Boycot Deense handelswaar succes in Egypte

Oproepen om Amerikaanse koopwaar links te laten liggen na de invasie van Irak, kregen in Egypte nauwelijks gehoor. Dat is nu anders. Dit gaat om het geloof - het is veel mensen menens, zegt Khaled Sewelam, een analist in Caïro.

De 30-jarige Marwa al-Ashkar, een inwoner van de Egyptische hoofdstad, koopt niets meer dat uit Denemarken komt. Daar hoort volgens hem ook het - in werkelijkheid Italiaanse - Nutella bij. Je kunt op alles kritiek hebben, maar je mag niet iemands religieuze overtuigingen beledigen, vindt hij.

Saudi-Arabië riep de boycot eind januari uit en het initiatief kreeg snel navolging in andere Arabische landen. De ordewoorden slaan ook aan in Egypte, het land met veruit het grootste aantal inwoners in het Midden-Oosten. We sturen iedereen die we kennen e-mails met de namen van Deense merken, zegt al-Ashkar. En als andere Europese kranten het Deense voorbeeld volgen, boycotten we alle Europese producten op de markt.

Het Deense Arla Foods, een van de grootste Europese zuivelbedrijven, verliest 1,33 miljoen euro per dag door de boycot, schatte de pan-Aabische krant Asharq al-Awsat zondag. Zuivelproducten maken ongeveer een kwart van de Deense export uit.

Volgens de analist Sewelam is er nog een andere reden waarom deze boycot beter loopt dan de vroegere acties tegen Amerikaanse producten. Toen zou een succesvolle boycot veel Egyptische banen op het spel hebben gezet, maar de meeste Deense producten worden geïmporteerd en brengen dus geen jobs in gevaar.

De Egyptische vestigingen van sommige grootwarenhuisketens hebben alle Deense producten uit de rekken gehaald. We hebben het meeste naar de leveranciers teruggestuurd, zegt Sameh Fouad, de gerant van een Metro-vestiging in Caïro. We krijgen positieve reacties van onze klanten.

Bij het diplomatieke protest tegen de karikaturen die in september in het Deense blad Jyllands-Posten verschenen, loopt Egypte niet voorop. Libië sloot vorige maand zijn ambassade in Kopenhagen; Saudi-Arabië riep zijn ambassadeur terug. Het regionale zwaargewicht Egypte volgde een strategie van stille diplomatie, zegt Muhammad Shaaban, een adviseur van de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken. Caïro roept Kopenhagen sinds de publicatie van de tekeningen discreet op verontschuldigingen aan te bieden.

Buitenlandminister Ahmed Aboul-Gheit schreef volgens Shaaban een brief aan de Deense minister Anders Fogh Rasmussen, maar die weigerde een ontmoeting over het onderwerp. Aboul-Gheit schreef in oktober ook protestbrieven aan de VN en aan andere internationale organisaties.

Maar het is de boycot die iets in beweging lijkt te brengen. Volgens Shaaban heeft druk van Deense ondernemingen die actief zijn in het Midden-Oosten de hoofdredacteur van Jyllands-Posten, Carsten Juste Jan, al op 30 januari tot een soort van verontschuldiging aangezet.

De Deense premier Rasmussen verklaarde eind vorige week in een interview met de al-Ahram Weekly dat het nog te vroeg is om de effecten van de boycot in te schatten. Sommige Deense bedrijven die handel voeren kunnen schade lijden. Of dat lang zal doorspelen, weten we niet.

Denemarken zal vooral in Saudi-Arabië verlies lijden, zegt Sewelam, dat land is een grote importeur van boter. Maar het feit dat de grote supermarktketens in Egypte geen Deense producten meer verkopen, zal ook voelbaar worden.

Volgens Shaaban heeft Denemarken de kans gemist om met een tijdige verontschuldiging de lont uit het kruitvat te halen. Nu is de zaak uit de hand gelopen - nu zijn het de mensen en niet de regeringen die de eisen stellen. (PD/JS)