The Ambassador

In ‘The Ambassador’ neemt de controversiële documentairemaker Mads Brügger ons mee in de corrupte achterkamers van de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR). Een land dat de 41-jarige Deen introduceert als “een Jurassic Park voor mensen met heimwee naar het Afrika van de jaren 70” en “een wetteloos gebied ter grootte van Texas”.  Brügger is hiermee echter niet aan zijn proefstuk toe. Eerder maakte hij ook al het omstreden “The Red Chapel” waarin hij zijn licht schijnt op de wantoestanden in Noord-Korea. Een zogenaamde ‘shock-doc’ die hem op het gerenommeerde Sundance Filmfestival de felbegeerde juryprijs opleverde.

De film hijst zich uit de startblokken met een speech van Brügger waarin hij zich aan een zaal vol Afrikanen voorstelt als “Mr Cortzen”, een consul die binnen afzienbare tijd richting Centraal-Afrikaanse Republiek verkast om de Liberiaanse belangen te verdedigen. Onzin, bewijst de volgende sequentie waarin hij de camera toevertrouwt dat hij als undercoverjournalist vooral geïnteresseerd is in “een leven waar hij zich kan uitleven in geheime staatszaken, genieten van de rode loperbehandeling en de wereld kan rondreizen met een valies vol diamanten.”

Een diplomatisch paspoort kan je blijkbaar kopen als je maar de juiste mensen aanspreekt. Brügger komt al snel uit bij een malafide Nederlander genaamd Willem Tijssen, een zakenman die tussen zijn uren door diplomatieke titels verhandelt voor grote sommen geld. En passant wordt zo’n diplomatieke titel “een zeer waardevolle uitrusting” genoemd. De toon is meteen gezet.  Gewapend met een smoking, een kistje sigaren en een zonnebril stapt Brügger op het vliegtuig richting de Centraal-Afrikaanse hoofdstad Bangui waar hij al snel in contact komt met een schare schimmige figuren die hem vanalles beloven in ruil voor “geluksenveloppen”, een prachtig synoniem voor smeergeld.

Interessant is hoe Mads Brügger zich steeds dieper en dieper ingraaft in het corrupte “achterwereldje” van Bangui. Net zoals in “The Red Chapel” onthult hij ook nu weer een verborgen stuk van de wereld.  Dat zijn missie niet zonder gevaren is, wordt al snel duidelijk wanneer een louche tussenpersoon hem waarschuwt voor een eventuele slechte afloop: “Het beste waar je dan op kan hopen is dat je gearresteerd wordt en naar de gevangenis moet en alles wat je hebt, verliest. Het ergste waar je op kan hopen, is dat je ergens dood in een sloot in Afrika belandt.”

Aan de hand van geheime camerabeelden, vermakelijke voice-overs en onthutsende interviews ontpopt deze undercoverreportage zich geleidelijk tot een fascinerend stukje gonzo-absurditeit. Dat er aan de lopende band sigaren worden gerookt en cocktails worden binnengegoten, doet de vergelijking met gonzo-journalist Hunter S Thompson (“Hells angels”, “Fear and loathing in Las Vegas”) alleen maar aanzwellen. Bovendien zit Brügger ook niet verscholen om een stevig stukje satire. Zo paradeert hij een hele film rond in een neokoloniale outfit, een insteek die een ludiek effect heeft op het hele relaas. Toch is er ook voldoende plaats voor gevatte opmerkingen die tonen dat deze film voor meer dan alleen als amusement bedoeld is. “The Ambassador” stemt wel degelijk tot nadenken. Net als het hoofdpersonage tast deze film voortdurend morele grenzen af met het risico betrapt te worden.

Dat ‘The Ambassador’ op het Leuvense Docville-festival de ‘Weten & Geweten”-prijs in de wacht wist te slepen, hoeft dan ook niet te verbazen. Dit is een heerlijk stukje journalistieke onderzoekssatire. Waarschuwing: wie het moeilijk heeft met politieke incorrecte humor laat deze film misschien beter links liggen.

De dvd van ‘The Ambassador’ ligt vanaf 21 januari in de winkel. MO* mag 3 exemplaren weggeven. Doe mee op onze wedstrijdpagina.