Chávez exporteert olie en revolutie naar Andeslanden

Chávez slaagde erin om zich te profileren als de voortrekker van Zuid-Amerika op de top van de Andesgemeenschap deze week in Lima. Venezuela, Bolivia, Colombia, Ecuador en Peru tekenden een akkoord over de oprichting van ‘Petroandina’, een samenwerkingsverband tussen hun staatsenergiebedrijven. Het akkoord komt neer op de wederzijdse levering van olie en gas tegen een zacht prijsje.

Het doel van Petroandina is verder gaan dan OPEC in het garanderen van energie aan onze bevolking, zei Chávez. De Venezolaanse president wil op termijn een gezamenlijke exportmarkt creëren in Centraal-Amerika. Venezuela heeft daar al een belangrijke afzetmarkt. Dankzij het San José Verdrag van 1980 leveren Mexico en Venezuela olie tegen een zacht tarief aan een dozijn landen in Centraal-Amerika en de Cariben.

In juni richtte Venezuela al ‘Petrocaribe’ op - een akkoord met Cuba, de Dominicaanse Republiek, Suriname en tien Engelstalige Caribische landen voor de levering van 170.000 olievaten per dag tegen een nog zachter tarief. Met de Mercosur-landen Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay is er een gelijkaardig akkoord. In ruil voor ‘Petrosur’ krijgt Venezuela broodnodige diensten in de raffinaderij.

Ecuador doet een goede zaak met het nieuwe Petroandina. Het land exporteert net als Venezuela olie, maar enkel in ruwe vorm. Het kan op termijn een deal maken met Venezuela om zijn ruwe olie te raffineren. In plaats van ruwe olie te verkopen voor 30 tot 35 dollar per vat, kunnen we dan brandstof verkopen tegen 65 tot 70 dollar per vat, zegt de Ecuadoraanse minister van Economie Rafael Correa. We hoeven dan geen miljarden meer te spenderen aan de invoer van brandstof.

In de Ecuadoraanse bedrijfswereld klinkt echter gemor. Ze vrezen dat Ecuador in ongenade zal vallen bij zijn belangrijkste handelspartner, de Verenigde Staten, door zich te verbinden aan Chávez’ geopolitieke agenda. De Venezolaanse president wil Zuid-Amerika uit de invloedssfeer van de VS krijgen.

De oprichting van Petronandina, Petrocaribe en Petrosur is duidelijk ook een politieke zet. Drie van de vijf Andeslanden - Colombia, Ecuador en Peru - onderhandelen momenteel een vrijhandelsakkoord met de VS.

Naast een voordelige olieprijs accepteerden de leiders van de Andeslanden een voorstel van Venezuela om een fonds voor investeringen in de gezondheidszorg, het onderwijs en in armoedebestrijding. Chávez wil daar zelf 50 miljoen dollar instorten. Chávez bood aan om met Cubaanse steun dokters te sturen naar sloppenwijken en afgelegen dorpen in de Andes en om een alfabetiseringsprogramma op te starten.

Voor de Caribische landen werd vorige maand een gelijkaardig fonds opgericht als bonus bij Petrocaribe: het Fonds voor een Bolivariaans Alternatief voor de Amerika’s (ALBA). Het initiatief, een idee van Venezuela en Cuba, is de ideologische tegenhanger van de Pan-Amerikaanse Vrijhandelszone (FTAA, ALCA in het Spaans), het geesteskind van de Amerikaanse president George W. Bush. De naam ALBA komt niet voor in de akkoorden die deze week werden afgesloten met de Andesgemeenschap. (MM)