Na een economische crisis volgt géén nieuw evenwicht dat optimaal is voor iedereen — in tegenstelling tot wat klassieke economen geloven. Politiek econoom Hielke Van Doorslaer neemt daarom liever de machtsverhoudingen onder de loep. ‘Wie wint en wie verliest?’

Wat hebben melk, voetbal en politiek gemeen? Surrealisme, zegt Sheida Soleimani. Met sarcasme reconstrueert de Iraans-Amerikaanse kunstenares de mondiale politiek en ensceneert ze het even absurde als reële karakter ervan. ‘De trauma’s van mijn ouders waren mijn verhaaltjes voor het slapengaan.’

De samenleving worstelt met de link tussen het klimaatvraagstuk en sociale ongelijkheid. Mensen met een laag inkomen hebben geen geld voor klimaatmaatregelen maar zijn ook vaker het slachtoffer van de klimaatverandering. Hoe geraak je uit dit dilemma?

De meeste meisjes kunnen nog steeds niet naar school in Afghanistan. En: nergens ter wereld is de onderwijskloof tussen leerlingen met en zonder migratieachtergrond groter dan in Vlaanderen. Twee vaststellingen die duidelijk maken hoe ongelijk onderwijskansen vandaag overal nog zijn.

Sinds enkele decennia neemt de marktmacht van een handvol bedrijven toe, ook in België. Dat zorgt voor meer sociale ongelijkheid én voor democratische problemen. Jan Eeckhout, een Belgische econoom met een indrukwekkend internationaal curriculum, schreef er een nieuw boek over: ‘De winstparadox’.

De Belgisch-Indiase econoom Jean Drèze krijgt de Burgerschapsprijs 2021 van de Stichting P&V. Zijn werk wordt wereldwijd beschouwd als een sleutel om honger en uitsluiting te begrijpen. Een portret van een bevlogen voorvechter van armoedebestrijding.

Andre Kiekens neemt afscheid als directeur van WSM en blikt terug op een leven vol engagement voor rechten en tegen onrecht, in eigen samenleving en wereldwijd. ‘Een mens kan keuzes maken. Net die mogelijkheid geeft je de verantwoordelijkheid om ook echt te kiezen.’ 

Na decennia sijpelt nu het besef door dat ontwikkelingssamenwerking anders kan én moet. ‘De grootste opdracht is om de nieuwe strategie in praktijk te brengen’, stelt 11.11.11-directeur Els Hertogen. ‘Rechtvaardige verhoudingen realiseer je niet met liefdadigheid.’

‘Dit is het antropoceen’, zegt VN-topman Achim Steiner: het tijdperk waarin de mens de planeet vormgeeft. Die omkering van rollen vergroot onze verantwoordelijkheid, zegt hij. ‘Ontwikkeling moet samen met de aarde gebeuren. Anders vernietigen we welzijn en vrijheid van armen en komende generaties.’

De Frans-Libanese schrijver Amin Maalouf heeft een hard hoofd in de toekomst van de mensheid. Twee conservatieve revoluties – de islamistische en de neoliberale – maken het samenleven quasi onmogelijk. ‘Wat zich in het Midden-Oosten voorgedaan heeft, is rampzalig voor de hele mensheid.’

Waarom kijkt Black Lives Matter nauwelijks naar wat vandaag in Afrika gebeurt? En waarom weten we zo weinig over het Globale Zuiden? Idesbald Goddeeris, hoogleraar Koloniale geschiedenis, haalt verrassende vragen boven in een gesprek met oud-collega en Revolusi-auteur David Van Reybrouck.

Koloniale standbeelden en koninklijke spijtbetuigingen zijn zichtbare symbolen in een strijd die veel verder moet gaan. ‘De koloniale wereld met zijn ongelijkheden en hiërarchieën moet wijken voor een wereld van sociale rechtvaardigheid’, zegt historicus Sabelo Ndlovu-Gatsheni over de strijd tegen racisme en voor dekolonisering. ‘Daarvoor zijn coal ...