Cartoonprotesten in Pakistan zegen voor vlaggenmakers

Overal zure gezichten bij de middenstand van Peshawar, een stad aan de Afghaans-Pakistaanse grens. Ettelijke weken van gewelddadige protesten zijn slecht voor de zaken. Behalve dan bij de fabrikanten van vlaggen en spandoeken. De spandoeken met opschriften als ‘Weg met Amerika’, ‘We betreuren de cartoons van de profeet’ en ‘De Profeet staat aan onze zijde’ gaan vlot over de toonbank. De winkeliers van Peshawar hangen ze aan hun gevel om plundering en brandstichting te voorkomen.

Tot dusver hebben we 500 spandoeken gemaakt, zegt Rahim Omar, uitbater van een vlaggenzaak. We drijven de productie op want we geloven dat het God en de profeet behaagt.

Dat de spandoeken niet altijd een bescherming vormen tegen de woedende menigte, ondervonden ze bij het kantoor van het Noorse telecombedrijf Telenor. De betogers haalden de spandoeken met koranverzen netjes weg voor ze de boel in de fik staken. Het kantoor ging in rook op en de oproep om niet meer naar Telenornummers te bellen, circuleert volop op anonieme pamfletten.

De ooit zo populaire vestiging van Kentucky Fried Chicken (KFC) ligt verlaten en zwartgeblakerd in de straat. De fastfoodzaak werd op 15 februari in de as gelegd en geplunderd door deelnemers aan een 75.000 man sterke betoging. De ruïne is gedrapeerd met spandoeken en koranverzen.

Wegens gebrek aan westerse doelwitten koelt de menigte nu haar woede op Pakistaanse zaken. De banken, een geliefd doelwit, hebben al het veiligheidspersoneel op de markt opgetrommeld. Bij de minste onraad kletteren de metalen luiken naar beneden.

We doen het niet voor de winst. Het is een erezaak. We vragen enkel geld voor de productiekost, zegt Shahid Ali, een andere spandoekenfabrikant. Ali wil een praatje maken, maar hij kijkt niet op van de vette sierletters die hij tekent. Te veel werk, meneer.

Het lijkt wel een wedstrijd woede-expressie in deze grensstad, die bestuurd wordt door de fundamentalistische en Talibangezinde partij Muttahida Majlis-e-Amal. Imams proberen elkaar de loef af te steken met radicale preken. Zo loofde Mohammed Yousuf Qureshi, naar eigen zeggen in naam van de andere imams van Peshawar, een miljoen dollar uit aan degene die de Deense redacteur vermoordt die de opdracht gaf voor de cartoons in de krant Jyllands Posten.

De meeste mensen nemen genoegen met het verbranden van Deense en Noorse vlaggen. Door kogels af te vuren in de lucht en door vlaggen verbranden, verdienen we onze plaats in het paradijs, riep Arshad Khan, een student bij een demonstratie afgelopen zondag. Hij neemt al enkele weken enthousiast deel aan de optochten.

Een aanzienlijk deel van de inwoners van Peshawar heeft schoon genoeg van het geweld. Noorwegen en Denemarken zijn niet bij de deur, en dus beschadigen de mensen hun eigen eigendommen, zegt Abdul Wajid, een onderwijzer, hoofdschuddend. Hij hoopt dat de lessen snel weer hun normale gang gaan.

Het lijkt wel alsof de stad in handen is gevallen van de vijand, zegt Mohammed Rahim, de uitbater van een tankstation in het centrum van de stad. Vorige week gingen de demonstranten hier lopen met alles wat los of vast zat: computers, meubels, telefoons en zelfs stroomdraden. We zijn zo nerveus dat we nu om de haverklap de luiken dicht klappen, getuigt Mohammed Najib, een boekenverkoper.

Een officiële schatting van de schade die de plunderende massa heeft aangericht is er niet. Bij ons loopt de schade op tot 200 miljoen roepie (30.000 euro), zegt Imran Khan van het transportbedrijf Sammi-Daewoo. De Zuid-Koreaanse firma verloor 16 bussen, vier bestwagens, een benzinepomp en haar kantoren.

De overheid waarschuwt de demonstranten: wie rel schopt zal streng gestraft worden. Maar niemand neemt die dreiging ernstig. Het is een publiek geheim dat verschillende ministers van de provinciale regeringspartijen achter het protest zitten. (MM/PD)