Birma krijgt nieuwe hoofdstad

Twee jaar heeft het geduurd om Pyinmana te bouwen, en over twaalf maanden moet het 10 vierkante kilometer ruime complex volledig klaar zijn voor een historische verhuizing. Voor de militaire machthebbers in Birma voldoet de charmante havenstad Rangoon, bekend om zijn vele pagodes, niet langer. Ze willen een arendsnest in de bergen.

Het leger en de ambtenarij worden overgeplant naar de nieuwe locatie. Zelfs buitenlandse ambassades zouden de Birmese generaals op termijn moeten volgen. In verschillende ministeries start de verhuizing naar de nieuwe hoofdstad deze maand al, melden buitenlandse diplomaten.

“Het is één van de grootste constructies die ik ooit aanschouwd heb, zegt een westerse diplomaat in Rangoon. Het militaire complex bevat ruime verblijven voor de generaals en gebouwen voor hun administratie. Ooggetuigen beschrijven bunkers, tunnels, een militair hospitaal, appartementen, een landingsbaan en een golfterrein.

De voorbije achttien maanden zijn minstens tienduizend lokale dorpsbewoners verhuisd om plaats te maken voor de nieuwe stad. Begin mei kregen drieduizend mensen het bevel hun dorpen leeg te maken. Meer dan vijfduizend anderen moeten begin volgend jaar op zoek naar een nieuwe thuis. De Internationale Arbeidsorganisatie heeft klachten ontvangen over dwangarbeid en uitdrijvingen. “Ten minste 14 dorpen moesten dagelijks 200 werkkrachten leveren, zo meldde de ILO in een recent rapport.

Naar verluidt wordt er ook een parlement gebouwd, maar het is onduidelijk welke politieke partijen daar zouden vergaderen. Birma is een militaire dictatuur die internationaal bekritiseerd wordt voor het onderdrukken van democratische krachten. Dinsdag stemde de Amerikaanse senaat nog met een overweldigende meerderheid voor een hernieuwing van de sancties die al sinds 1997 van kracht zijn tegen Rangoon.

Er is ook een gebouw van 30 meter hoog in aanbouw dat het nationale hoofdkwartier wordt van de etnische groepen van Birma. Op die manier zijn de leiders van weerbarstige etnische groepen als de Chin en de Karen steeds binnen handbereik. De meeste volksgroepen hebben al jaren een bestand afgesloten met de junta. Maar de topgeneraals blijven erg achterdochtig en willen hen beter kunnen controleren, zegt Win Min, een Birmese balling in Thailand. De ligging van het militaire complex laat volgens hem meer controle toe over de afgelegen gebieden waar de Birmese volksgroepen wonen.

De belangrijkste reden voor de verhuizing is volgens veel waarnemers de vrees voor een Amerikaanse invasie. Het is een strategische terugtocht in de heuvels, zegt een Aziatische diplomaat die goede contacten heeft met de junta. De generaals vrezen al jaren voor een Amerikaanse aanval, en die is enkel versterkt door de invasie van Irak in 2003. De militaire strategen van Birma zijn van oordeel dat de havenstad Rangoon kwetsbaar is voor een militaire aanval.

De Birmese ambtenaren zien de verhuis naar de afgelegen stad niet zitten. Wegens de gebrekkige infrastructuur - er zijn bijvoorbeeld geen scholen - zullen in een eerste fase enkel de vrijgezellen onder de ambtenaren overgeplaatst worden. Veel jonge ambtenaren in Rangoon zien dat niet zitten en zijn wanhopig op zoek naar een huwelijkspartner om hun vertrek naar de nieuwe hoofdstad uit te stellen. (MM)