Birmese junta snoert oppositie de mond

De veertien werden veroordeeld voor hun rol in de door monniken geleide protesten vorig jaar in Birma. De vonnissen volgen op een reeks veroordelingen van artiesten, activisten, bloggers, journalisten en advocaten in de afgelopen weken.
“De Birmese junta probeert duidelijk alle oppositie in het land de mond te snoeren in de aanloop naar de in 2010 geplande verkiezingen”, zegt Zin Linn, een bekende Birmese dissident en voormalige politieke gevangene die nu in Bangkok woont.
Een militaire rechtbank, gevestigd in de beruchte gevangenis Insein in Rangoon, veroordeelde de veertien studentenleiders tot lange gevangenisstraffen voor hun betrokkenheid bij de massale protesten in Birma in augustus 2007. Die protesten richtten zich vooral tegen de hoge brandstof- en voedselprijzen. De meeste studentenleiders hadden al eerder vastgezeten.
Onder de veertien veroordeelden bevinden zich Ko Jimmy en zijn vrouw Nilar Thein, die in september haar vier maanden oude dochtertje moest achterlaten om onder te duiken. Nilar Thein werd twee maanden geleden gearresteerd na een jaar op de vlucht te zijn geweest. De vonnissen werden achter gesloten deuren uitgesproken. Familieleden en advocaten mochten de rechtbank niet binnen.

Geweldloosheid

Negen andere studentenleiders, inclusief de top-3 - Min Ko Naing, Ko Ko Gyi en Htay Kyew - werden recent veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf voor belediging van de rechtbank. Volgens verslagen onderbraken ze de procedure en probeerden ze de rechter te overstemmen. Ze weigerden de autoriteit van de rechtbank te erkennen en kondigden aan het juridische systeem te zullen blijven bestrijden met “Gandhiaanse tactieken” van geweldloosheid en burgerlijke ongehoorzaamheid.
Na hun veroordeling werden ze naar de Maubingevangis in de Irrawaddydelta gestuurd, een gebied ten wensten van Rangoon dat in mei door een cycloon werd verwoest. “We zijn bang dat ze slecht behandeld worden door de autoriteiten daar, omdat het een geïsoleerd gebied is. Bezoeken door familieleden zijn daardoor moeilijk”, zegt activiste Khin Omar uit de noordelijke stad Chiang Mai. “De omstandigheden waarin politieke gevangenen worden vastgehouden, worden steeds slechter.”
Veel leden van de groep speelden een leidende rol bij de massale demonstraties voor democratie in 1988. Zij werden gemarteld en kregen lange gevangenisstraffen na de militaire coup van twintig jaar geleden. De activisten hervatten hun politieke activiteiten nadat ze in november 2004 vrijkwamen.
Veel analisten geloven dat de junta banger is voor de studenten dan voor de Nationale Liga voor Democratie (NLD) van oppositieleidster Aun San Suu Kyi. De NLD won in 1990 overtuigend de verkiezingen maar kreeg niet de kans een regering te vormen. Suu Kyi bracht de afgelopen twintig jaar grotendeels onder huisarrest door.
“Ze denken dat ze de NLD wel aankunnen, maar ze weten dat ze de studenten niet onder controle kunnen houden”,  zegt een westerse diplomaat. De vonnissen zorgen er voor de zij tot ver na de verkiezingen achter de tralies blijven.
De bekende arbeidsrechtenactivist Su Su Nway werd veroordeeld tot meer dan twaalf jaar gevangenisstraf voor haar politieke activiteiten. Twee jaar geleden zat ze negen maanden vast voor haar strijd tegen dwangarbeid. Tien leden van de NLD uit Bogalay en de Irrawaddydelta werden veroordeeld tot straffen tussen acht en vierentwintig jaar cel. “Deze vonnissen zijn een duidelijk signaal aan iedereen dat het regime geen enkele oppositie tolereert in de aanloop naar de verkiezingen”, zegt Benjamin Zawacki van mensenrechtenorganisatie Amnesty International.

Bloggers

Kort geleden werd ook de bekendste blogger van Birma, Nay Phone Latt, veroordeeld tot twintig jaar cel omdat hij een cartoon had gepubliceerd over de belangrijkste militaire leider van het land, generaal Than Shwe. Zijn zaak werd eveneens achter gesloten deuren behandeld. Volgens Birmese journalisten in het buitenland was het weblog van de 28-jarige blogger een belangrijke en betrouwbare bron van informatie over de gebeurtenissen in augustus en september 2007.
Een bekende dichter, Saw Wai, werd eerder veroordeeld tot twee jaar cel omdat hij in een gedicht kritiek op Than Shwe had verwerkt. Het verschil in de duur van de straffen voor hetzelfde soort vergrijp - het belachelijk maken van Than Shwe - suggereert dat het regime zich in het bijzonder zorgen maakt over het gebruik van internet door de oppositie. Tijdens de protesten vorig jaar werden foto’s en video’s verspreid via internet en mobiele telefoons.

Advocaten

Nog voor de veroordeling van Nay Phone Latt, werden zijn juridisch adviseur Aung Thein en een andere advocaat, Khin Maung Shein, veroordeeld tot vier maanden cel voor ‘belediging van de rechtbank’. Aung Thein verklaarde tegenover Birmese journalisten dat ze alleen geprobeerd hadden hun cliënten te verdedigen voor de rechtbank.
Volgens de Burma Media Association zitten meer dan vijftien journalisten nog vast in afwachting van een proces. Zij werden opgepakt vanwege hun verslaggeving over de door de cycloon verwoeste regio’s. Daarin hadden ze gewezen op de inadequate hulpverlening.