Benoeming Gilberto Gil krijgt tegenwind van cultuurlobby PT

Vooral schrijvers, regisseurs en theatermakers van PT-signatuur begrijpen
niet waarom Lula heeft gekozen voor Gil, de 60-jarige muzikant die als
bezieler van de Tropicalia-stroming de traditionele Braziliaanse
volksmuziek opengooide voor internationale muziekstijlen. Volgens filmmaker
Joao Batista de Andrade ontbreekt het Gil aan originele ideeën en maakt
“onbetwistbaar prestige” niet meteen van iemand een goede minister. Volgens
Andrade gebruikt Lula Gil als “versiering” voor zijn kabinet, een praktijk
die ook in dictaturen gangbaar is.

“Het ministerie van Cultuur heeft geen creatief persoon nodig, maar iemand
die andermans ideeën kan beheren”, meent schrijver Eric Nepomuceno, “Ik ken
Gil al 37 jaar als een creatieve en erg alerte artiest die diversiteit tot
uitdrukking kan brengen en een culturele omwenteling kan promoten. Dat is
echter niet genoeg om een ministerie te doen draaien”. Ook Filmproducent
Roberto Mendes noemt de benoeming van Gil een “vergissing”.

De culturele sector is een trouwe aanhanger van Lula’s Arbeiderpartij, die
tijdens de verkiezingen een eigen cultuurprogramma opstelde. Gil was als
lid van de Groene Partij niet betrokken bij de discussies die leidden tot
dit beleidsprogramma, dat de naam “Verbeelding ten dienste van Brazilië”
kreeg. De tegenstanders van de toekomstige cultuurministers willen
voorkomen dat het plan wordt vergeten.

De PT beschouwt cultuur als een “sociaal basisrecht” dat bijdraagt tot
ontwikkeling en het wegwerken van de kloof tussen rijk en arm. Concreet wil
de partij de toegang tot cultuurproducten en productiemiddelen
decentraliseren en dichter bij de mensen brengen. Het schaarse
cultuurbudget moet veelzijdiger worden ingezet en gewone burgers moeten
meer inspraak krijgen in het cultuurbeleid.

Het programma is een reactie op het cultuurbeleid van uittredend president
Fernando Henrique Cardoso. Met financiële stimuli werden grote bedrijven
ertoe overhaald artistieke projecten te sponsoren. Het gevolg is dat 85
procent van alle culturele middelen nu geconcentreerd zit in de grote
steden Sao Paulo en Rio de Janeiro en dat de culturele agenda voor een
groot stuk wordt bepaald door het bedrijfsleven. Deze commercialisering
heeft volgens de PT geleid tot een verschraling van het aanbod en grotere
ongelijkheid tussen de regio’s.