Birma nerveus door oproer in Thailand en Nepal

“NLD-leden dienen massaal hun ontslag in omdat ze daartoe gedwongen worden door de Birmese autoriteiten”, zegt woordvoerder Nyan Win van de partij. NLD-leiders verwachten de komende weken nog veel meer ontslagen.

De strategie om de NLD te ontwrichten is onderdeel van een langetermijnplan van junta om alle politieke oppositie in het land de mond te snoeren voor de komende verkiezingen onder de nieuwe grondwet. Maar de verhoogde druk op de NLD is volgens analisten een direct gevolg van de politieke onrust in buurlanden Thailand en Nepal. De onverwachte democratische concessies van koning Gyanendra van Nepal na massale demonstraties, en de straatprotesten in Bangkok die leidden tot het aftreden van de Thaise premier Thaksin Shinawatra, baren de Birmese top zorgen. De junta vreest een herhaling van de massale demonstraties in 1998, die leidden tot het aftreden van de militaire dictator Ne Win.

De huidige Birmese leider, general Than Shwe, lijkt zijn best te doen om agressieve methoden die teveel internationale aandacht trekken te vermijden. Uit correspondentie tussen de Birmese politiebaas, generaal-majoor Khin Yi, en zijn ondergeschikten, blijkt dat de politie instructies heeft gekregen de NLD zoveel mogelijk onder druk te zetten zonder bruut geweld te gebruiken.

In het verleden arresteerde de politie vaak jonge activisten en studenten op grond van drugsbezit, terwijl die drugs door de politie zelf bij de slachtoffers waren verstopt. Arrestanten werden veroordeeld tot jaren celstraf. Deze tactiek is nu ingeruild voor subtielere methoden.

Minister van Informatie Kyaw Hsan waarschuwde onlangs dat de NLD op elk moment onwettig kan worden verklaard. “De regering heeft sterke aanwijzingen dat de NLD betrokken is bij anti-regeringsgroepen en terroristische organisaties. Dat zou het verbieden van de partij rechtvaardigen”, verklaarde hij vorige maand tegenover journalisten.

Sinds de NLD in 1990 een enorme verkiezingswinst boekte, is de partij een doorn in het oog van het leger. Dat voorkwam dat de partij aan de macht kwam en zette een systematische campagne in gang om de democratie te ondermijnen.

NLD-leiders zijn ervan overtuigd dat de junta wil proberen de genadeslag uit te delen aan de partij. Ondanks het nieuwe “tactische” beleid bij de politie, nam intimidatie van vooral jonge NLD-leden de afgelopen maanden toe. “Op die manier wil de junta de druk op de NLD-leiders opvoeren”, zegt een westerse diplomaat in Birma. “Het komt de militaire top goed uit om de partij officieel geregistreerd te laten, maar dan wel zonder enige macht.”

De Birmese minister van Buitenlandse Zaken zei in april tijdens de top van de Associatie van Zuidoost-Aziatische Landen (ASEAN) op Bali, dat de nieuwe Birmese grondwet voor het einde van volgend jaar af moet zijn.

“De strategie van Than Shwe is duidelijk, voordat over de nieuwe grondwet gestemd gaat worden, moet alle oppositie, van pro-democratische partijen tot etnische groepen, de mond gesnoerd worden”, zegt Win Min, een onafhankelijke Birma-kenner in Thailand. De nieuwe campagne tegen de NLD valt samen met een nieuw offensief van het Birmese bewind tegen de etnische rebellengroep Karen bij de Thaise grens. (JS/PD)