Australische woede over veroordeling landgenote in Indonesië

Nadat een rechtbank op Bali eind mei de 27-jarige Australische vrouw tot twintig jaar cel veroordeelde voor smokkel van 4,1 kilo marihuana, ontstond grote ophef in de Australische media. Volgens veel Australiërs is de vrouw, Schapelle Corby, erin geluisd. De marihuana in haar tas zou op het vliegveld van Sydney door een onbekende in haar bagage zijn verstopt.

De Australische woede werd de afgelopen weken gevoed doordat in de media continu vergelijkingen werden gemaakt tussen de veroordeling van de Australische en die van de moslimgeestelijke Abu Bakar Bashir, het brein achter de aanslagen op Bali in oktober 2002. Bij die aanslagen kwamen 85 Australiërs om. Bashir werd onlangs veroordeeld tot tweeëneenhalf jaar cel.

Veel Indonesiërs geloven dat Bashir een onschuldige en goedbedoelende moslimgeestelijke is, die door Amerika en Australië als zondebok is aangewezen. De meeste Australiërs geloven echter dat hij een terrorist is en dat de Indonesische rechtbank hem de hand boven het hoofd heeft gehouden.

De bezorging van een poederbrief bij de Indonesische ambassade in Canberra zorgde deze week voor een dieptepunt in de controverse. De brief was geadresseerd aan de Indonesische ambassadeur en bevatte ook een scheldbrief waarvan de Australische regering de inhoud niet openbaar heeft gemaakt.

Minster van Buitenlandse Zaken Alexander Downer bevestigde in eerste instantie dat het om een gevaarlijk poeder, een bacteriologisch wapen, ging. Later stelde hij dat onderzoek in het laboratorium had uitgewezen dat het poeder onschadelijk was. Downer waarschuwde de medestanders van Corby dat dergelijke acties de diplomatie met Indonesië schaden, waardoor een presidentieel pardon of een uitwisseling van gevangenen moeilijker wordt. Kritiek op het Indonesische rechtssysteem is volgens Downer niet op zijn plaats en schaadt de bilaterale verhoudingen.

Rechter Ronald Sackville zei deze week in dagblad The Australian dat de kwestie in feite gaat om vertrouwen van mensen in het rechtssysteem. Alleen dan accepteren mensen beslissingen en individuele zaken als de uitkomst van een eerlijk, onpartijdig en niet-corrupt proces, zei hij. Los van Corby zelf en misschien enkele andere mensen, weet niemand zeker of ze schuldig is of niet. Ook al lijkt het erop dat ze onschuldig is, het smokkelen van een grote hoeveelheid van een verboden drug is normaal gesproken in elk rechtssysteem voldoende om een zaak te beginnen.

Hoewel het Indonesische rechtssysteem in het verleden onder vuur lag, zijn er volgens Sackville zijn er geen aanwijzingen dat in de zaak van Corby sprake was van corruptie. Het proces speelde zich bovendien af onder het toeziend oog van televisiecamera’s. De uitgebreide media-aandacht droeg echter alleen maar bij aan de hysterie in Australië. Corby’s emoties werd tijdens de verschillende stadia van het proces uitgebreid in beeld gebracht, inclusief haar emotionele slotpleidooi.

We moeten niet het Indonesische rechtssysteem bekritiseren, maar de beveiliging op Australische luchthavens verbeteren, zei Chris Nyst, mede-oprichter van het Innocence Project van Griffith University in Brisbane. Het Innocence Project onderzoekt mogelijke juridische dwalingen. Nyst wijst erop dat Corby’s verdediging aandroeg dat de drugs op de luchthaven van Sydney in haar bagage zijn beland. Mensen moeten de zaak rationeel bekijken. De beschuldigingen zijn ernstig en ze zijn ergens op gebaseerd. Ze gaan niet over wat in Indonesië is gebeurd, maar over wat hier in Australië is gebeurd. Als we willen weten wat er precies fout is gegaan, dan zullen we dat grondig moeten onderzoeken. (JS)