De Oosterweel-klok tikt verder

Drie zaken bleven mij bij na de infoavond “Raakt Ringland Rond?”. Ten eerste was er de boeiende lezing van Prof. Dirk Lauwers die nog eens duidelijk in de verf zette hoe cruciaal de ambitie voor een 50/50 modal split is.

Daarnaast was er de voorstelling van de intendant. Hij stelde de overkappingswedstrijd voor en deed iedereen nog eens dromen van Ringland pur sang.

En ten slotte was er een uitspraak van Kabinetschef Bart Van Camp over de nood aan vertrouwen. Hij zei: “Welke garanties zijn er nu (dat dit alles wordt uitgevoerd). In een bepaalde lezing zou je kunnen zeggen, dat het ontnuchterende antwoord daarop “Nul” is. Even groot als de garanties die wij als overheid hebben dat er geen verder juridisch gekrakeel komt in dit dossier.”

Dat was toch wel een ontnuchterende uitspraak voor het talrijk opgekomen publiek.

Verder werd er vooral gefocust op de afspraken in het Toekomstverbond. Over de onderhandelingen zelf leerden de vele luisteraars weinig nieuws. ‘Deze zijn lopende, maar hebben nog tijd nodig’, was de teneur. Men gaf zichzelf toen nog twee maanden extra. Op zich is het logisch dat men de tijd neemt. Liever rustig en degelijk werk afleveren, dan gehaast en slordig, maar …

Oosterweel draadje 0/8

— Niel Staes (@NielStaes) May 18, 2017

De beperkte houdbaarheid van de drukkingsmiddelen

De trage gang van zaken heeft een cruciale impact op de houdbaarheid van de twee drukkingsmiddelen, de wapens van de actiegroepen. Enerzijds zijn dat de 75.505 Antwerpse handtekeningen voor de volksraadpleging. Nu gelukkig werden deze niet meegenomen als onderdeel van het akkoord, maar de houdbaarheidsdatum is stilaan wel overschreden.

Dit omwille van twee eenvoudige redenen. Zo kan je geen lokale volksraadpleging meer organiseren na oktober 2017, een jaar voor de verkiezingen. Dit betekent dat de aanvraag eigenlijk rond deze periode moet worden ingediend. Want kijk bijvoorbeeld naar het proces in Gent en het referendum over het circulatieplan. Daar werd voor het tellen van de stemmen, de organisatie en communicatie toch wel enige tijd voorzien.

En daarnaast is er in Antwerpen een Vlaamse bouwaanvraag nodig. De volksraadpleging vraagt immers aan de Antwerpenaren of de stad positief of negatief moet reageren op die bouwaanvraag. Zonder aanvraag is er geen advies en dus ook geen referendum.

Deze maand verdwijnen dus meer dan 75.000 handtekeningen in de prullenmand en rest enkel nog de klacht bij de Raad van State.

Het hele Toekomstverbond is een gigantisch intentieverklaring van de overheid aan de actiegroepen. Het is een voorakkoord propvol deadlines gekoppeld aan de belofte van stRaten-generaal en Ademloos dat zij hun klacht bij de Raad van State laten vallen als een hele reeks afspraken tijdig worden ingewilligd. Zo staan er maar liefst acht concrete acties in die de Vlaamse Regering, BAM, MOW, de intendant en AWV moesten realiseren voor eind april! En ook de deadline om de klacht al dan niet in te trekken verliep volgens het akkoord ook vorige maand.

9x spreekt het #Toekomstverbond over deadline ‘April 2017’.
Volgens mij zijn we al in ‘Mei 2017’. :-/https://t.co/c40onUxj1k #Oosterweel pic.twitter.com/dxf2RqKi7Y

— Niel Staes (@NielStaes) May 4, 2017

Het spel van de angsthaas

Deze deadlines zijn niet zonder reden vastgelegd. Ze zijn cruciaal om het proces ordentelijk te laten verlopen. Ze zorgen voor objectieve maatstaven waar vooral de actiegroepen zich kunnen op beroepen om de klacht al dan niet terug te trekken. Als deadlines opschuiven, moet dit ook op papier staan en formeel worden bekrachtigd.

Volgens mij is er geen update van het Toekomstverbond gekomen en zijn de onderhandelingen met het verlopen van de eerste deadlines sinds eind april beland in een Chicken Game, het spel van de angsthaas.

Uiteraard zijn er immense inhoudelijke stappen gezet sinds medio vorig jaar. Dankzij het Toekomstverbond staan deze ook op papier, maar met het verlopen van de deadlines zijn we de facto stilaan terug in de situatie van voor het akkoord terechtgekomen.

Ik moet er geen tekening bij maken dat dit allesbehalve wenselijk is. Niet voor de regering, maar zeker niet voor de actiegroepen. Binnenkort kondigt de Raad van State aan dat men klaar is om een uitspraak te doen en kijkt iedereen naar de actiegroepen en burgers die een klacht indienden. Als ze toegeven en de afgedwongen voorwaarden binnen het Toekomstakkoord laten varen op basis van vertrouwen en dan ligt de Oosterweelbal weer helemaal in het kamp van de overheid. Want dan is er gewoon geen enkel ‘juridisch gekrakeel’, wat Bart Van Camp ook mag beweren, meer mogelijk.

Precies dat maakt me zorgen.