Aantal migranten wordt overschat

In het rapport zegt de IOM dat mensen in bestemmingslanden het aantal migranten aanzienlijk overschatten, soms met meer dan 300 procent.

Als voorbeeld wordt het aantal migranten in Italië genoemd. In 2010 was dat 7 procent van de bevolking. Uit opiniepeilingen bleek echter dat de Italianen het percentage migranten op ongeveer 25 procent schatten.

In de Verenigde Staten lieten opiniepeilingen in 2010 zien dat het publiek dacht dat de bevolking voor 39 procent uit migranten bestond. In werkelijkheid was dat maar 14 procent.

Werkloosheid

De auteurs van het rapport stellen dat “onzuivere communicatie over migratie bijdraagt aan wijdverbreide sentimenten tegen migranten op veel plaatsen in de wereld.” In bestemmingslanden is sprake van schadelijke stereotypen, discriminatie en zelfs xenofobie. 

“Het is erg duidelijk dat onzekerheden op het gebied van werk, huisvesting en sociale cohesie de angst voor migranten versterken”, zegt IOM-directeur William Lacy Swing. Migratie kan ook gezien worden verlies van menselijk kapitaal en een oorzaak van economische afhankelijkheid in de landen van herkomst, zegt hij.

Accurate communicatie is altijd van belang, zegt Joseph Chamie, directeur van het Center for Migration Studies in New York. Maar de gerenommeerde media berichten volgens hem meestal genuanceerd over migratie en lijken geen grote rol te spelen bij de weerstand van het publiek tegen immigratie.

Volgens Chamie bestaat er vaak een verrassende kloof tussen de visie van de regering en die van het publiek als het gaat om migratie. “De meeste regeringen en ondernemingen staan positief tegenover immigratie, terwijl het publiek terughoudend is naar buitenlanders, vooral als er grote cultuurverschillen zijn.”

Nationale identiteit

Zowel in rijke landen als in ontwikkelingslanden bestaat weerstand tegen immigranten, zegt Chamie. Naast de zorg om werkgelegenheid en huisvesting bestaat de angst dat de traditionele cultuur en de nationale identiteit verloren gaan. “Mensen hebben het gevoel dat hun manier van leven beschermd moet worden tegen invloeden van buitenaf.”

De IOM roept op tot een “fundamentele verandering in de manier waarop gecommuniceerd wordt over migratie, vooral in tijden van economische neergang, als het politieke debat, mediaberichten en de publieke opinie negatiever worden over het karakter, doel en de sociaal-economische impact van migratie.”

Er moet echter ook een open discussie plaatsvinden over de angsten en negatieve gevoelens van mensen over migratie, zegt de IOM. De houding van het publiek ten opzichte van migratie wordt volgens de organisatie nog steeds sterk beïnvloed door sociaal-economische status, leeftijd en opleidingsniveau van de respondenten.

Jongeren die meer contacten hebben met migranten, staan bijvoorbeeld vaak positiever tegen migratie, bleek uit een peiling die in 2009 in Duitsland werd gehouden.

Opiniepeilingen kunnen echter misleidend zijn, omdat voor de deelnemers niet altijd duidelijk is wie wel en niet een migrant is. De IOM stelt dat onderzoekers en de media zelden het geluid laten horen van werkgevers, de belangrijkste spelers in de wereldwijde migratie.

Migranten moeten volgens Swing vaker hun stem laten horen en hun verhaal vertellen. “Ze worden nu te vaak neergezet als passieve, hulploze en gemarginaliseerde individuen die ze niet zijn.”