Bezorgdheid over positie vrouwen in nieuwe EU-lidstaten

De toetreding van lidstaten Cyprus, Tsjechië, Estland, Letland, Litouwen, Hongarije, Malta, Polen, Slowakije en Slovenië heeft geleid tot de oprichting van instellingen en wetten die gelijkheid tussen vrouw en man moeten verbeteren. Maar volgens WIDE is het algemene effect van de toetreding geen goede zaak voor vrouwen. De nadruk op privatisering, economische efficiëntie en het bevorderen van de vrijemarkteconomie in de nieuwe lidstaten heeft de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen heeft juist vergroot, stelt de ngo.

Volgens WIDE wordt de goede wil die de landen op papier tonen lang niet altijd vertaald in concreet beleid. Alleen vrouwen die een behoorlijke opleiding hebben gevolgd, zijn in staat om te profiteren van de uitbreiding van de EU. We moeten voorkomen dat alleenstaande moeders en vrouwen die het financieel moeilijk hebben nog verder gemarginaliseerd worden, zegt Barbara Specht van WIDE. Daarom moeten deze vrouwen de mogelijkheid krijgen om onderwijs te volgen, werk te vinden en op volwaardige wijze deel te nemen aan het economische leven.

WIDE heeft de situatie van vrouwen in Bulgarije, Tsjechië en Polen onderzocht. In Polen is het voor de meeste vrouwen gebruikelijk om het huishoudelijke werk te doen en te zorgen voor de opvoeding van de kinderen. Slechts 2 procent van de kinderen jonger dan twee jaar gaat naar de kinderopvang en maar 37 procent naar de kleuterschool. WIDE concludeert dat gebrek aan betaalbare kinderopvang de economische onafhankelijkheid van vrouwen tegenwerkt.

In Bulgarije, dat in 2007 hoopt toe te treden tot de EU, leidt hoger onderwijs niet automatisch tot een hoger salaris voor vrouwen. 71 procent van de vrouwen verdient minder dan het nationale gemiddelde (580 euro per maand). Bij de mannen is dat 56 procent.

In Tsjechië heeft de politie niet de bevoegdheid om in te grijpen bij huiselijk geweld en hebben artsen geen meldingplicht als ze mishandeling constateren. WIDE doet een beroep op de Europese Unie om concreet beleid te voeren als het gaat om deze kwesties. Er zijn mogelijkheden om hier iets aan te doen, als de EU bereid is om geld te investeren in vrouwenorganisaties of concrete projecten, zegt Specht. De studie toont aan dat betere samenwerking tussen nationale overheden en de Europese Unie noodzaak is.

Volgens Gunther Verheugen, Europees commissaris voor de Uitbreiding, is de steun aan vrouwenprojecten verwerkt in Phare, het programma dat kandidaat-lidstaten ondersteunt bij economische en politieke hervormingen. Met gelijke kansen voor mannen en vrouwen wordt in het algemeen rekening gehouden bij alle Phare-activiteiten, aldus Verheugen. (JS/AD)