“Cocaïne houdt Boliviaanse economie recht”

De Boliviaanse regering gaat voor dit jaar uit van een economische groei van 4 procent. Onafhankelijke economen houden het bij 2 procent, nog altijd mooi in tijden van crisis. De regering van de linkse president Evo Morales is er ook trots op dat de deviezenreserves zijn aangegroeid tot meer dan 8 miljard dollar, vergeleken met 1,7 miljard dollar begin 2006.
Sommige economen zien een verband met de toenemende productie van drugs. Volgens de VN wordt er in Bolivia weer op 30.500 hectaren coca verbouwd, de plant die het basisingrediënt voor cocaïne levert. En de VS schatten dat Bolivia nu 130 ton cocaïne per jaar produceert.

Belangrijk exportproduct

“De uitvoer van cocaïne en cocapasta maakt de verliezen goed die Bolivia lijdt als gevolg van de crisis”, redeneert Napoleón Pacheco, de directeur van de Millenniumstichting, een Boliviaanse ontwikkelingsdenktank. De econoom José Carlos Campero schat dat de drugshandel een miljard dollar bijdraagt aan de Boliviaanse economie, tussen vijf en zeven procent van het bruto binnenlands product. Dat is duidelijk meer dan wat de export van zink het mijnbouwland in 2008 opleverde, en ruim drie keer meer dan wat Bolivia dat jaar in het buitenland verdiende met sojaolie en afgeleiden daarvan.
De Boliviaanse regering wijst de verantwoordelijkheid voor de drugshandel af. Volgens John Vargas, een adviseur van het Boliviaanse ministerie van Planning, zijn het de partijen die in de jaren zeventig en tachtig aan de macht waren die niets ondernamen tegen de groei van de drugshandel. Vargas zegt dat er nu meer drugs in beslag worden genomen dan tijdens de voorbije regeringen. 
Campero geeft toe dat het geld uit de drugshandel vroeger nog een veel groter aandeel had in de Boliviaanse economie. In de jaren 80 kelderde de Boliviaanse uitvoer van soja en textiel, waardoor Bolivia alleen nog deviezen verdiende met de uitvoer van het toen heel goedkope aardgas naar Argentinië.

Cocateelt neemt toe

Maar hij wijst er op dat de oppervlakte waarop coca werd geteeld in cocaïne rond 2000 fel inkromp door harde acties van de regering, die daartoe werd bijgestaan door de VS. Tussen 2001 namen de cocavelden in het land weer toe. Er wordt nu in Bolivia zelf ook meer coca omgezet in cocaïne, waardoor er meer waarde wordt gecreëerd.
Bolivia laat de teelt van coca toe op 12.000 hectaren. De oogst daarvan dient voor traditioneel gebruik, als versterkend middel en als ingrediënt van medicijnen. Volgens de VN bestaan er daarnaast nog eens 18.500 hectaren cocavelden in Bolivia. Die coca wordt waarschijnlijk gebruikt voor de productie van drugs.
Presidente Morales is een vroegere cocateler, net als zijn minister van Sociale Bescherming, Felipe Cáceres. Cáceres, die ook belast is met de strijd tegen de drugshandel, pleit ervoor de oppervlakte voor de legale cocateelt uit te breiden tot 20.000 hectaren. De nieuwe Boliviaanse grondwet beschermt de cocateelt als een element van het nationaal erfgoed en stelt dat onverwerkte cocabladeren niet als drugs kunnen worden beschouwd.