Werknemers zonder papieren, die nauwelijks meer dan 3 euro per uur verdienen op de wijngaarden in het rijke noorden van Italië, zeggen dat ze het slachtoffer zijn van racisme en onmenselijke werkomstandigheden. 'Als ze je te laat betalen, kan je niet eten.'

Ze houden winkels en cafés draaiende, halen kinderen tijdig van school of helpen tweeverdieners bij hun huishoudelijke taken. Sommigen doen dit al meer dan twintig jaar, ook al hebben ze geen geldige verblijfspapieren. Wie zijn deze vrouwen, die in de clandestiniteit meebouwen aan onze welvaart?

Hoogopgeleide nieuwkomers in België bouwden vaak al jarenlange werkervaring op in het buitenland. Maar als leefloner in ons land ondervinden ze weinig ruimte om hun eigen parcours, in lijn met hun opleiding en werkervaring, uit te stippelen. Drie Syrische koppels getuigen erover aan MO*.

Ongeveer 1 op de 5 van de dak- en thuislozen in België is jonger dan 25 jaar. Deze kwetsbare groep valt helaas nog vaak buiten het bereik van de traditionele hulp. Mind the Gap, een collectief van hulporganisaties, probeert de kloof te dichten. ‘De jongeren weten het best wat ze nodig hebben.’

Kiezen mensen met een migratieachtergrond bij ouderenzorg voor mantelzorg binnen de eigen familie? Of is er meer aan de hand? ‘Iedereen wil ouder worden in een context waarin je je vertrouwde levenswijze kan voortzetten.’

Heel wat jongeren uit het buitenland gaan in België aan de slag als au pair. Maar ze belanden niet zelden in een situatie van uitbuiting, waaruit ze maar moeilijk weer weg raken. ‘Je kunt nergens heen als je aan de deur wordt gezet.’

“Tijdelijke” grenscontroles, die Frankrijk sinds 2015 uitvoert, zorgen ervoor dat migranten steeds grotere risico’s nemen om door te reizen in de Europese Unie. Dat stellen ngo’s vast aan de Baskische grens. ‘We hekelen de jacht op migranten en eisen dezelfde voorwaarden voor alle vluchtelingen.’

In Spanje werken honderdduizenden vrouwen, vooral migranten, als huishoudhulp. Recht op een werkloosheidsuitkering, bescherming of vrije tijd hebben ze vaak niet. Organisaties spreken van ‘institutioneel geweld’, want ook de wet beschermt deze mensen amper.

Grote kans dat de paprika die je deze winter in de supermarkt koopt, geplukt en ingepakt is door een arbeidsmigrant in Zuid-Spanje. Met tienduizenden werken ze in bloedhete plastic kassen, vaak ongedocumenteerd en tegen een schamel loon. Fotojournalist Jet Budelman ging langs in de krottenwijken.

De Nederlandse huisarts Shakib Sana zag in Rotterdam Delfshaven een ‘vaccinatiekloof’ ontstaan. Zoals in andere kwetsbare wijken is de vaccinatiebereidheid er laag. Samen met collega’s in de gezondheidszorg verspreidt Sana kennis, vertrouwen en vaccins. 

LGBTQI+-vluchtelingen raken nog meer getraumatiseerd bij aankomst in de Europese kampen, zegt Dan Chapman van een steungroep op het Griekse eiland Samos. ‘We zeggen al jaren dat de kampen géén veilige plek zijn voor LGBTQI+-asielzoekers.’

Fotografe Tessa Kraan tekende op hoe de meest kwetsbare vluchtelingen op Lesbos aan hun lot worden overgelaten, nu kleine opvanginitiatieven gedwongen moeten sluiten. ‘Vluchtelingen hebben een plek nodig om te helen, die hen voorbereidt op integratie in de samenleving.’