'Britse ontwikkelingshulp is moordend'

De Britse ontwikkelingshulp heeft schuld aan de zelfmoord van de boeren in Andhra Pradesh, stelt het rapport ‘Aid, death and dogma’ van Christian Aid. De regering van Andhra Pradesh privatiseerde 42 overheidsbedrijven. Met name de privatisering van de Andhra Pradesh Seed Development Corporation en de Andhra Pradesh Irrigation Development Corporation werd de boeren fataal. Die bedrijven hielden op een veiligheidsnet voor de kleine boeren te zijn, zegt McGhie.

Het Britse ministerie van Internationale Ontwikkeling (DFID) begeleidde de privatiseringen en drong bij de regering van de Indiase deelstaat ook aan op meer vrijhandel. Dat heeft tot een crisis in de Indiase landbouw geleid. De boeren hebben zich in de schulden gestoken. Dat is de oorzaak van de zelfmoordepidemie onder de arme boeren van Andhra Pradesh, zegt het rapport.

Natuurlijk is het privatiseringsbeleid dat de Britse overheid stimuleerde niet de enige oorzaak van de ellende op het Indiase platteland, zegt John McGhie van Christian Aid. Het gaat om een complexe situatie die ontstond als gevolg van een hervormingsprogramma ondersteund met geld en expertise van het DFID.

Vrijhandel met arme landen is vaak een slecht idee, vindt Christian Aid. Ook in Ghana en Jamaica steunde de Britse regering volgens hen desastreuze privatiseringsplannen. In Jamaica worden vrouwen in de prostitutie en de drughandel geduwd omdat aanhoudende privatiseringsrondes de werkgelegenheid ondergraven. Ghana schrapte onder impuls van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank een wet die arme boeren beschermt tegen (gesubsidieerde) buitenlandse concurrenten.

Maar nergens is de vernietigende kracht van de privatiseringen sterker voelbaar dan in Andhra Pradesh, vindt de ngo. Dit rapport toont in detail aan welke schade arme mensen kunnen oplopen als het dogma van de vrijhandel wordt nagestreefd in naam van de armoedebestrijding, zegt Dr Daleep Mukarji, de directeur van Christian Aid.

Het rapport schiet met scherp op de vrijemarktfundamentalisten van het Adam Smith Institute, een Brits-Amerikaanse denktank die de privatisering begeleidde. Christian Aid vindt het ongehoord dat de Britse ontwikkelingssamenwerking zich nog steeds laat adviseren een instelling die openlijk de westerse welvaartsstaat aanvalt.

De regering-Blair heeft recent een bocht van 180 graden gemaakt inzake vrijhandel en armoede. Zowel de DFID als de Africa Commission verklaarden begin dit jaar dat arme landen niet gedwongen mogen worden om te liberaliseren en te privatiseren in ruil voor ontwikkelingshulp. Het is tijd dat (premier Tony) Blair die mooie woorden in de praktijk omzet, zegt het rapport. De Britse ontwikkelingshulp is nog steeds sterk gebaseerd op vrijhandel. Christian Aid roept de Britse regering op om de wet op de ontwikkelingshulp uit 2002 te amenderen.

Groot-Brittannië moet andere landen overtuigen om hetzelfde te doen, zegt het rapport. Het kan daarvoor zijn positie als voorzitter van de rijkelandenclub van de G8 en zijn voorzitterschap van de Europese Unie gebruiken. (MM/ADR)