Andeslanden hebben schat in handen met biohandel

Colombia, Ecuador, Peru en Venezuela zijn vier van de twaalf landen in de wereld met de grootste biodiversiteit. De biohandel heeft een grote toekomst als ze slim en op een duurzame manier gebruik blijft maken van die natuurlijke rijkdom, zegt Claudia Martíne, vice-voorzitter sociale en milieuzaken van de CAF, de regionale ontwikkelingsbank voor de Andes. De handel past in het beleid van de Global Environment Facility die internationale eco-projecten financiert en daarbij een brede benadering hanteert. Zowel wetgevers, ambtenaren en natuurbeschermers als zakenlieden, plattelandsbewoners en de inheemse bevolking worden betrokken bij de projecten.

In Peru groeide OAFA (Ornamental Amazon Fish Aquarium,), een bedrijf dat siervissen exporteert, in 10 jaar tijd uit tot een van de grootste leveranciers op de Europese markt. Het bedrijf zet 250 miljoen dollar per jaar om. OAFA is bezig een kantoor in Duitsland te openen, om zo minder afhankelijk te worden van Europese importeurs, die momenteel met het grootste deel van de winst gaan lopen.

Er ontstaan ook nieuwe samenwerkingsvormen. Zo tekenden de Franse supermarktketen Carrefour en het Colombiaanse ministerie van Milieu in juli een overeenkomst om ‘groene handel’ te promoten. Carrefour verplicht zich tot voorkeursbehandeling van de exportproducten van 1.316 kleine boeren uit Colombia, georganiseerd in veertien bonden. De boeren garanderen dat hun gewassen zonder kunstmatige bestrijdingsmiddelen worden verbouwd.

Een ander succesverhaal is Bambú de Colombia, dat al dertig jaar bestaat en een paar honderd families van werk voorziet. Het mes snijdt aan twee kanten, want de bamboe-aanplant houdt tegelijkertijd de ontbossing tegen.

De biohandel heeft echter moeite om voldoende financiers te vinden, er is gebrek aan onderzoek en ontwikkeling van nieuwe producten verloopt moeizaam. Daardoor is het moeilijk het aanbod op peil te houden, zegt Patricia Londoño, consultant van het Colombiaanse ministerie van Milieu. De eerste fase om de biohandel goed op poten te krijgen, is de lokale bevolking te leren profiteren van de natuurlijke rijkdommen die ze hebben. Pas daarna kan duurzame exploitatie op gang komen, en daar is geld en onderzoek voor nodig, zegt milieudirecteur Roberto López van de CAF.

In Venezuela werkt het bedrijf Aloeven met enkele tientallen boeren die aloë vera verbouwen op de droge vlakten in het westen van het land. Ze produceren ongeveer 80 ton kristallen en gelei per maand, waarvan het merendeel verkocht wordt aan voedselfabrikanten. De mogelijkheden om aloë veraproducten te leveren aan de farmaceutische industrie en in cosmetica, blijven onderbenut. Daarvoor moeten de productieprogramma’s gewijzigd worden en moeten veel grootschaliger projecten worden opgezet, zegt manager Sandra Linares van Aloeven. Kleine en middelgrote bedrijven, zoals het onze, hebben daar niet voldoende middelen voor.

De biohandel speelt ook een belangrijke rol in de gezondheidsindustrie. In 2003 waren er 370 biotechnologische geneesmiddelen in ontwikkeling, waarmee meer dan tweehonderd ziekten behandeld kunnen worden. Op het terrein van diergeneeskunde, meldden de twintig grootste bedrijven in 1999 een internationale verkoop van biologische producten ter waarde van 550 miljoen dollar. Ze gaven 320 miljoen uit aan onderzoek en ontwikkeling.

Een andere lucratieve sector is de bosbouw. In de houthandel gaat jaarlijks 400 miljard dollar om en de industrie biedt wereldwijd werk aan 3 miljoen mensen.

De CAF en de Economische Commissie voor Latijns-Amerika en de Cariben adviseren de Andeslanden om hun rijke biodiversiteit in te zetten bij onderhandelingen over vrijhandelsakkoorden die nog lopen. Een van de speerpunten van het vrijhandelsakkoord waarover de Verenigde Staten momenteel onderhandelen met Colombia, Peru en Ecuador, is toegang tot de biologische rijkdom van de drie landen. (JS/PD)