2005 wordt sleuteljaar in campagne tegen vrouwenbesnijdenis

Tussen 2000 en eind vorig jaar overtuigden actievoerders in Benin 228 besnijders ervan hun scheermesjes op te bergen. Ook 56 vrouwen die als bemiddelaars fungeerden tussen de ouders van onbesneden meisjes en de besnijders, zetten hun bezigheden stop. En dan namen ook nog eens 30 traditionele genezers publiek afstand van de omstreden praktijk. Sinds maart 2003 zijn alle vormen van genitale verminking bij vrouwen wettelijk verboden in Benin. Overtreders kunnen veroordeeld worden tot zware boetes en een gevangenisstraf tot vijf jaar. Als een meisje sterft na een besnijdenis, lopen de boetes nog hoger op en kan de besnijder tot 10 jaar achter de tralies gaan.

We hebben al veel bereikt, maar we moeten doorgaan met de strijd, zegt Honorine Attikpa, de voorzitter van Dignité Feminine. Diginité is één van de plaatselijke organisaties die ervoor proberen te zorgen dat vrouwenbesnijdenis voltooid verleden tijd wordt. Amnesty International schatte vorig jaar dat de helft van de meisjes en vrouwen in Benin nog besneden wordt.

In West-Afrika is het probleem even groot of nog erger in Burkina, Ivoorkust, Gambia, Guinea, Guinee-Bissau, Liberia, Mali, Nigeria en Sierra Leone. In het totaal hebben een dertigtal Afrikaanse landen en een aantal landen op het Arabisch schiereiland met het probleem te maken. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie worden er jaarlijks nog twee miljoen meisjes besneden. In Benin halen traditionele besnijders bij jonge meisjes een deel van de schaamlippen weg. In andere landen wordt soms ook de clitoris weggesneden en de vagina gedeeltelijk dichtgenaaid. Die ingreep leidt vaak tot complicaties en verstoort in elk geval het seksleven van de betrokken vrouwen.

Een motor achter de campagne tegen vrouwenbesnijdenis in Benin is de Duitse hulporganisatie Intact (International Action Against Female Genital Mutilation). Inact werd in 1996 opgericht en zette in dat jaar meteen ook zijn eerste project in Benin op. De organisatie is ook actief in andere Afrikaanse landen.

In Benin werkt Intact samen met vijf plaatselijke niet-gouvernementele organisaties: Dignité Feminine, Apem, Moritz, Potal Men en Ti-Winti. Intact biedt besnijders in Benin onder meer zachte leningen aan om de overstap naar een andere bron van inkomsten te vergemakkelijken. Volgens Toussaint N’Djonoufa, de vertegenwoordiger van Intact in Benin, gebruiken de meeste besnijders de lening van ongeveer 190 euro om te gaan boeren. De terugbetalingen en eventuele onderhandelingen over een bijkomende lening bieden een gelegenheid om het contact met de voormalige besnijders te onderhouden.

De actievoerders van de ngo’s waarmee Intact samenwerkt, investeren ook veel in bewustmakingcampagnes. Ze gaan van deur tot deur om mensen voor te lichten over de nadelen van besnijdenis. Ze organiseren vergaderingen of videovertoningen over het thema in de dorpen, en dringen aan op de oprichting van comités die een oogje in het zeil houden. ‘Bekeerde’ besnijders getuigen over hun ommekeer.

Intact zegt dat het sinds 1996 al meer dan 460.000 euro heeft uitgegeven aan de strijd tegen vrouwenbesnijdenis in Benin. (PD)