‘Rechten oorlogstegenstanders geschonden’ (Amnesty)

Amnesty stelt dat regeringen de oorlog in Irak als “een voorwendsel” gebruiken om het niet zo nauw te nemen met de mensenrechten. Ze profiteren er ook van dat alle media-aandacht op Irak gericht is. Die stelling blijkt al uit de titel van het rapport: ‘In the shadow of war: backlash against human rights’.

België krijgt het verwijt dat de politie er sinds begin maart meer dan 450 betogers administratief heeft aangehouden. Volgens Amnesty werd die maatregel preventief gebruikt – een aantasting van het recht van vergadering en van vrije meningsuiting.

In andere landen zijn de feiten ernstiger. “Er zijn mensen gedood bij betogingen in Jemen, en drie studenten zijn gestorven toen de Sudanese politie in Khartoem het vuur pende op betogers,” zegt Judit Arenas van Amnesty. “We willen de aandacht vestigen op dergelijke gebeurtenissen om een escalatie te verhinderen.”

In Egypte zijn sinds 20 maart honderden studenten, journalisten, academici en zelfs parlementsleden gearresteerd die geassocieerd worden met protesten tegen de oorlog in Irak. Sommige daarvan zouden gefolterd zijn.

Ook in verscheidene westerse democratieën lijken de mensenrechtenprincipes overboord te gaan. Amnesty noteert dat in Athene een groep van Irakese betogers door de politie in elkaar werd geslagen. “Dat lijkt drastisch en onethisch,” luidt het droge commentaar van Arenas. In het Duitse Hamburg gebruikte de politie waterkanonnen en buitensporig geweld tegen betogers. In Spanje zijn al 34 klachten ingediend tegen het optreden van de politie tegen betogers – ook daar deelde de politie rake klappen uit. Drie Spaanse betogers herstellen nog in het ziekenhuis van hun verwondingen. In de VS werden in verscheidene steden betogers opgepakt – in Chicago meer dan 500. Sommige betogers die zich niet verzetten, zouden toch klappen hebben gekregen van de politie.

De mensenrechtenorganisatie is verder bezorgd over de inperking van het asielrecht. Denemarken, Noorwegen, Zweden en de UK hebben de erkenning van Irakese vluchtelingen opgeschort. In de VS worden asielzoekers uit Irak en nog 33 andere landen meteen in hechtenis genomen voor verder onderzoek van hun aanvraag.

Amnesty werkt ook aan een rapport over mensenrechtenschendingen en de gevolgen van de oorlog voor de burgers in Irak. Dat rapport zou binnen een zevental dagen worden gepubliceerd.