Amerikaanse mijnstadjes vrezen voor toekomst

In de toespraak bij zijn tweede inauguratie legde de Amerikaanse president de nadruk op de strijd tegen de klimaatverandering. De nieuwe regering-Obama zal naar alle waarschijnlijkheid dan ook maatregelen nemen om de uistoot van steenkoolcentrales aan banden te leggen, en die regels kunnen het einde betekenen voor veel van de verouderde installaties.

Een week voor die toespraak voelde Earl Ray Tomblin, de gouverneur van West Virginia, de bui al hangen. “Ik zal blijven ijveren voor de bescherming en de groei van de steenkoolproductie”, zei hij in een toespraak. Tomblin en de machtige steenkoollobby zijn ook in een juridisch gevecht gewikkeld met de Amerikaanse milieuagentschap EPA.

Banenverlies

Welch, een stadje in McDowell County, West Virginia, is een van frontlinies van de strijd voor het voorbestaan van de steenkoolindustrie. Op het toppunt van de steenkoolwinning telde de streek honderdduizend inwoners, en was Welch het bedrijvige centrum.

Maar vandaag is de situatie heel anders. Al in het midden van de vorige eeuw gingen veel banen verloren door de automatisering van de mijnbouw en de teloorgang van de staalindustrie.

Bovendien zijn in West Virginia, de tweede grootste steenkoolproducent van het land, na 150 jaar winning, de meest toegankelijk lagen uitgeput. Daardoor wordt steeds meer oppervlaktemijnbouw toegepast, met alle gevolgen voor het landschap en het milieu.

Oorlog tegen steenkool

Het debat over steenkool in West Virginia is in de voorbije jaren steeds harder geworden. De steenkoollobby beschuldigt het EPA ervan een “oorlog tegen steenkool” te voeren. “Wat we tot nu toe gezien hebben, is geen verschuiving, maar een aanval”, zei Jake Bostic, vicepresident van de West Virginia Coal Association.

Tijdens de eerste ambtstermijn van Obama legde het EPA striktere uitstootlimieten op en daardoor kozen meer centrales voor gas in plaats van steenkool. In 2012 daalden daardoor de productie en de prijs van steenkool in het hele land, maar vooral in de Appalachen.

Politiek taboe

In West-Virginia zweren zowel Democratische als Republikeinse politici bij steenkool. Hoewel de gevolgen voor het leefmilieu en de volksgezondheid goed gedocumenteerd zijn, blijft het een taboe in de strek. Volgens Vivian Stockman van de Ohio Valley Environmental Coalition durven politici pas kritiek uiten als ze niet meer herverkozen kunnen worden.

Een schoolvoorbeeld is senator Robert C Byrd, die na 56 jaar als actief supporter van steenkool in het Congres op de leeftijd van 92 van mening veranderde. “Ik moet de meningen en de belangen van de hele staat verdedigen, niet enkel van de mijnbedrijven”, zei hij in een toespraak in 2009. “De gezondheid van 300 miljoen Amerikanen gijzelen voor een handvol steenkoolvergunningen is meer dan dom, het is ethisch onverdedigbaar.”

In juni vorig jaar sprak ook Jay Rockefeller, senator voor West Virginia, zich uit. “Vergeet de paniekstrategie”, zei hij. “Stop met het ontkennen van wetenschap.” Enkele maanden later gaf hij te kennen niet meer verkiesbaar te zijn.