China wil rookvrije Olympische spelen

Het stadsbestuur van Peking is van plan het roken te verbieden in het Olympische dorp en ook in hotels, restaurants, het openbaar vervoer en andere plaatsen waar veel sportliefhebbers zullen komen. Overtreders zullen een boete van 10 yuan (ongeveer één euro) moeten betalen. Restaurants en hotels mogen wel rookvrije ruimtes inrichten.
Nergens ter wereld zijn sigaretten populairder dan in China. Bijna zestig procent van de Chinese mannen rookt. Het aanbieden van een sigaret is er een vorm van elementaire beleefdheid. Tegelijk sterven jaarlijks naar schatting 1,2 miljoen Chinezen aan ziekten die verband houden met tabaksgebruik. 100.000 daarvan zijn passieve rokers, schat een rapport van het Chinese Gezondheidsministerie deze week. Toch weet maar 35 procent van de mensen die voor de studie werden ondervraagd iets over de risico’s van passief roken.
Een tweede studie, van de universiteit van Peking, schat de totale kostprijs van het roken op 23 miljard euro in 2005. De schatting houdt rekening met medische kosten, een kortere levensduur, verloren arbeidsdagen en branden door smeulende peuken. De onderzoekers schatten ook dat het aantal tabaksdoden tegen 2020 zal verdubbelen.

Imago

Als het aan het stadsbestuur van Peking ligt, zullen de bezoekers van de Olympische Spelen volgende zomer echter geen kettingrokende taxichauffeurs tegenkomen. Met rookvrije Olympische Spelen willen ze de wereld het imago van een modern land tonen. Tegelijk hopen ze dat het voorbeeld van de rookvrije Spelen net dat duwtje zal geven dat de prille anti-tabakbeweging in China zo nodig heeft.
De campagne voor een rookvrij China wordt gefinancierd door de New Yorkse burgemeester en miljardair Michael Bloomberg. Die wil het tabaksgebruik in 15 ontwikkelingslanden terugschroeven. De campagne in China loopt sinds april, in samenwerking met onder meer het Chinese Gezondheidscentrum, en zal tot eind 2008 doorgaan, in eerste instantie in 20 provincies.

Tweeduizend miljard sigaretten

De taak is immens, zegt Henk Bekedam, de vertegenwoordiger van de Wereldgezondheidsorganisatie in China. Naast het voorlopig ontbreken van informatie en mentaliteitsverandering, is er ook de kwestie dat de Chinese staat veel inkomsten haalt uit de nationale tabaksproductie. Het staatsbedrijf China National Tobacco Corp. is de grootste tabaksproducent ter wereld, met meer dan tweeduizend miljard sigaretten per jaar. In 2005 spekte dat de staatskas met 23 miljard euro, of 7,5 procent van de totale inkomsten dat jaar. In arme regio’s als  Guizhou and Yunnan in het zuidwesten, is de tabaksindustrie bovendien een belangrijke werkgever.
Een eerste signaal dat China toch start met de strijd tegen de sigaret kwam er toen het in 2005 de VN-Tabaksconventie tekende en die in 2006 begon te implementeren. Het verdrag verplicht de ondertekende landen om binnen drie tot vijf jaar duidelijke gezondheidswaarschuwingen te drukken op pakjes sigaretten, tabaksreclame te verbieden, sigaretten duurder te maken en te zorgen voor rookvrije gebouwen en werkruimten.