Azië blijft groeien, ondanks mondiale economische problemen

2007 was het beste jaar sinds decennia voor ontwikkelend Azië -zonder Japan, met andere woorden. De gemiddelde groei voor de Aziatische landen vorig jaar bedroeg niet minder dan 8,7 procent. De Chinese economie was daarin duidelijk de motor met een groei van 11, 4 procent -het hoogste cijfer in 13 jaar- terwijl India met 8,7 procent net iets minder presteerde dan in 2006. Azië heeft wel af te rekenen met snel stijgende inflatiecijfers. Maar de echte bedreiging van de economische groei en van de sociale stabiliteit schuilt in de explosieve groei van olie- en vooral voedselprijzen.
‘De prijs van rijst is in Azië een factor die presidenten en regeringen kan doen vallen’, merkte Asian Development Bank (ADB) econoom Frank Harrigan op, toen hij de cijfers gaf. Een ton rijst kostte in december 2002 185 dollar, in december 2007 was dat 378 dollar en in maart 2008 noteerde diezelfde ton rijst al 700 dollar. Een vergelijkbare evolutie doet zich voor op het vlak van de meststoffen -niet onbelangrijk, aangezien de Groene Revolutie in Azeië ervoor gezorgd heeft dat de landbouw er veel meer afhankelijk geworden is van externe inputs. In 2006 kostte een ton meststoffen 260 dollar, in 2008 is dat intussen 768 dollar.
Toch voorziet de ADB geen al te grote problemen voor de Aziatische economieën in 2008, ondanks de slabakkende mondiale economie. De groei zou wel vertragen tot een gemiddelde van 8,1 procent, met 10 procent voor China en 8 procent voor India. Betekent dit dat Azië “ontkoppeld” is, het economische jargon voor de stelling dat de Aziatische groei nauwelijks nog afhankelijk is van de grote westerse economieën? Niet echt, zegt Harrigan. ‘De structurele groei in Azië is niet afhankelijk van de westerse economieën, aangezien ze gebaseerd is op een fundamentele transformatie van de economie, en die transformatie gaat voorlopig gewoon door. Maar het cyclische deel van de groei is nog wel heel sterk afhankelijk van export naar de G3 (VS, de eurozone en Japan).’ Er is weliswaar steeds meer inter-Aziatische handel, maar dat is volgens Harrigan in grote mate een zaak van over en weer verschepen van onderdelen die uiteindelijk in China geassembleerd worden om dan naar de G3 uitgevoerd te worden. Dat betekent dat het krimpen van de koopkracht in de VS en in zekere mate ook in de eurozone wel degelijk een effect heeft. Zowel de export van kleding, schoeisel als speelgoed en games naar de VS gingen sterk achteruit in 2007 en de ADB verwacht dat die trend zich in 2008 zal doorzetten. Bovendien is de financiële sector sinds de Aziatische crisis van eind jaren negentig heel sterk geïntegreerd geraakt in de mondiale structuur, en dus zeker niet “ontkoppeld”.
Op wat langere termijn vraagt de Asian Development Outlook 2008 aandacht voor de jongeren, goed voor 20 procent van Aziës bevolking vandaag. ‘Die grote groep betekent in principe een kans op blijvende groei, maar zoals de zaken er vandaag voor staan, lijkt het eerder op een bedreiging’, zegt Harrigan. 40 procent van jonge mannen en 60 procent van de jonge vrouwen zijn niet tewerkgesteld. Er is ook een groot probleem met de opleiding en de aansluiting van de diploma’s bij de vraag van de markt.