Amerikaans abortusbeleid kop van jut op bevolkingsconferentie

Het Amerikaanse ontwikkelingsbeleid kwam al meteen onder vuur te liggen op de opening van de tweede Aziatische en Pacifische Conferentie over Reproductieve Gezondheidszorg, die nog tot vrijdag loopt in de Thaise hoofdstad. Zo’n 1.500 dokters, beleidsmakers, activisten en andere gezondheidsexperts uit 41 landen buigen zich over de vraag hoe de gezondheidszorg voor moeders en kinderen in de Aziatische ontwikkelingslanden verbeterd kan worden.

Waar we niet mee gebaat zijn, is het huidige Amerikaanse ontwikkelingsbeleid, zo maakte Nancy Northup, de voorzitter van het Amerikaanse Centre for Reproductive Health Rightsaar duidelijk op de openingsdag. In sommige Aziatische landen zijn instellingen opgehouden met het uitvoeren van abortussen omdat ze vrezen fondsen te verliezen. Northup vindt het ook ongehoord dat Washington ervoor lobbiet om de klok terug te draaien op internationale conferentie over het thema.

Zelfs de twee belangrijkste sponsors van de conferentie, de Ford Foundation en de Rockefeller Foundation, spaarden hun kritiek op de regering-Bush niet. We moeten de conservatieve inspanningen weerstaan die ijveren voor een morele benadering van de reproductieve gezondheidszorg. Wat telt zijn de feiten, verklaarde Rosalia Sciortino van de Rockefeller Foundation.

Daarmee doelde ze op de zogenaamde Gag Rule (officieel Mexico City Policy), een beleidslijn die werd uitgevonden door president Ronald Reagan en in januari 2001 opnieuw werd ingevoerd door de regering-Bush. De Gag Rule verbiedt het Amerikaanse ontwikkelingsagentschap USAID om fondsen te verstrekken aan buitenlandse ngo’s die abortus uitvoeren of er advies over verstrekken. Ook groepen die zich inzetten om abortus op de politieke agenda te zetten, worden uitgesloten van financiering. Omdat de meeste groepen abortus zien als een onderdeel van een integrale gezondheidszorg voor vrouwen, worden daarmee ook andere activiteiten drooggelegd. Het bekendste slachtoffer van de Gag Rule is het Bevolkingsfonds van de VN (UNFPA), dat 100 miljoen dollar aan zich voorbij zag gaan voor de werkingsmiddelen 2004-2005.

Het Amerikaanse donorbeleid werkt volgens de experts onveilige abortussen in de hand. Van de vijftig miljoen zwangerschapsonderbrekingen die elk jaar worden uitgevoerd zijn er 20 miljoen absoluut onveilig, zegt de Britste Stichting International Planned Parenthood (IPPF). Dat leidt tot de dood van 78.000 vrouwen, en een veelvoud van dat cijfer loopt letsels en infecties op. Ten minste een kwart van de illegale abortussen wordt uitgevoerd op meisjes van 15 tot 19 jaar.

In Azië is één op vijf gevallen van moedersterfte te wijten aan onveilige abortussen. Dat betekent 38.000 dode vrouwen per jaar, zegt Sheila Macrae van het UNFPA - een menselijke tragedie waar we niet langer naast kunnen kijken. Zestien Aziatische landen genieten momenteel van de 425 miljoen dollar die USAID elk jaar ophoest voor wereldwijde ontwikkelingshulp. Heel wat organisaties die zich bezig houden met gezinsplanning weigeren nu de Amerikaanse fondsen aan te nemen, zegt Northup.

De gevolgen van de Gag Rule zijn het duidelijkst in Cambodja. De programma’s voor gezinsplanning zijn er zo goed als stilgevallen en het land heeft zijn budget voor de bestrijding van aids/hiv en seksuele voorlichting zien dalen met drie miljoen Amerikaanse dollar, aldus het IPPF. De daling komt er net op het moment dat de Cambodjaanse hiv-statistieken de pan uitswingen - het land heeft nu de hoogste besmettingsgraad in Azië. Cambodja kent een moedersterfte van 900 per 100.000 geboorten, wat ongeveer vijftig keer meer is dan in de industrielanden.