China gaat Oeigoeren als terroristen aanpakken

De gewelddadige onlusten in Xinjiang, de noordwestelijke provincie waar de Oeigoeren gedeeltelijke autonomie hebben, zijn volgens Beijing de schuld van georganiseerde moslimextremistische groepen. Volgens Oeigoerse groepen in het buitenland is dat enkel een voorwendsel op harder op te treden in de regio.

Er zijn veel geweldsuitbarstingen. In 2009 kwamen er tweehonderd Han-Chinezen om bij gewelddadige onlusten in Xinjiang. Terrorisme, zegt de regering, maar onafhankelijkheidsgroepen leggen de schuld bij de economische en sociale frustratie van een bevolking die steeds meer weggedrukt wordt door Chinese kolonisten die naar de regio verhuizen.

Rechtvaardiging

“Sinds 9 september 2001 gebruiken de autoriteiten de wereldwijde oorlog tegen terreur als rechtvaardiging voor hun brute onderdrukking in Oost-Turkestan”, zegt Alim Seytoff, directeur van het Oeigoerse Mensenrechtenproject, in een email. Oost-Turkestan is de benaming die separatisten aan de regio geven. “Beschuldigingen van terroristen die in het buitenland zijn getraind zijn altijd verzonnen.”

De nieuwe antiterrorismewet wordt nu behandeld door het Nationale Volkscongres, “om de weg vrij te maken voor verdere acties tegen terrorisme”, aldus Xinhua, het staatspersbureau. De regering komt ook met een nieuwe lijst terroristen van wie de bankrekening geblokkeerd mag worden. Eerdere lijsten van de regering hadden vooral met de Oeigoerse beweging te maken.

De nieuwe wet heeft twee doelen, zegt Seytoff. “China wil de repressie in de regio opvoeren, en China wil het Westen laten zien dat het een ‘rechtsstaat’ is — ook al worden de meeste wetten gewoon genegeerd, zoals de wet die etnische minderheden autonomie belooft.”

Professor Li Wei, contraterrorisme-expert in Beijing, is blij met de wet. “Het voorstel legt een fundament om te vechten tegen terroristen. Het is niet specifiek gericht op één persoon of groep. Alles wat terroristisch is, mogen we aanvallen. Het Westen zegt dat China er activisten mee aanvalt, maar dat is niet zo.”

Doodstraf

Vier Oeigoeren die betrokken waren bij etnische gevechten in juli, waar 32 doden bij vielen, werden afgelopen maand ter dood veroordeeld omdat ze een terrorische groep zouden vormen. De regering suggereerde in juli direct al dat de aanvallen georganiseerd waren en de daders waren getraind in Pakistan of elders.

In een recent interview met The Wall Street Journal gaf de woordvoerster van de provincie echter toe dat daar geen bewijs van was. “Deze mensen zijn lokaal en hun wapens zijn hier gemaakt. We kunnen er niet zeker van zijn dat ze banden met de buitenwereld hadden.”