Aardgas bereikt achtergebleven noorden van Argentinië

In mei wordt de Integratiegasleiding Juana Azurduy (GIJA) voltooid, een 50 kilometer lange leiding die Boliviaans gas naar Argentinië brengt. De GIJA zal vervolgens worden aangesloten op de Gasleiding van Noordoost-Argentinië (GNEA), de bijna 1500 kilometer lange leiding die vanaf 2013 gas naar 163 plaatsen in zeven Argentijnse provincies moet brengen. Met vertakkingen erbij wordt het noordoostelijke netwerk 4000 kilometer lang.

Noordoosten van Argentinië

Met het netwerk wil de Argentijnse regering de ontwikkeling van het noorden en noordoosten van het land stimuleren. Volgens een onderzoek van het bureau Equis heeft 36 procent van de 40 miljoen Argentijnen geen toegang tot het aardgasnet. In het noordoosten heeft zo goed als niemand toegang tot leidinggas. De mensen kopen er gas in flessen, dat veel duurder is dan leidinggas.

De overheid beloofde dat elk gezin in het noordoosten op het GNEA-net zou worden aangesloten. Voor veel burgmeesters is dit een mijlpaal. “Een belangrijke droom wordt werkelijkheid”, zegt Oscar Peppo, burgemeester van Villa Ángela, een stadje van 40.000 inwoners. “We gaan nu deel uitmaken van het land”, zegt Antonio Rodas, burgemeester van Fontana, een stadje van 30.000 inwoners, eveneens in de provincie Chaco.

Maar er is nog onzekerheid over de financiering van het project, dat meer dan 4 miljard euro kost. De federale regering wilde de financiering organiseren via een stichting die gevoed zou worden via de factuur van de huidige aardgasklanten, maar het parlement wilde dat niet. De regering zei toen dat ze het project hoe dan ook zou uitvoeren en vroeg leningen aan bij de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank en de Ontwikkelingscorporatie voor de Andes.

Ryder Scott

Ook de bijdrage van de provincies en gemeenten langs de leiding is nog niet duidelijk. De regering heeft verklaard dat ze alle kosten “tot de brander” zou betalen maar het zijn de provinciale overheden die de lokale aftakkingen moeten bepalen.

Het is ook niet zeker of Bolivia wel voldoende gas zal kunnen leveren. Volgens Carlos Arze van het Studiecentrum voor Arbeids- en Landbouwontwikkeling in Bolivia ontbreekt officiële informatie over de gasvoorraden van Bolivia. In september 2010 lekte uit dat volgens Ryder Scott, een bedrijf dat energievoorraden schat, de hoeveelheid aardgas in Bolivia kleiner was dan de overheid had aangegeven.

“Het is niet alleen een kwestie van de voorraden in Bolivia, maar ook van de investeringen die het land zal moeten doen om de gasvelden te ontwikkelen, met putten, installaties, wegen, compressoren”, zegt Víctor Bronstein, voorzitter van het Studiecentrum voor Energie, Politiek en Samenleving in Argentinië.

Chané-gemeenschap

Inheemse Argentijnen klagen dat zij vergeten worden in het megaproject. “De gasleiding zal gas van Bolivia naar zeven provincies in Argentinië brengen, maar wij die in Campo Durán wonen, waar de leiding begint, zullen er geen voordeel van hebben”, zegt Julio Palavecino. Het bedrijf dat de leiding aanlegt, “creëert geen werkgelegenheid, vernietigt de berg en geeft ons zelfs geen gas”, zegt hij.

Palavecino staat aan het hoofd van een Chané-gemeenschap van 140 families in Campo Durán, het Argentijnse beginpunt van de GIJA. In de jaren negentig werden de inwoners van Campo Durán al eens vergeten. Toen werden gasleidingen ontwikkeld door privébedrijven die Argentijns gas naar Brazilië, Chili en Uruguay wilden brengen; de leiding naar Chili passeerde langs Campo Durán. Maar nu komen de plannen van de Argentijnse regering.
Het schooltje van de Chané-gemeenschap, dat het hele jaar door een houtkachel moet gebruiken, ligt op 150 meter van de nieuwe leiding. Julio Palavecino klopte aan bij Servicios Vertúa, dat de leiding bouwt, en het gemeentebestuur, maar kreeg nergens gehoor.

Ook de gemeenschap El Algarrobal, met veertig families, krijgt geen gas. “Ze houden geen rekening met ons voor hun projecten”, zegt Palavecino.