Chileense vrouwen beslissen over presidentschap

Ze kan het niet, liet Piñera, de kandidaat van de rechtse oppositie, zich de voorbije week ontvallen, en dat was gewaagd in een verkiezingsrace die waarschijnlijk beslist zal worden door vrouwelijke kiezers. Ook Bachelet, de hoop van de centrumlinkse regeringscoalitie, voert campagne op het scherp van de snee. Een vrouw aan het hoofd van het land is helemaal niets ongewoons, probeert ze conservatieve Chilenen uit te leggen. Elk gezin is een vorstendom waar de vader heerst maar de moeder regeert, is een van de vergelijkingen die ze vaak gebruikt.

Bachelet, kinderarts en voormalig minister van Gezondheid en van Defensie, gaat resoluut voor de stemmen van de Chileense vrouwen. Ze belooft de Chilenen een ander leiderschap, met de gevoeligheid van iemand die de dingen uit een andere gezichtshoek bekijkt. Per slot van rekening is een vrouwelijke president een bestuurster die geen das draagt. Ze laat ook geen gelegenheid voorbijgaan om te benadrukken dat vrouwen dubbel zo hard moeten werken als mannen om dezelfde erkenning te krijgen.

Piñera, een succesvolle ondernemer die de steun geniet van de meeste Chilenen die vroeger achter voormalige dictator Augusto Pinochet stonden, is zo verstandig om Bachelet niet als vrouw aan te vallen. Maar in zijn tv-spotjes laat hij een bescheiden arbeidster opdraven die opmerkt dat Bachelet ons niet beter zal begrijpen omdat ze vrouw is. Piñera moet beter scoren bij de vrouwen dan in de eerste ronde om zijn kansen gaaf te houden.

Tijdens de eerste ronde op 11 december deed Bachelet het bij de vrouwen iets beter dan bij de mannen, terwijl dat voor Piñera net omgekeerd was. Naast de twee protagonisten van de eindronde deden toen nog twee andere kandidaten mee, de conservatieve Joaquín Lavín en Tomás Hirsch, de kandidaat van de linkse partijen die niet in het parlement vertegenwoordigd zijn.

Bachelet haalde 45,95 procent van het totale aantal uitgebrachte stemmen, en 46,99 procent van de vrouwenstemmen. De twee rechtse kandidaten samen haalden 48,63 procent van het stemmentotaal, en scoorden zelfs 48,96 procent bij de vrouwelijke kiezers. Maar dat resultaat was helemaal op rekening te schrijven van Lavin, die meer dan 1,5 procentpunt beter deed bij de vrouwen dan bij het totale kiespubliek. Naast Piñera lag ook Hirsch niet in de gunst van de vrouwen: hij haalde 5,4 procent als algemeen cijfer, maar slechts 4,04 procent bij de vrouwen.

Analisten denken dat de vrouwen die zich achter Lavín schaarden, in de tweede ronde niet automatisch voor de enige overblijvende rechtse kandidaat Piñera gaan stemmen. Sommigen zouden een kruisje kunnen maken achter de naam van Bachelet omdat die vrouw is.

Lily Pérez, een volksvertegenwoordigster van de Partido Renovación Nacional (Partij Nationale Vernieuwing) van Piñera, ziet de bui al hangen. Bachelet heeft een voordeel bij het veroveren van de stemmen van vrouwen omdat die zich nu eenmaal makkelijker met haar identificeren. Maar het kamp van Piñera geeft de moed niet op. Pérez heeft het hoofdstuk in het programma van Piñera geschreven waarin die een lans breekt voor een pensioen voor huisvrouwen, een lokmiddel voor vrouwelijke kiezers.

Bachelet kan nog niet op haar twee oren slapen, waarschuwen Chileense feministen. Volgens hen moet de vrouwelijke presidentskandidate opboksen tegen subtiele discriminatie in de media, die constant allusies maken op de moeilijkheden waarmee een vrouwelijke president te kampen zou hebben.

Sommige experts vrezen ook dat Bachelet slecht zal scoren bij oudere mannen, waarvan er veel moeilijk kunnen aanvaarden dat een vrouw de teugels in handen krijgt. (PD)