Bollywood gooit zich op oude acteurs

Een oudere weduwnaar ontmoet een grijze weduwe, maar de kinderen zien die nieuwe liefde niet zitten. Dus beslist het paar om weg te lopen… Dat is de plot van Pyar Mein Twist, een Bollywoodfilm die recent in de Indiase filmzalen verscheen. De film was tientallen jaren nog ondenkbaar geweest in India, en ook nu blijft een film die een lans breekt voor nieuwe liefde op gevorderde leeftijd gewaagd voor de filmindustrie uit de Indiase metropool Mumbai (Bombay). Maar toch hangt er verandering in de lucht.

Het begon zo’n twee jaar geleden met ‘Baghban’, een film waarin de 65-jaar oude Bollywoodster Amitabh Bachchan en het ‘droommeisje’ van weleer Hema Malini (haar leeftijd wordt niet genoemd) een ouder koppel spelen dat nog steeds veel van elkaar houdt maar gedesillusioneerd is over het egoïsme van hun volwassen kinderen.

De film bleek een groot succes en inspireerde Bollywood tot meer films over oudere mensen. Onlangs nog schitterde de krasse Bachchan opnieuw in ‘Virudh’, deze keer gekoppeld aan Sharmila Tagore, een andere bekroonde actrice uit vervlogen dagen. Ook deze film, over een middenklassegezin dat ruw wakker geschud wordt door de moord op hun enige zoon, trok volle zalen in India. Eerder draaide regisseur Sanjay Leela Bhansali’s al ‘Black’, een gevoelige prent over een blinde en stom meisje en haar oudere leraar die aan de ziekte van Alzheimer leidt. Dan was er nog ‘Meine Gandhi Ko Nahin Mara’ (Ik heb Gandhi niet gedood) van de bekroonde regisseur Jahnu Barua, waarin een gepensioneerde hoogleraar dement wordt en zijn dochter voor hem probeert te zorgen.

In het verleden waagde Bollywood zich zelden aan dergelijke thema’s. In de doorsnee film liepen wel oudere patriarchen en matriarchen rond als deel van de Indiase ‘extended family’, maar ze waren nooit meer dan achtergrondfiguren. Een uitzondering was het opmerkelijke ‘Saaranch’ uit de jaren zeventig, waarin een ouder koppel in het reine probeert te komen met het overlijden van hun zoon.

Een mogelijke verklaring voor de populariteit van films met en over ouderen is dat ze ook in het werkelijke leven spelen. Zoals de meeste Aziatische landen kent India een traditie waarin kinderen voor hun ouders zorgen op diens oude dag en hen met veel respect behandelen. Maar dat is aan het veranderen, vooral in de stad. De ‘extended family’ waarbij verschillende generaties onder één dak wonen, verdwijnt langzaam maar zeker. In de steden krijgen de mensen minder kinderen en velen verlaten het land om in het buitenland carrière te maken, waardoor ook India nu ook het ‘legenest-syndroom’ kent. Ouderen die door hun kinderen aan hun lot worden overgelaten, zijn geen uitzondering meer. De Indiase regering staat trouwens op het punt om een nieuwe wet voor ouderen in te voeren zestigplussers het wettelijk recht geeft te worden onderhouden door hun erfgenamen.

De Indiase bevolking begint stilaan ok te verouderen. Betere gezondheidszorg en meer geld doen mensen langer leven. Met iets meer dan 76,6 miljoen mensen boven de zestig (7,2% van de Indiase bevolking) kwalificeert India volgens de definities van de Verenigde Naties als een ‘verouderend land’. De Wereldgezondheidsorganisatie schat er tegen 2020 137 miljoen oude Indiërs zullen zijn. Genoeg publiek voor de makers van ‘grijze’ films. (ADR/PD)