Biodiesel doet Brazilië dromen van schone ‘petrochemie’

De Braziliaanse producenten van biodiesel weten zich momenteel nog geen raad met de 105.000 ton glycerine die elk jaar uit hun installaties komt. Glycerine is niet giftig, maar je kan het vloeibare goedje niet zomaar in een rivier dumpen. Daar doet het planten en bacteriën immers zo snel groeien, dat alle zuurstof uit het water verdwijnt. Verbranden is ook niet goed, want daarbij komen kankerverwekkende stoffen vrij.

De meeste producenten slaan glycerine dan maar op, al kost dat handenvol geld. Glycerine is echter ook een waardevolle grondstof. Het wordt nu al gebruikt in levensmiddelen en in cosmetica, als weekmaker in kunststoffen en als antivriesmiddel. Brazilië gebruikt nu al jaarlijks 30.000 tot 40.000 ton glycerol, de zuivere vorm van glycerine. Aanbod is er genoeg: ook bij de productie van zeep komt er glycerine vrij.

Groen propeen

De echte doorbraak wordt verwacht van de petrochemie. Het Braziliaanse staatsbedrijf Nova Petroquímica en de Federale Universiteit van Rio de Janeiro heeft een patent op “groen propeen”. Propeen is een basisingrediënt van polypropeen en veel andere kunststoffen, en wordt traditioneel uit aardolie gewonnen. De Braziliaanse vorsers ontdekten hoe ze propeen uit glycerine kunnen halen. Dat zou een revolutie kunnen ontketenen in de petrochemie.

“We hebben al genoeg glycerine om die duurzame weg in te slaan”, zegt Pedro Bóscolo, de directeur Technologie van Nova Petroquímica. Het aanbod van glycerine lijkt verzekerd in Brazilië. Alle diesel die in het land verkocht wordt, moet nu al 2 procent biodiesel bevatten. Vanaf 2013 wordt dat vijf procent, wat betekent dat er nog 2,5 keer meer glycerine zal geproduceerd worden. De grondstof zal daardoor ook goedkoper worden.

De Universiteit van Rio de Janeiro produceert momenteel al groen propeen in een experimentele installatie. Nova Petroquímica bouwt een tweede proeffabriek en wil tegen 2013 met de productie op grote schaal beginnen.

Universeel additief

Ook in Europa kan het Braziliaanse procedé bedrijven interesseren. Europa produceert al veel langer dan Brazilië biodiesel en dus ook glycerine. Het industriële gebruik ervan bleef altijd vrij beperkt omdat de glycerine grondig moet worden gezuiverd, wat duur uitvalt. Het Braziliaanse bedrijf EBB, een producent van biobrandstoffen, biedt nu echter ook al “voorgezuiverde” glycerine aan, wat de kosten drukt.

Glycerine wordt sinds kort ook gebruikt als koelmiddel en als additief bij pesticiden en brandstoffen. Ook bij een aantal van die toepassingen vervangt glycerine aardoliederivaten.