Belastingparadijzen stimuleren armoede

Het zijn vooral bedrijven en individuen in rijke landen die profiteren van belastingparadijzen. De Wereldbank en het VN-Orgaan ter Bestrijding van Drugs en Misdaad schrijven in hun recente rapport Stolen Asset Recovery Initiative dat de bemiddelende dienstverlening van advocaten, accountants en consultants, die gebruikt kan worden voor het witwassen of het verbergen van vermogensdiefstal door leiders uit ontwikkelingslanden, vaak verbonden zijn aan belastingparadijzen van ontwikkelde landen.’
Rosalind Wright, voorzitster van het Britse Fraud Advisory Panel en voormalig directeur van het UK Serious Fraud Office beaamt: ‘Het is erg schadelijk voor ontwikkelingslanden die proberen hun bnp op te krikken als er tegelijkertijd voortdurend geld weglekt naar belastingparadijzen. Een land moet degenen die in dat land geld verdienen, kunnen belasten.’

Fatale kapitaalvlucht

‘Als waardevolle fondsen blijvend worden afgeleid uit dat land, dan is het evident dat dat schadelijk is voor de economische ontwikkeling. Maar als je corrupte overheden in ontwikkelingslanden hebt, is dat ronduit destabiliserend’, zegt Whright.
‘In het bijzonder in Afrika, zoals in het geval van Sani Abacha (van 1993 tot 1998 president van Nigeria, hvs), die geld stal uit de staatskas en dat weg kon sluizen naar belastingparadijzen. Zo’n vlucht van kapitaal is al erg voor ontwikkelde landen, maar voor ontwikkelingslanden soms zelfs fataal. Nigeria probeert nog steeds de Abacha-periode te boven te komen. Dat is een van de zwarte kanten van belastingparadijzen’.

Booming business

Tot op heden zijn belastingparadijzen nog altijd booming business. Enkele recente gegevens van accountantskantoor Deloitte staven dat. Van alle grote financiële instellingen heeft drie op vier anno 2008 afdelingen in offshore centra, waar ze alle diensten aanbieden. In 2001 was maar een op tien. En de voorbije vijf jaar is de werkgelegenheid in offshore centra met liefst 1800 procent gestegen.
Sp.a-kamerlid Dirk Van der Maelen wijst er op dat ‘zo goed als alle in België actieve banken ook aanwezig zijn in verschillende belastingparadijzen om hun –Belgische– klanten een waaier aan belastingontwijkende mogelijkheden aan te bieden.’ Volgens Van Der Maelen zijn er bovendien steeds meer aanwijzingen dat ook rijke Belgen belastingparadijzen gebruiken om belastingen te ontduiken en ontwijken.
Sinds november 2005 vliegt VLM Airlines vanuit Brussel en Antwerpen dagelijks naar het eiland Man. Het vluchtschema is erop gericht de zakelijke activiteiten en potentiële investeringen te bevorderen, zo stelt VLM. Van der Maelen: ‘Dat bekende belastingparadijs telt 76.000 inwoners, 30.000 ondernemingen en op de bankrekeningen staat in totaal 46 miljard euro spaargeld.’
Volgens de ngo Attac zijn belastingparadijzen een gevaar voor de democratie geworden. Attac: ‘De hele lage belastingdruk van enkele landen heeft globaal een dolle wedloop op gang gebracht om het minst veeleisende land te worden voor inkomsten uit kapitaal. De nationale staten moeten zich plooien naar de dictaten van de financiële markten en de belastingparadijzen.’

Belastingparadijzen voor dummies

Belastingparadijzen dienen alleen voor miljonairs, multinationals en criminele organisaties die er fiscale spitstechnologie inhuren. Maar ze zijn helemaal geen ‘ver-van-mijn-bed-show’, zo toonde onderzoeksjournalist Frank Demets, nu hoofdredacteur van de economische krant De Tijd aan in zijn boek ‘Fraude is kinderspel’. Om de mythe te ontkrachten toonde hij aan dat ‘belastingparadijzen niet meer dan één telefoontje van elk van ons verwijderd zijn’.