"Afrika moet het eeuwig uitgestoken handje laten zakken"

Zouden de deelnemers aan de top van de Afrikaanse Unie in Addis Abeba tijdens hun besprekingen op 29 en 30 januari vaak uit de ramen hebben gekeken? Naast het Sheratonhotel in de Ethiopische hoofdstad ligt een sloppenwijk. Op de top ging veel aandacht naar de situatie in Darfour en Somalië. Dat de top ook over armoedebestrijding moest handelen, bleek uit de toelichting bij de officiële thema’s van de bijeenkomst: ‘Wetenschap, Technologie en Wetenschappelijk Onderzoek voor Ontwikkeling’ en ‘Klimaatverandering in Afrika’.
De voorzitter van de Afrikaanse Commissie, het uitvoerende orgaan van de Afrikaanse Unie, riep in Addis Abeba op tot meer zelfbewustzijn. “Een Afrika dat de verantwoordelijkheid voor zichzelf opneemt, kan vooruitgang boeken op vlak van ontwikkeling. We zijn een rijk continent meteen een enorm potentieel. We zouden moeten strijden voor zelfvoorziening zoals we hebben gestreden tegen de apartheid (in Zuid-Afrika) - met dezelfde geest van betrokkenheid en solidariteit. Dan zullen we onze ontwikkelingsdoelen bereiken”, zei Alpha Oumar Konaré.
Van zijn kant had afscheidnemend voorzitter van de Afrikaanse Unie en president van Congo-Brazzaville, Denis Sassou-Ngueso, het in zijn laatste speech over het belang van wetenschap voor Afrika. Hij wees erop dat 500 miljoen mensen in Afrika 18 of jonger zijn - meer dan de helft van de totale bevolking. “Dit betekent een belangrijke uitdaging voor de toekomst. We moeten beseffen dat wetenschap en technologie onze levens beheersen. Het is de sleutel tot de ontwikkeling van Afrika”, zei hij.
De nieuwe VN-secretaris-generaal Ban Ki-Moon greep terug naar zijn eigen leven om de nood aan eenheid voor de strijd tegen armoede en ziekte te illustreren. Hij vertelde de afgevaardigden dat hij als opgroeiende jongen in Zuid-Korea zelf de vernieling meemaakte die conflicten meebrengen. Hij vertelde over vrouwen en kinderen die op zoek moesten naar voedsel, gewassen die stonden te rotten op het veld en vernielde gebouwen.
Hoewel de beelden hem nog altijd achtervolgen, zei hij dat zijn land zich van een “getraumatiseerde natie met een onbestaande economie wist om te vormen tot een productieve maatschappij en een regionale economische macht” door zich achter een gemeenschappelijk doel te scharen.

Gezondheid van vrouwen

De leiders van de Afrikaanse Unie keurden dinsdag (30 januari) een actieplan voor de gezondheid van vrouwen goed dat hun ministers van Gezondheid vorig jaar overeenkwamen.
“Het was de eerste keer dat Afrikaanse ministers van Gezondheid en masse praatten over veilige seks, reproductieve geneeskunde en seksualiteit”, zegt Irungu Houghton, beleidsadviseur Afrika voor Oxfam.
Ongelukkig genoeg hebben de meeste beloften op topbijeenkomsten van de Afrikaanse Unie in het verleden niet tot veranderingen op het terrein geleid. Twee jaar geleden bijvoorbeeld, beloofden de AU-leiders in het Nigeriaanse Abuja vijftien procent van hun nationale budgetten te besteden aan gezondheid.
Tot dusverre hebben maar twee landen, Botswana en Zimbabwe, woord gehouden of kunnen houden. Zelfs de belofte om tien procent van het nationaal budget te spenderen aan landbouw - een belofte van de top in het Libische Sirte, 18 maanden geleden, is grotendeels dode letter gebleven.