleen rijkdom voor zichzelf en zijn gezin vergaart. Mensen zijn altijd bang gemaakt om te praten. Dat gebeurt nooit in België.

Voor ik het land weer verlaat en terugkeer naar België, sla ik Za’tar (een kruidenmengeling met tijm), koffie, kruiden en goede herinneringen op. Maar thuis in Brussel, tijdens het uitpakken van alle zoete en zoute lekkernijen, realiseer ik me: voor beter of voor slechter, dit is nu mijn thuis. Hier leerde ik wat het echte leven is en omdat ik hier betere beslissingen kan nemen, ging ik mijn master diploma halen, ontmoette mijn mooie vrouw, kocht mijn eerste koersfiets en werd er een levenslange liefhebber van.

Ik dacht altijd dat nationaliteit als familie was: iets dat je niet kiest en dat je niet kunt negeren.

België is een van de beste plekken ter wereld om te eten, drinken en stripverhalen te lezen. Antwerpen, Gent en de Brusselse wijken zijn juweeltjes. De mensen nemen zichzelf of hun land niet al te serieus – kijk naar het beroemdste monument van een kleine jongen die plast. Na 3 jaar prikkelt het me misschien niet zoveel meer, maar het trekt nog steeds aan.

Ik dacht altijd dat nationaliteit als familie was — iets dat je niet kiest en dat je niet kunt negeren. Maar vandaag realiseer ik me dat het niet zo definitief is. Die identiteit is niet binair, maar kan meerdere overlappende lagen bevatten. Ik word steeds meer Belg, maar ik ben ook nog steeds een authentieke Palestijn.

Het is mogelijk om Za’tar en Musakhan (een Palestijns kipgerecht) lekker te vinden (maar niet samen). Ik ben nog steeds dol ben op een goede langzaam gekookte (gevulde wijnbladeren) met courgette en de vrijdagse wandeling naar de markt in Palestina. Maar tegenwoordig raak ik sneller opgewonden door grijzegarnaalkroketten en langzaam gekookt rundvlees, weggespoeld met een romige Leffe, Chouffe of Cornet.

Dat betekent niet dat je je verleden wist of je erfgoed opgeeft. Het veranderen van nationaliteit is als het opnieuw planten of verpotten van een boom. Als je voorzichtig met de wortels bent, zijn er weinig redenen waarom het niet goed zou gedijen op een andere plaats.

Toen ik de brief van het gemeentehuis kreeg, met de melding dat mijn verzoek voor een​Belgische verblijfskaart was aanvaard, voelde ik een vreemd gevoel van trots. Ik realiseerde me dat België me altijd goed heeft behandeld en dat, als het gevoel niet altijd werd beantwoord, dat eerder door mijn problemen kwam dan door mijn gastland. Ik realiseerde me dat je van dit land kunt houden zoals van een dronken tante of een praatzieke oom — uit diepe banden die door gewoonte zijn gesmeed. En ik realiseerde me dat ik, ondanks mijn koppige toekomst, langzaamaan Belg begon te worden.

Die avond had ik met mijn familie in Palestina een gezellig gesprek via WhatsApp om mijn nieuwe identiteit te vieren. Ik schilderde mijn gezicht in het rood, zwart en geel en kleedde me met diverse accessoires van de Rode Duivels. Die avond at ik biefstuk en dik gesneden frieten met een vleugje Belgische mayonaise en vanille-ijs besprenkeld met gesmolten chocolade. Ik dronk veel kraanwater om de warmte van Brussel te voelen.

Terwijl ik over straat loop, met mijn mayonaise en friet, kan je zien dat ik zo gelukkig ben als maar kan.

Bedankt België!